Microsoft Word etno kitab son srift 12

ETNOPSİXOLOGİYA 
49 
məlumatları əks etdirən və 500.000 səhifə həcmində olan material 
ABŞ-da Yel Universitetində saxlanılır.. Sonrakı dövrdə HRAF-ın 
materialları əsasında “Etnoqrafik atlas” tərtib olundu və 1962-ci 
ildən etibarən xalqlar haqqında etnoqrafik materiallar “Etnologiya” 
jurnalında çap olunur. 
Buraya daxil olan materiallarda insani münasibətlərin, 
xüsusilə uşaqların sosializasiyasının əks etdirən məlumatlara daha 
geniş yer verilmişdir: məsələn, yeniyetmə oğlanların cinsi yetişmə 
dövründə qadınlardan seqreqasiyası (lat.seqreqatio-ayrılma) 5 
dərəcə üzrə verilir: seqreqasiya yoxdur, yeniyetmə ana və bacıları 
ilə bir otaqda yatır. Qismən seqreqasiya, yeniyetmələr ailə birlikdə 
yaşayır, qidalanır amma ayrı yatırlar. Tam seqreqasiya, yeniyetmə-
lər öz nuklear ailəsindən uzaqlaşır, qohumları ilə birlikdə yaşayır. 
Tam seqreqasiya, yeniyetmələr ailədən çıxır və özgələrlə birgə 
yaşayır, məsələn, sənətkar yanında qalır və s. Tam seqreqasiaya, 
yeniyetmələr öz həmyaşıdları ilə birlikdə evdən ayrı bir yerdə qalır. 
Uşaqlığın etnoqrafiyasına həsr olunmuş krosskultural tədqiqat-
lardan biri Harvard Universitetinin proffesorları Beatris və Con 
Vaytinqin rəhbərliyi altında keçrilən “Altı mədəniyyət lahiyəsidir”. 
Bu lahiyədə görkəmli psixoloqlardan R.Siers və E.Makkobi də 
iştirak etmişdir. Digər tədqiqatlardan U.Makkeyin “Paternalist 
davranışın parametrləri (1974-1981)”, Kanadalı psixoloq 
U.Lambertanın uşaqların tərbiyəsinin və sərvət dəyərlərinin tədqiqi 
adlı lahiyəsini göstərmək olar. Uşaqlığın tarixi, etnoqrafiyası ilə 
bağlı ən geniş psixoanalitik konsepsiya amerikan psixoanalitiki 
Lloyd Demoza məxsusdur. L.Demoza görə psixotarix müstəqil 
bilik sahəsi kimi ayrı-ayrı tarixi dövr və mərhələləri şərh etmir, o 
valideyn və uşaqların qarşılıqlı münasibətində kök salan və tarixi 
inkişafın ümumi qanunlarını və səbəbini müəyyənləşdirir. O, 
“tarixin psixogen nəzəriyyəsi” adlı konsepsiyasında qeyd edir ki, 
tarixdə inkişafın, dəyişikliyin əsas qüvvəsi texnika və iqtisadi 
göstərici yox, bir-birini əvəz edən nəsillərin, valideyn və uşaqların 
şəxsiyətində baş verən “psixogen” dəyişikliklərdir. L.Demoz 
uşaqlıın tarixini 6 mərhələyə (infatisid, imtina və ya rədd etmə, 

---