Voleybol o’yinida o’yin tushunchalari va tartib qoidalari
O’yin texnikasini tasniflash – bu ma’lum belgilar asosida uning hamma usul, malakalarini bo’limlar va guruhlar bo’yicha teng huquqni taqsimlashidir. Shunday belgilar qatoriga eng avvalo sport kurashidagi malakaning nimaga mo’ljallanganligi belgilanishi (savatga hujum qilish yoki himoya qilish uchun), harakat qanday bajarilishi (to’p bilan yoki to’psiz), shuningdek, uning kinematik va dinamik tuzilishi xususiyatlari kiradi.
Basketbol texnikasini ikkita katta bo’limga: hujum texnikasi va himoya texnikasiga bo’linadi. Har bir bo’limda ikkitadan guruh: hujum texnikasida – maydonda to’psiz harakat qilish texnikasi va to’p bilan bajariladigan harakatlar texnikasi, himoya texnikasida esa – maydonda harakat qilish texnikasi va to’pni egallash va qarshi harakat qilish texnikasida ajralib chiqadi. Har bir guruh ichida malaka va ularni bajarish usullari bor. Malakani bajarishning deyarli har bir usuli harakat tuzilishining ayrim detallarini (ko’rsatkichlarini) ochib beradigan bir necha ko’rinishga ega. Bundan tashqari, usulning dinamik strukturasiga, o’yinchining harakatini, dastlabki holatini, yo’nalishi va masofasini aniqlaydigan bajarish shartlari ta’sir ko’rsatadi. Tavsiya qilinayotgan tasnifda fintlarga mustaqil joy ajratilmaydi, chunki fint – bu aniq usulning faqat bir qismini (masalan, to’pni uzatib berishda qo’l ko’tarish), (savatga otish paytida mo’ljallash), raqibda xato reaksiya tug’dirish maqsadi (niyati) bilan o’yinchi qulay holatga erishishdir.
Voleybol o’yinida o’yin tushunchalari va tartib qoidalari
Voleybol o'yini tushunchalari: voleybol o'yini, ikki tarafdor jamoa o'rtasida o'ynaladigan to'rt qavatli terma ustida o'tkaziladi. Har bir tarafdor jamoa 6 nafardan iborat bo'lishi kerak. O'yin davomida, tarafdorlar o'rta qavatning bir tomonidan terma uzoq qirilib, qayiqqa yoki quloqqa bir bor taqsimlangan o'yin qurollari (voleybolka) bilan qaytarishga harakat qiladilar.
O'yin jarayoni: voleybol o'yinida, terma bir tarafdor jamoasi tomonidan qayiqqa yoki quloqqa qaytariladi, qarshilashuv davomida, tarafdorlar 3 marta qayiqqa yoki quloqqa qaytarishga harakat qiladilar. Har bir to'lovda, bir tarafdor jamoasi 3 ta xato qilish huquqini yo'qotadi. O'yin davomida jamoalar tezlik, jadal, va taklif qilishga muvaffaqiyatli bo'lish uchun hamkorlik qiladilar.
Voleybol qoidalari: voleybol o'yinida bir nechta qoidalarga amal qilinadi, masalan, qarshilashuvda ta'qiqlangan tezlik (tezlik limiti), qarshilashuvda faol qatnov (3 ta qatnovga) ruxsat etilgan, qayiqqa yoki quloqqa qaytarishda qo'llaniladigan tekislik (libero) qoidalari kabi. Bu qoidalarni tushunib, amalga oshirish kerak.
Tartibot: voleybol o'yinida tartibot juda muhimdir. Tartibot jamoalar o'rtasida o'tkazilgan bo'lishi kerak. Tarafdorlar katta, o'rta va kichik qavatlarga qarab, qo'yilgan tartibotga rioya qilishlari kerak. Tarafdorlar o'yin davomida, terma qayiqqa yoki quloqqa qaytarilgach, yangi tartibotda joylarini o'zgartirishadi.
O'yin natijalari: voleybol o'yinida natijalar, jamoalar o'rtasida g'alaba-yoki-yo'q tashkil etiladi. O'yin davomida, jamoalar o'yin bolasini qarshilashuvga yoki terma tashishiga muvaffaqiyatli jo'natishga harakat qiladilar. Jamoalar natijalarni hisoblash uchun, hakam tomonidan o'yin protokoli yoki elektron taqvimda, qayiqning