Microsoft Word ishlab chiqarish va istemol doc

           3.Ishlab chiqarish va istemolni o’zaro 

bog’liq lig i.   

 

      Iste’molchi va korxona  bozor munosabatlarining 

asosiy agentlari  bo’lib hisoblanadi . ular bozorda  talab va 

taklifni  vujudga  keltiradilar, muvozanat narxining qaror 

topishida  faol ishtirok etadilar. ushb u holatda, 

zamonaviy iqtisodiyot iste’molchiga bozor 

iqtisodiyotining eng oliy bo’g’ini sifatida murojaat etadi, 

---

21 

 

chunki u o’z pul mablag’lari bilan, ishlab chiqaruvchi  

tomonidan chiqarilgan tovarlarga  "ha" yoki "yo’q" deya 

ovoz beradi. Bugungi kunda rivojlangan mamlakatlarda 

iste’mol xarajatlari YaMMning 3/4 qismini tashkil etadi. 

Bu esa iste’molchilar hatti - harakati iqtisodiy 

rivojlanishni ta’min etishda eng muhim omil bo’lib 

hisoblanishidan darak beradi.  

Odatda istemolchi hatti - harakati quyidagilar bilan 

izohlanadi: 

Foydali, oqilona hatti  - harakat, ya ni o’z daromadidan 

ko’radigan navflilikni oshirish. 

Iste’molchining tovar afzalligini aj ratishida o’rtacha 

tipdagi iste’ mol bozoridagi  taklif etiladigan tovarlar va 

xizmatlarga nisbatan aniq  - ravshan fikrga ega bo’ladi 

deb, hisoblashimi z mumkin. Biz faraz qilamizki, 

haridorlar harid qilishi mumkin bo’lgan har bir keyingi 

birlik mahsulotdan pirovard natijada qanday  foyda 

ko’rishlarini aniq tasavvur qiladil ar. 

Byudjetdagi (oila daromadidagi) ch eklanish. 

Narxlar. Tovarlarni i shlab chiqari sh iqtisodiy resurslar 

sarfini talab etadi va shuning uchun  ular ma’lum narxga 

ega bo’ladi. Daromadi cheklangan haridor cheklangan 

miqdorda tovar  harid qiladi. Shuning uchun m uqobil 

mahsulotlar orasidan o’z ehtiyojlarini maqbul tarzda 

qondiradigan tovarlarni tanlab olish zaruri bo’ladi.  

     Iste’molchi xulqi chega raviy foydalilik va farqsizlik 

egri chiziqlari nuqtai nazaridan ko’rib chiqiladi. 

     Chegaraviy foydalilik deyilganda, iste’mol qilishning 

bir  birlikka o’sishida tovar umumiy foydaliligining 

o’sishi tushuniladi. Shu bilan bir qatorda iste’mol 

---

22 

 

qilinayotgan tovar miqdori o’sib borishi bilan, har bir 

qo’shimcha tovar  birligining chegaraviy foydaliligi 

kamayib boradi. 

     Iste’molchi imkon darajasida, cheklangan 

daromadlariga  shunday tovarlar guruhini xarid qilishga 

intiladiki, toki unga o’z ehtiyojlarini  eng yuqori 

darajada qondirish imkonini bersin.  

     Har bir farqsizlik egri chizig’i iste’molchi uchun bir 

xil  navflikka ega bo’lgan, mahsulotlarning  har  - xil 

to’plamlarini grafik tarzda aks ettiradi.  

 

S 

 

 

 

 

15   

 

 

 

10   

 

 

 

5 

 

 

 

 

0 

5 

10  15  §