Maye mexanikasi Maye mexanikasi elmi və onun mexanikada rolu

Mərkəzdən qaçan nasosların ardıcıl və paralel birləşməsi


Ardıcıl birləşmə. Təzyiqi artırmaq üçün nasosları ardıcıl birləşdirirlər. Ardıcıl birləşmədə I nasosun vurma borusu, II na­sosun sorma borusu ilə birləşdirilir. Beləliklə, basqı nasosların sayından asılı olaraq artır. Məhsuldarlıq isə 1 nasosun məhsul­dar­­lığına bərabərdir. Nasosları bir-də eyni xarakteristikalı ya­xud xarakteristikaları təxmini bərabər yaxın olan nasosları bir­ləş­dir­mək lazımdır. Əks halda nasoslar bir-birinə mane olaraq. Ardıcıl birləşmədə yeni xarakteristikanı almaq üçün eyni absisli nöq­tələrin ordinatlarını -mək lazımdır.



Şəkil'>Şəkil


Paralel birləşmə. Ardıcıl birləşmədə yeni xarakteristika­larını tapmaq üçün eyni absisli nöqtələri toplamaq lazımdır.

Şəkil

Paralel birləşmədə məhsuldarlıq artır, təzyiq sabit qalır. Cəm xarakteristikanı almaq üçün eyni ordinatlı nöqtələrin absislərini (Q-ni) toplamaq lazımdır. Nasoslar arası məsafə çox olarsa hidravlik itkini də nəzərə almaq lazımdır. Çalışmaq lazımdır ki nasosları -də onların xarakteristikaları eyni və yaxud bir-birinə yaxın olsun. Əks halda nasoslar bir-birlərinə mane ola bilər.

Şəkil



Şəkil

*****
Mərkəzdən qaçma nasosların nəzəri xarakteristikası

n = const olduqda basqı asılılığına mərkəz­dən­qaçma nasosların əsas xarakteristikası deyilir. Əvvəldən məlumdur ki, mərkəzdənqaçma nasoslarən nəzəri məhsuldarlığı belə tapılır
.
Mərkəzdənqaçan nasosun əsas tənliyindən
.

Şəkil

Bunların birinin digərindən asılılıq düsturu çıxaraq

Bunu əsas tənlikdə yerinə yazsaq
.
ilə işarə etsək
ilə işarə etsək nəzəri basqı
.
Deməli mərkəzdənqaçan nasoslarının nəzəri xarakteristi­kasıdır

1. 
   .
   
2. 
   yəniQ_n artdıqca H_n artacaq­dır. Praktikada . Bu asılı­lıq­dan is­tifadə olunur. Kü­rək­lərin sayını nəzərə alsaq -yə uy­ğun olan asılılıq absis oxuna yaxınlaşmağa, yəni II dərəcəli düz xətt alınacaqdır. III hidravlik itkiləri nəzərə alır. IV əyri məhsuldarlığın dəyişməsi mayenin daxil və xaric olunmasinda yaranan əyriləri nəzərə alır. V əyri nasosdakı həcmi itkiləri nə­zə­rə alır. Deməli V əyri na­so­sun həqiqi məhsuldarlığı ilə həqiqi basqısı arasındakı asılılığı ifadə edir.
   

Şəkil

Yuxarıdan məlum olur ki nəzəri olaraq nasosun xarak­teris­ti­kası qurduqda bütün faktları nəzərə almaq olmur. Odur ki, naso­sun işçi xarakteristikaları qururlar.