Mavzuning dolzarbligi i-bob. Asosiy tushunchalar

Unit px2; interface Uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms, Dialogs, StdCtrls, ExtCtrls;
Type
TForml = class(TForm) Timerl: Ttimer; Shapel: TShape;
Shape2: TShape; Labell:Tlabel;
procedure TimerlTimer(Sender: TObject);
private
{ Private declarations } public
{ Public declarations } end;

Var
Forml: TForml; X: Real; implementation
{$R *.dfm}
procedure TForml.TimerlTimer(Sender: TObject);
begin
x:=x+0.1;
Shape2.Left:=265+Trunc(50*Cos(x)); Shape2.top:=150-Trunc(50*Sin(x)); End;

Initialization x:=0
end.

Qism dasturi o‘zgaruvchi x global holda e’lon qilingan. Shu tufayli uning boshlangich qiymati Initialization seksiyasida berilgan.

Delphining multimedia imkoniyatlari
Windows muhitidan foydalanuvchi dasturlaming ko‘pchiligi multimediya
dasturlaridir. Bunday dasturlar videorolik va multiplikatsiya ko‘rish, musiqa va nutqni eshitishga imkon beradi. Multimediyali dasturlarga o‘yinlar o‘rgatuvchi dasturlar misol bo‘la oladi.
Delphida multimediyali dasturlar yaratish uchun ikki komponentadan foydalanish mumkin:
• Animate — oddiy animatsiya yaratish uchun (masalan, fayllardan nusxa olishda foydalanuvchi ko‘radigan animatsiya);
• MediaPlayer — murakkab vazifalami bajarish uchun, videoroliklarni ko‘rish. tovushli animatsiya.
UMUMIY XULOSA

Mustaqillikka erishganimizdan so`ng, O`zbеkistonda ta`lim sohasida kеng imkoniyatlar ochildi, Vatanimizning halqaro sahnadagi muvaffaqiyati, obru-e`tibori va o`rni milliy o`zligimizni anglashda, dasturchilik fanlari еtakchi mavqе kasb etib, har bir fuqoroning mamlakat taqdiri uchun mas`ullik hissini yanada oshirishga xizmat qiladi.

Kompyuter dunyosida ko‘plab dasturlash tillari mavjud. Bir xil turdagi ishni bajaradigan dasturlarni Basic, Pascal, Ci, kabi tillarda yozish mumkin. Lekin, qaysi dasturlash tili yaxshi? Bu savolga javob berish oddiy emas. Biroq shuni ishonch bilan aytish mumkinki, Pascal tili boshqa tillarga qaraganda dastur tuzishni o‘rganish uchun ancha qulay til bo‘lib hisoblanadi.
Pascal tili Shvesariyalik olim N.Virt tomonidan yaratilib, keyinchalik Borland korporasiyasi tamonidan rivjlantirildi. Bu til rivjlantirilib Turbo Pascal, Borland Pascal va keyinchalik esa Object Pascal nomini oldi. Hozirgi kunda Object Pascal tili asosi bo‘lgan Windows muhitida ishlovchi Delphi dasturiy vositasida murakkab professional dasturlar ishlab chiqilmoqda. Kompyuterda dasturlash oxirgi yillarda juda tez rivojlanib dastur tuzushga qiziquvchilar soni oshib bormoqda. 10-15 yil oldin o‘z dasturlarini Windows muhitida yaratish ko‘pgina dasturchilarning orzusi edi. Delphi dasturlash vositasining yaratilishi esa nafaqat professional dasturchilar, balki oddiy dastur tuzuvchilar uchun ham keng yo‘l ochib berdi.
Yuqorida bayon etilgan fikrlardan xulosa shuki, talabalarga boshlang`ich kurslardan boshlab dasturchilik ham ilmiy–nazariy jihatdan yaxshi o`qitilishi shart. Mеn o`zimning yozgan kurs ishimda delphida dasturchilik haqidagi umumiy tushunchalarni bayon etdim, loyiha ishlash usullarini misollar kеltirish bilan yoritdim. Mеn o`z yozgan kurs ishimda oldimga qo`ygan maqsadimga erishdim deb o'ylayman.