2. Ҳисоблаш учун топшириқ
Параметрик стабилизаторни ҳисоблашга берилганлар қуйидагилар ҳисобланади:
UЧИҚ =UСТ чиқиш кучланиши.
IЧИҚ =IСТ чиқиш токи
∆UКИР кириш кучланишининг ностабиллиги.
rЮ= UСТ/ IСТ юклама қаршилиги. Аниқлаш талаб қилинади:
Стабилитрон тури;
Чеклаш резистори ва терморезисторнинг номиналлари.
КСТ стабилизациялаш коэффициенти.
∆UКИР чиқиш кучланишининг ностабиллиги.
стабилизаторнинг фойдали иш коэффициенти.
Топшириқ вариантлари 2.1жадвалда келтирилган.
2.1жадвал
№
|
UЧИҚ, В
|
IЧИҚ, мА
|
∆UКИР,%
|
№
|
UЧИҚ, В
|
IЧИҚ, мА
|
∆UКИР,%
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1
|
9,1
|
33
|
5
|
41
|
13
|
12
|
10
|
2
|
3,3
|
33
|
8
|
42
|
15
|
10
|
15
|
3
|
3,9
|
30
|
10
|
43
|
16
|
9,4
|
12
|
4
|
4,7
|
26
|
15
|
44
|
18
|
8,3
|
6
|
5
|
5,6
|
21
|
12
|
45
|
20
|
7,5
|
9
|
6
|
6,8
|
18
|
6
|
46
|
22
|
6,8
|
14
|
7
|
3,3
|
15
|
9
|
47
|
24
|
6,3
|
18
|
8
|
3,9
|
15
|
14
|
48
|
27
|
180
|
20
|
9
|
4,7
|
13
|
18
|
49
|
32
|
150
|
5
|
10
|
5,6
|
11
|
20
|
50
|
39
|
130
|
8
|
11
|
9
|
9
|
5
|
51
|
47
|
110
|
10
|
12
|
8,5
|
7
|
8
|
52
|
56
|
96
|
15
|
13
|
6,8
|
120
|
10
|
53
|
68
|
75
|
12
|
14
|
0,7
|
22
|
15
|
54
|
82
|
60
|
6
|
15
|
6,2
|
20
|
12
|
55
|
100
|
50
|
9
|
16
|
6,8
|
20
|
6
|
56
|
4,7
|
26
|
14
|
17
|
7
|
18
|
9
|
57
|
5,6
|
21
|
18
|
18
|
7,5
|
17
|
14
|
58
|
6,8
|
18
|
10
|
19
|
8,2
|
15
|
18
|
59
|
3,3
|
15
|
15
|
20
|
9,1
|
100
|
20
|
60
|
3,9
|
15
|
12
|
21
|
1,3
|
100
|
5
|
61
|
4,7
|
13
|
6
|
22
|
1,9
|
12
|
8
|
62
|
5,6
|
11
|
9
|
23
|
6,8
|
12
|
10
|
63
|
9
|
9
|
14
|
24
|
6,4
|
12
|
15
|
64
|
8,5
|
7
|
18
|
25
|
6,8
|
81
|
12
|
65
|
6,8
|
120
|
20
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1
|
2
|
3
|
4
|
26
|
3,3
|
70
|
6
|
66
|
0,7
|
22
|
5
|
27
|
3,9
|
58
|
9
|
67
|
6,2
|
20
|
8
|
28
|
4,7
|
55
|
14
|
68
|
6,8
|
20
|
10
|
29
|
5,6
|
45
|
18
|
69
|
7
|
18
|
15
|
30
|
6,8
|
37,5
|
20
|
70
|
7,5
|
17
|
12
|
31
|
3,3
|
37
|
5
|
71
|
8,2
|
15
|
6
|
32
|
5,6
|
37
|
8
|
72
|
9,1
|
100
|
9
|
33
|
4,7
|
26,5
|
10
|
73
|
1,3
|
100
|
14
|
34
|
5,6
|
22,4
|
15
|
74
|
1,9
|
12
|
18
|
35
|
7,5
|
20
|
12
|
75
|
6,8
|
12
|
12
|
36
|
8,2
|
18
|
6
|
76
|
6,4
|
12
|
6
|
37
|
9,1
|
16
|
9
|
77
|
6,8
|
81
|
9
|
38
|
10
|
15
|
14
|
78
|
3,3
|
70
|
14
|
39
|
11
|
14
|
18
|
79
|
3,9
|
58
|
18
|
40
|
12
|
13
|
20
|
80
|
4,7
|
55
|
10
|
3. Ҳисоблаш услуби
Стабилизациялаш кучланиши бўйича маълумотномадан rСТ қаршиликка эга бўлган стабилитрон қуйидаги шартдан келиб чиқиб танланади:
= 0.7
Стабилизаторнинг мақбул қийматини ҳисобга олиб, R0 чеклаш резисторининг тахминий қийматини танланади ва унинг қиймати стандартга мувофиқ олинади.
