MergedFile

5.3.3.4. Klaster metodu 
Klaster (ingl. Clustering– toplama, cəmləmə) amerikalı pedaqoq Qabriel 
L.  Riko  tərəfindən  işlənmiş  kreativ  yazma  metodudur  [68].  Bu  metod 
Ziqmund  Freudun  işlədiyi  “sərbəst  assosiasiya  etmək”  üsuluna  əsaslanır. 
Yəni insan dərin düşünmədən təxəyyülünə gələni qeyd edir. 
Sərbəst yazmadan fərqli olaraq burada assosiasiyalar zənciri sərbəst yox 
müəyyən  struktura  malikdir.  Metodun  əsasında  seçilmiş  mərkəzi  söz 
ə
trafında  müxtəlif  sərbəst  assosiasiyaların  cəmlənməsi  durur.    Klaster 
metodu ilə assosiasiyalar zəncirinin qurulma sxemi belə izah edilir: 
1. Klaster özəyin yaradılması ilə başlayır: Bir seçilmiş söz və ya fraza boş 
vərəqin ortasında yazılır və çevrəyə alınır.  
2.  Sonra  bu  sözlə  bağlı,  beyində  yaranan  ilk  ideyalar  (assosiasiyalar) 
kağızda  açar  sözlər  şəklində  qeyd  edilir.    Hər  bir  assosiasiya  çevrəyə 
alınır  və  məntiqi  ardıcıllıqla  özək  sözlə  oxla  birləşdirilir.  Heç  də  bütün 

---

Yazma metodikası 
 
 
 
120 
assosiasiyalar özək sözlə birbaşa bağlanmır. Onların arasına tamamlayıcı 
ideyalar  da  daxil  ola  bilər.  Qeyd  olunmuş  assosiasiyalar  yoxlanmaya 
məruz  qalmırlar.    Şəkil  5.5–də  “məhəbbət”  sözünə  yaradılmış  klaster 
göstərilib.