Mavzu: ms word va ms excel amaliy dasturlarida ishlash Ishning maqsadi

Mavzu: MS Word va MS Excel amaliy dasturlarida ishlash


Ishning maqsadi: fizikaviy masalalarni matematik modellarini MS Word matn protsessorida yozish va MS Excel elektron jadvalida sonli yechish hamda fizik modelining geometrik interpretatsiyasini yaratish.
Ishni bajarish uchun zarur hisoblash texnikasi: Windows XP va Microsoft Offise o’rnatilgan kompyuter sinfi.


AMALIY ishni bajarish bo’yicha fizikaning kinematika bo’limiga doir namunaviy masala.


Basketbol masalasi. To’pni qanday tezlik va burchak ostida otish kerakki, u basketbo’l xalqasiga tushsin? Havoning qarshiligi va to’pning diametri hisobga olinmasin.
Masalani echish uchun ko’rsatma. traektoriyaning tenglamasini tuzing va
(1)
deb olib otish burchagi va unga mos zaruriy tezlik orasidagi bogliklikni kiriting.
Basketbol xalqasiga to’pni turli usullar bilan tushirish mumkin, ya’ni va larning turli kombinatsiyalaini orqali. Qo’yilgan masala turli larda larni ko’rsatishdan iborat.
larni bilgan holda to’p harakatining traektoriyasini topamiz.
(2)

1. 
   ni (2) ga qo’yib va lar orasidagi boqliklikni topamiz.
   

, (3)
Bu yerdan ko’rinadiki ning qiymati dan katta bo’lishi kerak. (3) formulaning ikkinchisidan MS Excel elektron jadvalida dastur tuzish asosida otish burchaklariga mos tezliklarni topamiz va bu juftliklarni quyidali jadval ko’rinishida ifodalaymiz.

	50	55	60	65	70	75	80	85	90
	12,4	9,3	8,2	7,7	7,7	8,2	9,3	12,4

1-jadval.

Yuqoridagi jadval ma’lumotlarni MS Excel elektron jadvalida olish uchun quyidagi loyihani taklif etamiz.

2-jadval.

1. 
   1-nchi satrga ning jadvaldagi mos qiymatlarini, yani burchakning gradus o’lchovlarini kiritamiz
   
2. 
   A2 va A3 yacheykalarni sarlovha uchun qabul qilamiz.
   
3. 
   B2, C2, D2, E2, F2, G2, H2, I2, J2 yacheykalarga ning 1) nchi qadamdagi mos qiymatlarini formula shaklda kiritamiz, masalan, B2 yacheykaga quyidagi formulani kiritamiz
   

=РАДИАНЫ(B1)

4. 
   B3, C3, D3, E3, F3, G3, H3, I3, J3 yacheykalarga (3) formula bo’yicha ni topish uchun mos formulalarni kiritamiz.
   

Masalan, B3 yacheykaga quyidagi formulani kiritamiz
=КОРЕНЬ((9,8*2,5*2,5)/(2*(2,5*TAN(B2)-2,5)*COS(B2)*COS(B2)))
Loyiha bo’yicha 2-jadval ko’rinishi quyidagicha bo’ladi.

3-jadval

Endi ( , ) juftliklarga mos to’pning harakat trayektoriyalarini MS Excel elektron jadvalida xuddi yuqoridagidek dasturlash yordamida hosil qilamiz.

Avval dastur loyihasining so’zli ifodasini beramiz.
(2) formulaga ixtiyoriy ( , ) juftliklarning qiymatlarini qo’yamiz va ning qiymatlarini 0 dan 2,5 gacha 0,2 qadam bilan o’zgartirib MS Excel elektron jadvalida ning qiymatlarini hisoblash dasturini tuzamiz. So’ngra shu topilgan qiymatlar bo’yicha MS Excel elektron jadvalida to’pning harakat trayektoriyasini chizamiz.
Endi yuqoridagi loyihaning so’zli ifodasiga asosan juftliklarni hisoblash va - top harakati trayektoriyasini chizish algoritmini yozamiz.
Avval 3-jadval natijani quyidagi ko’rinishda chiqaramiz

4-jadval.

Endi quyidagi belgilashlarni kiritamiz

1. 
   1-nchi qatorni sarlovha uchun qabul qilamiz;
   
2. 
   D ustunga D2 yacheykadan boshlab x-ning qiymatlarini 0 dan 2,5 gacha 0,2 qadam bilan kiritamiz;
   
3. 
   E ustunga E2 yacheykadan boshlab y-ning qiymatlarini formula shaklda kiritamiz
   
4. 
   3-nchi qadamni mos ravishda F, G, H, I, J, K, L ustunlar uchun bajaramiz;
   
5. 
   Hosil bo’lgan D2:L9 sohani ajratamiz;
   
6. 
   Standart asboblar panelidagi – мастер диаграмм buyrug’ini faollashtiramiz;
   
7. 
   Hosil bo’lgan muloqat oynasidagi algoritmni qadamba qadam bajaramiz;
   

Natijada quyidagi ko’rinishdagi to’p harakatini ifodalovchi traektoriyalarni hosil qilamiz.

5-jadval