Mavzu: Mintaqa iqtisodiy xavfsizligini ta’minlash Reja

Mavzu: Mintaqa iqtisodiy xavfsizligini ta’minlash
Reja:

Kirish
Asosiy qism

1. Mintaqa iqtisodiyoti va mintaqaviy siyosat.
2. Mintaqa iqtisodiy xavfsizligini ta’minlash mexanizmi.
3. O‘zbekistonda mintaqani rivojlantirishni davlat tomonidan tartibga solishni takomillashtirish.
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar


KIRISH
Hozirgi jahon iqtisodiyot ilmida va mamlakatlar iqtisodiy siyosatida iqtisodiy xavfsizlikni ta’minlash muammolariga jiddiy e’tibor berilishi ushbu mavzuning dolzarbligidan darak beradi. Hozirgi dunyoda tartibqoidalar o‘zgarib borayotgan sharoitda geosiyosiy ta’sir doiralarini «qayta taqsimlash»ga urinishlar kuzatilmoqda, bu esa xalqaro huquq universal prinsiplarining buzilishiga va jahonda strategik mavhumlikning kuchayishiga sabab bo‘lmoqda. Globallashuvning muqarrarlik xususiyati, uning bir tomondan, davlatlarning barqaror rivojlanishi uchun qulay imkoniyatlar ochib berishi, boshqa tomondan esa, iqtisodiy, oziq-ovqat, energetika, ekologiya, axborot, gumanitar xavfsizlik sohalarida to‘g‘ridanto‘g‘ri va potensial xavf tug‘dirmoqda. Bu jarayonlar dunyo mamlakatlarining bir-biriga bog‘liqligining ortib borishi, global iqtisodiyotda inqirozli vaziyatlarning yuzaga kelishi, xalqaro moliya tizimining qayta shakllanishi, iqtisodiy taraqqiyot markazi Osiyo Tinch okeani mintaqasi tomon siljishi, turli xil yo‘nalishdagi integratsion va dezintegratsion jarayonlarning chuqurlashuvi, strategik resurslar uchun kurashning kuchayishi, shuningdek, dunyoning turli mintaqalari rivojidagi nomutanosiblikning oshishi bilan izohlanadi. Markaziy Osiyo, jumladan, O‘zbekiston o‘zining muhim geosiyosiy joylashuvi va mineral xomashyo resurslarining ulkan zaxiralariga egaligi bilan doimiy e’tibor obyektiga hamda jahondagi yirik davlatlarning strategik manfaatlari to‘qnashadigan hududga aylanmoqda.
Iqtisodiy xavfsizlikning ilmiy muammolar qatoridan asosiy o‘rin olishi unga ta’sir etuvchi omillarning kuchayishidan kelib chiqadi. Bular jumlasiga, birinchi navbatda, globallashuv jarayonlarining kengayishi va chuqurlashib borishi kiradi. Umumbashariy globallashuv hamda ochiq iqtisodiyot milliy iqtisodiyotni jahon iqtisodiyotiga qattiq bog‘lab qo‘ydi, unga jahon xo‘jaligidagi o‘zgarishlar ta’sirini kuchaytirmoqda. Bu iqtisodi kuchli bo‘lmagan mamlakatlarda chetga qaramlik tahlikasini yuzaga 5 keltiradi. Iqtisodi kuchli va zaif mamlakatlar o‘rtasidagi tafovutlarning saqlanishi va ayrim hollarda kuchayishiga olib keladiki, natijada globallashuv qarshi harakatlarni yuzaga chiqara boshlaydi. Globallashuv terrorizm, diniy ekstremizm va odam savdosiga xalqaro tus berganligi uchun ham iqtisodiy tahlikani yuzaga keltiradi.
Harakatlar strategiyasi kreativ, ya’ni zamonaviy voqelikni hisobga olgan siyosat va iqtisodiyot mo‘ljalini olgan bo‘lib, «milliy iqtisodiyotimizni mustahkamlash, yurtimizni rivojlangan davlatlar qatoriga olib chiqish» ga qaratilgan. Ushbu o‘quv qo‘llanmada iqtisodiy xavfsizlikka oid nazariy xulosalarni ijtimoiy hayot bilan bog‘lashga harakat qilindi. Prezident Shavkat Mirziyoyev asarlarida bayon etilgan ilmiy qoidalarni mamlakatimizda amalga oshirilayotgan iqtisodiy islohotlar amaliyoti bilan bog‘lashga katta ahamiyat berildi.

1.