Mavzu Tarmoq xavfsizligi mohiyati va umumiy tushunchalari
Tarmoq xavfsizligida tahdidlar deganda nimani tushunasiz?
Tarmoq xavfsizligida "tahdidlar" deyilganda, tarmoqdagi xavfsizlikni ogohlantiruvchi, zararli va xavfli holatlar, ob'ektlar yoki potentsial muammo va atakalarni anglatamiz. Tahdidlar, tarmoqdagi ma'lumotlarni va tizimlarni zararli hamyonlar, hakerlar, vayronlar yoki boshqalar tomonidan hujjatlardan foydalanish, ma'lumotlarni olib tashlash, tizimlarga zarar yetkazish va tarmoqdagi xavfsizlikni buzishga olib kelishi mumkin.
Quyidagi misollar tarmoq xavfsizligidagi tahdidlarga misoldir:
1. Malware va viruslar: Zararli dasturlar, viruslar, kriptoviruslar va boshqa malware turlari, tarmoqdagi tizimlarga yashirin uchuvchi, ma'lumotlarni olib tashlash va tarmoq resurslarini xavfli tarzda ishlatish uchun ishlatiladi.
2. DoS/DDoS atakalari: Tarmoqni qondirish va so'zlash salohiyatini buzish maqsadida DoS (DoS - Denial of Service) va DDoS (Distributed Denial of Service) atakalari amalga oshiriladi. Bu atakalar tarmoqdagi resurslarni to'liq belgilangan miqdorda ishlatish orqali xavfli qo'limlarni bo'shatish va tarmoqdagi xizmatlarga kirishni to'xtatishga yo'l qo'yishni maqsad qiladi.
3. Kimlik solish va autentifikatsiya muammo va zaifliklar: Tarmoqdagi kimlik solish protokollarida (masalan, parollar, SSH kalitlari) xatoliklar, to'g'ri autentifikatsiya usullari yo'qligi yoki autentifikatsiyani buzish mumkin bo'lgan holatlar tahdid sifatida hisoblanadi. Bu holatlar zararli shaxslar uchun foydalanuvchining identifikatorini, parolini va shaxsiy ma'lumotlarini olishga imkon beradi.
4. Xavfsizlik nusxalashlari va tarqatishlar: Tarmoqda ma'lumotlar tarqatilishi va nusxalash holatlari tahdid sifatida hisoblanadi. Ma'lumotlar o'chirilishi, o'zgartirilishi, tarqatilishi yoki nusxalanishi yolg'on yoki xavfli bo'lishi mumkin, bu esa konfidensiallik va integritetni buzishga olib kelishi mumkin.
5. Insayder atakalari: Insayderlar, tarmoqda ishlovchi shaxslar, tashqi tashkilotlarda ishlaydigan shaxslar yoki tarmoqning ichki tashkilotlarida ishlovchi hujjatlardan foydalanib, ma'lumotlarni olib tashlash, tarmoq resurslariga kirish va xavfsizlikni buzishga harakat qilish uchun foydalanishlari mumkin.
Tahdidlar, tarmoqdagi xavfsizlikni buzish uchun potentsial imkoniyatlarni anglatadi. Xavfsizlik mutaxassislarining tahdidlar haqida tushunish, ularni tanish va ularga qarshi qarorlar qabul qilish, tarmoqdagi xavfsizlikni oshirish va xavfsizlikni ta'minlashda muvaffaqiyatli bo'lish uchun muhimdir.