Кириш токи ва зарур кириш кучланиши қуйидагича аниқланади:
= 22 + 22 = 44
= 0.7 + 44 * 4 = 176.7
Стабилизациялаш коэффициенти қуйидагича аниқланади:
= [1 – (44 * 4) / 0.7] * (4 + 910) / 910 =-251.52
Чиқиш кучланишининг ностабиллиги қуйидагича аниқланади:
= (176.7-6) / (169.4 * 6) = 557.3 / 1016.4 = 0.548
Стабилизаторнинг фойдали иш коэффициенти қуйидагича аниқланади:
= (70 * 0.7) / (70 + 70) * 6 = 11 / 40 = 11.968
RТ терморезистор қаршилиги ҳисобланади ва унинг қиймати стандартга мувофиқ танланади.
= 17 – 4 – 0.032 = 11.968
Ҳисоблаш услуби 1. Берилган юклама токи ва тўғриланган кучланиш бўйича тўғрилагич учун диод қуйидаги шартдан келиб чиқиб танланади:
= 0.5*0.8=0.4 Бундан ташқари, диодлардаги рухсат этиладиган максимал тескари кучланиш UТЕС тўғрилаш схемасида диодларга қўйиладиган тескари кучланишдан катта бўлиши керак:
= 1.2*27=32.4 V
2. Транзисторларни коммутациялайдиган ток тахминан қуйидаги ифода орқали аниқланади:
= (4*1+2*0.8) / 4*0.9 = 1.26 A
бу ерда UVDтўғрилаш диодидаги кучланишнинг пасайиши (UVD = 0,6…1 В); Тртрансформаторнинг фойдали иш коэффициенти (Тр= 0,85…0,95)
3. Транзистор коллекторидаги кучланишнинг амплитудаси қуйидагича аниқланади: = 2.4 * 24 = 57.6 V 4. Олинган IК.ТЎЙ и UКЭ.макс қийматлар бўйича транзистор тури танланади ва унинг IК. макс , UКЭ.макс, UКЭ.нас, UБЭ.ТЎЙ, IКБ0, h21Э параметрлари ёзиб олинади. Танланган транзистор турини ҳисобга олиб коллектор токи қуйидаги ифода орқали аниқлаштирилади: = (4*1 + 2*0.8) / (4 - 1.05) * 0.9 = 1.7 A
5. Транзисторнинг силжитиш занжири ҳисобланади. Транзисторнинг база токи қуйидаги ифода орқали аниқланади: = 2*1.26/1.47 = 1.71 A
6. Базавий резисторнинг қуйидаги ифода орқали аниқланади: = (4-1.05) / 1.71 = 1.73 бу ерда UБ–база кучланиши (UБ = 3…5 В). RБ резистор стандартга мувофиқ танланади. Транзисторнинг база токи аниқлаштирилади:
7. Базавий резисторларда ажраладиган қувват қуйидаги ифода орқали аниқланади: = 1.71*1.71 * 1.73 = 5.06 Wt
8. Силжитиш резисторининг қаршилиги қуйидаги ифода орқали аниқланади: = 4*1.73 / 2.96 = 2.3 бу ерда UR базавий резисторда кучланишнинг пасайиши (URБ = IБ.ТЎЙ · RБ). RСИЛ резистор стандартга мувофиқ танланади.
9. RСИЛ резистор орқали оқиб ўтадиган ток қуйидаги ифода орқали аниқланади: = 24/4.03 = 5.96 A
10. Силжитиш резисторида ажраладиган қувват қуйидаги ифода орқали аниқланади: = 5.96*5.96 * 2.3 = 81.7
11. Силлиқловчи фильтрнинг талаб қилинадиган сиғими қуйидаги ифода орқали аниқланади: = 1.22(4*1+2*0.8)*9.2*10^-6 /4= 15.7 бу ерда ўзгартиргич импульси фронтининг узунлиги ( = (1…..10) ·10-6 ). СФ конденсатор стандартга мувофиқ танланади.
Dostları ilə paylaş: |