Microsoft Word mulki huquq doc

icra orqanlarına nəzarət etməkdən ibarətdir.  

---

 

216

Səhmdar cəmiyyətinin icra orqanı müşahidə şurasının müstəsna səlahiyyətinə aid məsələlər barəsində qərar 

qəbul edə bilməz. Bu məsələlər həll edilmək üçün onun tərəfindən cəmiyyətin icra orqanlarına verilə bilməz 

(MM-in 107-ci maddəsinin 3-cü bəndi). Əgər müşahidə şurası bunu istəsə belə, o, mümkün olan iş deyil. Ona 

görə ki, mülki qanunvericilik müstəsna səlahiyyətin verilməməsi prinsipindən çıxış edir. Bu prinsip ola bilə-

jək mümkün sui-istifadə hallarının qarşısını almaq məqsədinə xidmət edir. 

Səhmdarların  sayı  əllidən  az  olan  cəmiyyətdə  direktorlar  şurası  (müşahidə  şurası)  yaradılmır,  zox  olan 

cəmiyyətdə isə belə orqan təsis edilir. Bu isə o deməkdir ki, direktorlar şurası (müşahidə şurası) fakultativ or-

qandır. 

Direktorlar şurasının (müşahidə şurasının) hüquqi vəziyyəti ümumi şəkildə Mülki Məjəllə ilə müəyyən edilir 

(107-7―107-9-cu maddələr). Odur ki, bu orqanla bağlı olan münasibətlər (bu orqanın özvlərinin sayı və onlara 

aid olan tələblər, müstəsna səlahiyyətə aid olan məsələlər və s.) cəmiyyətin nizamnaməsi ilə tənzimlənir. 

Direktorlar şurası (müşahidə şurası) kollegial orqandır; bu orqan sədrdən və özvlərdən ibarətdir. Onun öz-

vü yalnız fiziki şəxslərdən ibarət ola bilər. 

Direktorlar şurası (müşahidə şurası) həm də eyni zamanda sezkili orqandır. Belə ki, bu orqan sezki yolu ilə 

yaradılır; onun özvləri ümumi yığınjaqda 3 ildən artıq olmayan müddətə sezilirlər. Bir qayda olaraq, direktorlar 

ş

urasının (müşahidə şurasının) özvlüyünə cəmiyyətin səhmdarı olan şəxslər sezilə bilərlər. Özü də özv fiziki şəxs 

olmalıdır;  ona  görə  ki,  fiziki  şəxslərin  şəxsi  məsuliyyəti  vacib  rol  oynayır.  Bununla  belə,  direktorlar  şurasının 

(müşahidə şurasının) özvlüyünə cəmiyyətin səhmdarı olmayan şəxs də sezilə bilər, bu şərtlə ki, nizamnamədə baş-

qa hal nəzərdə tutulmasın (MM-in 107-7-ci maddəsinin 5-ci bəndi). 

Qeyd etməliyik ki, direktorlar şurasının (müşahidə şurasının) əsas xüsusiyyəti yuxarıda göstərdiyimiz kimi, ey-

ni zamanda iki funksiya yerinə yetirməkdən ibarətdir: idarəzilik funksiyası (idarə orqanı kimi); nəzarət funksiyası 

(nəzarət orqanı kimi). Lakin bu funksiyalar bir-birindən ayrılmışdır, yəni onların aralarına hədd qoyulmuşdur. Bu-

na görə də cəmiyyətin icra orqanlarının özvləri (və ya təkbaşına icra orqanı) direktorlar şurasına (müşahidə şurası-

na)  özv  sezilə  bilməzlər  (MM-in  107-7-ci  maddəsinin  5-ci  bəndi).  Belə  qayda  bəzi  xarici  ölkələrin  (məsələn, 

Fransanın və s.) qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuşdur

1

. 

Direktorlar şurasına (müşahidə şurasına) sədr rəhbərlik edir. O, səhmdarların ümumi yığınjağı tərəfindən di-

rektorlar şurasının (müşahidə şurasının) özvləri arasından sezilir (MM-in 107-8-ci maddəsi).