Mavzu: Psixologning maktab jamoasi bilan hamkorligi reja: Kirish

Mavzu: Psixologning maktab jamoasi bilan hamkorligi
REJA:
Kirish
1. Maktabgacha ta'lim muassasasining oila bilan xamkorlik ish shakllari.
2. Bolalarni maktabga tayyorlashda maktabgacha tarbiya muassasa va maktab hamkorligi.
3. Oilada bolalarni xar tomonlama maktab ta'limiga tayyorlash
4. Oilada bolani maktabga tayyorlashda kun tartibining axamiyati
5.Oilada bolalarni tasviriy faoliyat asosida maktabga tayyorlash
Foydalanilgan adabiyotlar

Kirish
Maktabgacha ta'lim muassasasi tarbiyachilarining oila bilan olib boradigan ish mazmuniga quyidagilar kiradi:
• bola tarbiyasi, oilani mustaxkamlash, onalik va bolalikni ximoya qilish bo‘yicha maktabgacha ta'lim muassasasida amalga oshirilayotgan ishlarning mazmuni bilan tanishtirib borish;
• ota-onalarga o‘z farzandlarining tarbiyasi uchun davlat va jamiyat oldida javobgar ekanliklarini tushuntirib borish;
• ota-onalarni bola tarbiyasi uchun zarur bo‘lgan bilim, malakalardan xabardor qilish (bolalarning yosh, anatomik-fiziologik va ruxiy xususiyatlari, ularni oilada tarbiyalashning mazmuni, metodi, shart-sharoitlari bilan tanishtirish);
• bola tarbiyasida oila bilan xamjixatlik, bolani to‘g‘ri tarbiyalashni nazorat qilib borish, oila tarbiyasining eng yaxshi namunalarini o‘rganish va ommalashtirish.
Bola MTMda egallagan eng yaxshi fazilatlarni oila sharoitida davom ettirib, oilada egallagan eng yaxshi fazilatlarni esa bolalar MTMsida qo‘llansa istalgan ijobiy natijalarga erishish mumkin.
Tarbiyachilar oila tarbiyasiga doir tajribalaridagi ijobiy ishlarni ko‘ribgina qolmay, balki uni qo‘llab-quvvatlash vash u asosida ota-onalar e'tiborini bola tarbiyasida xalixal etilmagan vazifalarga qaratishlari lozim.
Yuqoridagi ishlarni rejalashtirish, tashkil etish va ularga raxbarlik qilishda mudira javobgar shaxs xisoblanadi.
Ota-onalar bilan ishlash bo‘yicha yillik reja to‘ziladi. Bu reja pedagogik kengashda muxokama qilinadi. Rejada umumiy va guruxiy majlislar, ota-onalar uchun ochiq eshik kunlari, suxbat va maslaxatlar, otaliq tashkilotlarida ko‘rgazmalar tashkil etishva konsertlar qo‘yib berish, shuningdek bu tadbirlarni o‘tkazish vaqtlari va unga ma'sul bo‘lgan shaxslar belgilanadi.
Ota-onalar bilan olib boriladigan ishlarning mavzulari va mazmuni tarbiyachi-metodistning rejasida va tarbiyachining kalendar' rejasida aks etadi.
Ota-onalar bilan ishlash bo‘yicha juda ko‘p ishlarni tarbiyachi – pedagog amalga oishiradi, chunki u bola tarbiyasida yuz berayotgan o‘zgarishlarni xammadan ko‘proq ko‘radi va bolalar xayoti bilan yaqindan tanish bo‘ladi. U ota-onalarga bolalar tarbiyasida nimalarga ko‘proq e'tibor Berish kerakligi, ularni maktab ta'limiga tayyorlash, sog‘lig‘ini saqlash, ovqati va kun tartibini to‘g‘ri tashkil etish va boshqalar soxasida tavsiyalar berib boradi.
Bolalar MTMsi va oila o‘rtasida xamkorlik o‘rnatishda mudira, pedagoglar jamoasi va ota-onalar birgalikda faol ishtirok etishlari lozim. Shundagina bola tarbiyasida kutilgan natijalarga erishish mumkin.
Ota-onalar bilan ishlashda quyidagi aloxida ish shakllaridan foydalaniladi: suxbatlar, maslaxatlar, oilalarga borish, ayrim ota-onalarni MTMga taklif etish, aloxida esdaliklar va ko‘chma papkalardan foydalanish.
Bolaning uyiga borishdan ko‘zlangan maqsad- oila sharoiti, bolaning oiladagi xulqi qiziqishlari, ota-onasi va oila a'zolari bilan tanishish, shuningdek ota-onalarni bola tarbiyasining samarali usullari bilan tanishtirish va oilaning bola tarbiyasidagi ijobiy tajribalarni o‘rganib, ommalashtirishdir.
Tarbiyachi bolaning uyiga tekshiruvchi sifatida emas, balki do‘st, bola tarbiyasidek murakkab ishda yordam beruvchi sifatida borishi, oila a'zolari bilan nazokat va xushmuomalalik bilan munosabatda bo‘lishi kerak. Tarbiyachi xar bir oilaga xar gall borishidan avval o‘z oldiga aniq maqsadqo‘yishi, qaysi mavzuda suxbatlashishini oldindan belgilab olishi lozim. Ota-onalarga beriladigan savollar puxta o‘ylangan bo‘lishi kerak.
Suxbat shunday to‘zilishi kerakki, tarbiyachi bilan ota-ona bir-birlarini yaxshi tushunishlari, ular o‘rtasida ishonchli aloqa o‘rnatilishi darkor.
