Microsoft Word al adab oqshom ziyouz com doc

4-bob. Ota-ona zulm qilsa ham, ularga yaxshilik qilaverish haqida 
7. Abdulloh ibn Abbos (r.a.)dan rivoyat qilindi. "Qaysi bir musulmon farzandi savob 
umidi bilan ertalab ota-onasini ziyorat qilsa, Alloh taolo unga jannatdan ikkita eshik 
ochadi. Agar ulardan bittasini ziyorat qilsa, unga jannatning bir eshigini ochadi. Bola 
ota-onasidan qaysi birini xafa qilsa, uni rozi qilmaguncha Alloh taolo undan rozi 
bo’lmaydi", dedilar. Shunda bir kishi: "Agarda ota-onalar bolaga zulm qilsa, bola nima 

---

Al-adab al-mufrad. Imom Ismoil al-Buxoriy 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
2
qilishi kerak?" - deb so’radi. Abdulloh: "Agar ular bolaga zulm qilsalar ham bola ularni 
ranjitmasligi kerak", dedilar. 
5-bob. Ota-onaga muloyim gapirish haqida 
8. Taysala ibn Mayyos (r.a.) aytdilar: "Men Najda ibn Omir Xorijiyning ashoblari bilan 
bo’lib gunohlar qildim. Shularni o’zimcha katta gunoh deb hisoblab, Abdulloh ibn Umar 
(r.a.)ga borib aytdim.Shunda Abdulloh ibn Umar (r.a.): "Bular katga gunoh emas, katta 
gunohlar to’qqiztadir, ular: Alloh taologa shirk keltirish, odamni o’ldirish, urush 
maydonidan qochish, afifa xotinni fohisha deb tuhmat qilish, ribo, yetimlar molini 
yemoq, Alloh taoloning borligini inkor qilish, odamlarni masxara qilish, kamsitish, ota-
onani xafa qilib yig’latish - mana shular katta gunohdir", dedilar. Keyin Abdulloh ibn 
Umar menga qarab: "Ey, Taysala! Sen do’zaxdan qo’rqib jannatga kirishni 
xohlaysanmi?" - dedilar. Men: "Jannatga kirishni albatta xohlayman", deganimda, u 
kishi: "Ota-onang tirikmi?" - deb so’radilar. Men: "Otam vafot etgan, ammo onam 
borlar", dedim. Abdulloh (r.a.): "Katta gunohlardan o’zingni saqlaganingdan keyin 
onangga qattiq gapirmasang, uning osh-ovqatini berib tursang, albatta jannatga 
kirasan", dedilar". 
Yamomalik Najda ibn Omir (yoki Uvaymir) Abu Hanifa mazhabiga e'tiqod quygan kishi 
edi. U xavorijlar ya'ni adashgan oqim) boshlig’i bo’lib, ularning e'tiqodicha, kishilar 
uchun imom (xalifa yoki amir) bo’lishi shart emas. Odamlarning o’zlari haqni nohaqdan 
ajrata bilishlari va o’z-o’zlarini, jamiyat yo’nalishini boshqara bilishlari kerak 
(Muhammad Abu Zuhra, "Al-Mazohib al-Islomiya", 33-bet). 
9. Qur'on-i karimdagi Alloh taoloning rahimlilik yuzasidan ota-onangga kamtarlik 
qanotingni qoqib tur (17:24), mazmunidagi so’ziga Hishomning otasi Arat ibn Zubayr 
(r.a.): "Ota-onang nimani istasa, o’shani ijro qilishdan chekinish qilma", deb tafsir qilgan 
edilar.