Mavzu: soliqlarning makroiqtisodiy mohiyati va roli!

Soliqqa tortish predmeti - soliq solinadigan daromad, oborot, mol-mulk va boshqalarga bo`lgan ququq emas balki ularning o`zidir, ya`ni soliq solish ob`ekti bo`lib biror-bir soliq predmetiga bo`lgan ququq tushunilsa, predmet bo`lib ana shu egalik qilinadigan daromad, er uchastkasi, imorat va boshqalarning o`zi tushuniladi. Soliq ob`ekti yoki soliqqa tortish predmeti, unga kim egalik qilish ququqiga ega bo`lsa, unda soliqni to`lash majburiyati, ya`ni soliq sub`ektini namoyon qiladi. Demak, aytishimiz mumkinki, soliqqa tortish predmetiga egalik qilish ququqi soliq ob`ektini vujudga keltirsa, o`z navbatida ushbu predmetga kimning egalik qilishi soliq sub`ektini yoki soliq to`lovchisini namoyon etadi.

• Soliqqa tortish predmeti - soliq solinadigan daromad, oborot, mol-mulk va boshqalarga bo`lgan ququq emas balki ularning o`zidir, ya`ni soliq solish ob`ekti bo`lib biror-bir soliq predmetiga bo`lgan ququq tushunilsa, predmet bo`lib ana shu egalik qilinadigan daromad, er uchastkasi, imorat va boshqalarning o`zi tushuniladi. Soliq ob`ekti yoki soliqqa tortish predmeti, unga kim egalik qilish ququqiga ega bo`lsa, unda soliqni to`lash majburiyati, ya`ni soliq sub`ektini namoyon qiladi. Demak, aytishimiz mumkinki, soliqqa tortish predmetiga egalik qilish ququqi soliq ob`ektini vujudga keltirsa, o`z navbatida ushbu predmetga kimning egalik qilishi soliq sub`ektini yoki soliq to`lovchisini namoyon etadi.

Soliq manbai - bu soliq to`lovchining to`laydigan soliqlari manbai, ya`ni daromadi. Soliq ob`ekti va soliq manbaini bir-biridan farqlash lozim. Ayrim soliq turlari bo`yicha, masalan, daromad (foyda)ga, yalpi daromadga, jismoniy shaxslarning daromadiga soliqlar bo`yicha soliq ob`ekti qam soliq manbai qam bir xil bo`ladi, ya`ni nima ob`ekt bo`lsa, uning o`zi manba qisoblanadi.

• Soliq manbai - bu soliq to`lovchining to`laydigan soliqlari manbai, ya`ni daromadi. Soliq ob`ekti va soliq manbaini bir-biridan farqlash lozim. Ayrim soliq turlari bo`yicha, masalan, daromad (foyda)ga, yalpi daromadga, jismoniy shaxslarning daromadiga soliqlar bo`yicha soliq ob`ekti qam soliq manbai qam bir xil bo`ladi, ya`ni nima ob`ekt bo`lsa, uning o`zi manba qisoblanadi.