Kimyəvi reaksiyaların getməsinin mümkünlüyü
Yuxarıda verilən tənliyi elə yazmaq olar ki, ona əsasən kimyəvi reaksiyanın
gedib, getməməsi haqqında məlumat vermək olar:
Ekzotermik
reaksiyalarda
mənfi qiymət
alır
Xüsusi yüksək
temperaturlarda artır
2(66)2019
48
mənfi qiymət aldığı ekzotermik reaksiyalar daha çox ehtimal ediləndir.
Kiçik qaz molekulunun əmələ gəlməsi kimi proseslərdə, xüsusilə yüksək
temperaturda kinetik enerjinin böyük olduğu zaman entropiya artır.
Buxarlanmağa oxşar olan kiçik molekulların əmələ gəlməsi kimi
endotermik proseslər yalnız xarici enerji mənbəyi (məsələn, Günəş)
olduqda gedir.
Yuxarıda deyilənləri ümumiləşdirərək qeyd etmək olar ki, sərbəst
enerjinin mənfi dəyişməsi ilə gedən reaksiyalar spontan (sıçrayışla) gedir,
sərbəst enerji qiymətinin müsbət dəyişməsi ilə reaksiyalar o zaman gedir ki,
sistem üzərində xarici qüvvələrlə iş aparılsın.
Sərbəst enerji:
Sistem enerjisini ətraf mühitə verdiyi zaman, enerjinin bir
hissəsi işin həyata keçirilməsinə sərf olunur. Bu enerji
sərbəst enerji
adlanır
(bəzən onu Helmholts enerjisi adlandırırlar). Sistemin enerjisinin bir hissəsi
sistemin yenidən təşkil olunmasına (qurulmasına) sərf olunur və iş görmək
üçün əlçatmazdır. Bu enerji
“əlaqəli”
enerji adlanır.
İstifadə edilmiş ədəbiyyat:
1. V.Abbasov, M.Abbasov, N.Abışov,
V.Əliyev, G.Quliyeva. Kimya 8.ci sinif
2. M.M.Abbasov. Kimya I hissə. TQDK,
Abituriyent jurnalı. Bakı, 2009, 7-9s.
Sistemdən
ətraf mühitə
verilən
enerji
İş görmək
üçün lazım
olan sərbəst
enerji
İş görmək üçün
əlçatmaz
“əlaqəli”
enerji
Kimya məktəbdə
49
Dostları ilə paylaş: |