www.ziyouz.com kutubxonasi
35
LUVR. MILODIY 1312-YIL. «MANGU DARBADARNING QAYTISHI» PYESASI PREMYERASI ...Quyosh allaqachon botib bo‘lgan, so‘nggi shafaqlari ko‘zdan yo‘qolmoqdaydi.
Bir soat avval boshlangan shov-shuvli pesa premerasi poyoniga yetib qolgan edi.
Luvrning kazo-kazolari, boyonlari, bankirlari va mashhur kishilari o‘tirgan lojada zerikish hukm
surmoqda edi. Xokisorlik va poklik timsoli bo‘lmish muborak zotga qo‘l ko‘targan odam haqidagi pesa
urf bo‘lganiga qaramasdan, hayotdan uzoq, g‘ayriodatiy mavzuda bo‘lgani uchun ham, qay bir so‘lim
go‘shada musiqa eshitib rohatlanish ularga afzalday tuyulmoqdaydi.
Pesa muallifi, astrolog Gvido Bonatti boyonlar lojasida may ichib o‘tirardi. Hayotining keyingi
yillarida u mayxo‘rlikka berilib ketdi, ertalab ham, tushda ham, hatto qirol bazmlarida ham sarxush
bo‘lib yurar, bugun esa pesa boshlanmasidanoq ancha-muncha otib olgan edi.
Mana, chiroqlar o‘chdi. Bittagina xira nur tolasi qoldi.
Sahnaga uzun bo‘yli, sochlari yelkasiga tushgan bir odam chiqib keldi.
Bonatti uni taniyolmadi, lekin ensasi qotib, «pesadagi qahramon aslida qarib-qartaygan, ayanchli
bir chol bo‘lishi kerak edi... o‘rniga nechun bu baquvvat aktyor chiqib keldi?» – deb o‘yladi norozi
bo‘lib.
Mangu daydi rolida chiqib kelgan notanish bu odamning ovozi ham favqulodda o‘tkir va hayotiy
edi.
«...Men Parvardigorimning imonli bir bandasiman! – deb o‘z monologini boshladi u. – Uning
abadiy barhayotligiga va bemisl kuch-qudrat egasi ekanligiga, vujudimga kirgan zarra tikan badaliga
aql bovar qilmas mukofotlarni ato etadigan va hamma narsani o‘rab-chulg‘ab oluvchi hikmatlargacha
bino qiladigan muborak zot ekaniga hech qachon shak keltirmaganman... Ammo siz meni, Azozildan
ham mal’unroqsan, deb malomat qildingiz!»
Zalda jonlanish sezildi.
«Siz Tangrimning, o‘zi yaratgan barcha ne’matlariga yana bir chalg‘ituvchi narsani o‘rab
qo‘yganini ko‘rmayapsizmi? Narsalaru hodisalarni, sabablarniyu natijalarni, shubhalaru haqiqatlarni
bir-biriga chirmashtirib tashlaganini ko‘rmayapsizmi? Hamma narsasi g‘orat bo‘lib ketadigan bu
dunyoga vujudi foniy, ammo ruhi boqiy insonni yuborishi bilan abadiyatni ham o‘rab olganini, Uning
abadiyatdan-da yuksak ekaniniyu hatto mangulik ham uning maxluqi ekanini ko‘rmayapsizmi?
Eng chiroyli lazzatlar ostiga chirkinlikni yashirganini, beo‘xshov narsalarning bag‘rida
ajoyibotlarini saqlaganini ko‘rmayapsizmi? Har narsaga yetgan aqlingiz bularga kelganda oqsab
qoldiyu meni badbaxtlikda ayblab, Azozilga teng qo‘ydingizmi? Aslida men – qiyomatda olishi kerak
bo‘lgan jazosining bir qismini shu dunyoda olganlardan bittasiman, xolos.