Oilaga borishdan oldin tarbiyachi shu oila to‘g‘risida (ota-onalarning fe'l-atvori, oilaviy munosabatlar, bolaning rivojlanish darajasi) to‘g‘risida ma'lum tasavvurlarga ega bo‘lishi kerak.
Tarbiyachi ota-onalar xurmati va ishonchini qozonmoq uchun avval ota-onalarga bolaning ijobiy fazilatlari to‘g‘risida fikr, muloxazalarini bilib oladi va bolaning uyidagi xayotini qanday tashkil etish kerakligi, unga nimalarni o‘qib va xikoya qilib berish mumkinligi, bolaning kun tartibi, uni oila mexnatida qatnashtirish, kattalarga xurmat ruxida tarbiyalash kabi ta'lim - tarbiya ishlari mazmuni va usullari bo‘yicha tavsiyalar beradi.
Albatta, tarbiyachining oila bilan olib boradigan ishida bolaningyoshi, imkoniyatlari, o‘ziga xos xususiyatlari e'tiborga olinadi.
Tarbiyachining ota-onalarga beradigan tavsiya va maslaxatlari ishonarli bo‘lishi uchun ota-onalar yoki oilaning boshqa a'zolari maktabgacha ta'lim muassasasiga taklif qilinadi.
Bunda ota-onalar bolaning navbatchilik vazifasini qanday bajarayotganini yoki sayrga chiqishdan avval u qanday kiyinayotganini ko‘radilar va bolalarning uquv va imkoniyatlariga ishonch xosil qiladilar.
Oilaga borishning maqsad va mazmuni tarbiyachining rejasi va xisobotida, kundalik daftarida aks ettirilishi kerak. Tarbiyachi xar bir bolaning oilasiga yiligi kamida 2 marta borishi kerak.
Ota-onalar bilan olib boriladigan ishlarning mazmuni rang-barang bo‘lib, unda ayrim masalalar birgalikda muxokama qilinishi taqozo etadi. Masalan:
• bolalarni tarbiyalashda oilaning roli, ota-onalarning vazifasi to‘g‘risidagi qonunlar, bolalarni maktabga tayyorlash xaqida;
• maktabgacha tarbiya muassasalarining yillik ish rejasi to‘g‘risida;
• ota-onalar jamoatchiligining ishi xaqidagi masalalar shular jumlasidandir.
Bu masalalarni jamoa bo‘lib muxokama qilish uchun ota-onalarning guruxi va umumiy majlislari, maslaxatlar, konferensiyalar, ota-onalar kechalari kabi ish shakllari jamoa ish shakllariga kiradi.
Ota-onalar majlisi. Ota-onalar majlisiga MTMdagi xamma gurux bolalarining ota-onalari, parallel guruxlar ota-onalari va bitta gurux bolalarining ota-onalari taklif etilishi mumkin.
Umumiy majlisda ota-onalarni maktabgacha ta'lim yoshidagi bolalarni xar tomonlama rivojlantirish va tarbiyalash vazifalari, shu yilgi rejalar, ota-onalar qo‘mitasining faoliyati, oila tarbiyasidagi ilg‘or tajribalar bilan tanishtiriladi. Bunda majlisda mudira yoki metodist-tarbiyachi ma'ro‘za qiladi, ota-onalar so‘zga chiqishadi, bolalar gapirishadi.
Bular ta'lim-tarbiya ishidagi yutuq va kamchiliklarni aniqlab olishga imkon beradi, oila va jamoatchilik aloqasini mustaxkamlaydi, ota-onalarning o‘z bolasining tarbiyasi uchun javobgarligini oshiradi, ularda MTMga qiziqish uyg‘onadi.
Guruxdagi ota-onalar majlisida mazkur shdagi bolalarning ota-onalari uchun dolzarb bo‘lgan masalalar muxokama qilinadi.
Masalan, umumiy majlis mavzusi «Bolalarga axloqiy tarbiya berishda oilaning roli» bo‘lsa, o‘rta guruxda o‘tkaziladigan majlisda bu mavzu murakkablashtirilib, «Bolalarda mexnatsevarlikni tarbiyalashda MTM va oilaning birgalikdagi ishlari», «Bolalarda kattalarga xurmatni tarbiyalash» va xakazo bo‘lishi mumkin.
Ota-onalar uchun tayyorlangan ma'ro‘zani bolalar ishini, tegishli mavzudagi kinofil'm, diapozitivlar ko‘rish bilan qo‘shib olib borish mumkin. Bolalar xayoti, faoliyati to‘g‘risidagi misollardan foydalanganda ijobiy materiallar ko‘proq bo‘lishi kerak, salbiy faktlarni gapirishda extiyotkorlik va odob doirasidan chetga chiqmaslik, tanqid qilinuvchilarning nomlari ko‘rsatilmasligi lozim. Tanqidiy muloxazalar majlisdan keyin yakka tartibdagi suxbat orqali ota-onalarga yetkazilishi, bola tarbiyasidagi xato va kamchiliklarni bartaraf etish bo‘yicha aniq tavsiyalar taklif etilishi mumkin.
Yilning oxirida o‘tkaziladigan gurux majlisida ota-onalarga bir yil mobaynida amalga oshirilgan ta'lim-tarbiya ishlari va kelgusi yilning rejalari, xaqida gapirib beriladi. Bu majlisda faol ota-onalar xam xisob beradilar va faollarning yangi tarkibi saylanadi.