Adəm və Həvva
Uçurdular göydə…
Allah düşürdü onları,
Qovdu yerə sarı,
Йапонийа сяфярнамяси
187
Uçub gəldilər.
Bir daha
qanad açmadılar,
uçmadılar,
Yerə düşdülər,
Yerdə gəzdilər,
Yerdə öldülər,
Ölümsüzlük
Əllərindən çıxdı,
Göydə qalsaydılar
ölməzdilər
Adəm ilə Həvva…
26.08.2003
Üçüncü Divan, səh.380-381
Buddizm busido davamçılarında ölümə qarşı
soyuqqanlı olmağı aşılayır, konfutsiçilik «borca sədaqət»
təlqin edir, sintoizm isə özünü dərk etməni, qəlbin
dərinliyinə baxmağı və orada yaşayan allahı (kami) hiss
etməyi öyrədir.
Sintoistlərdə belə bir adət var: gənc yaşında ölən
adam özünün ölümünə görə valideynlərindən onu əfv
etmələrini xahiş edir, təxminən bu sözləri deyir:
«Qocaldığınız vaxt sizi tərk etdiyimə görə məni
bağışlayın. Sizin məndən ötrü etdiyiniz xidmətin əvəzini
verib xəcalətinizdən çıxa bilərdim, amma mən getməliyəm
– göyün istəyi belədir».
Özündə busido ruhunu aşılayan samuray hər şeyi
öyrənməlidir, ən əsası isə – dözmək və risk etməkdir. Hər
Şahin Fazil
188
şeyə dözməyi öyrənmək üçün uşaqlar qar üstündə
ayaqyalın gəzir, qılınc oynatma və ox atmağı öyrənir, gecə
yarısı qorxu bilmədən qəbristanlığa gedir, ağır, hətta
vəhşiyanə sınaqlara dözürdülər.
Özünü idarə etmə – özünü tərbiyələndirmənin
məqsədidir. Əgər samuray
kədərlənirsə, o, bunu
bildirməməkdən ötrü gülümsəməlidir. O, elə etməlidir ki,
heç kim onun keçirdiyi həqiqi iztirabları hiss etməsin. Bir
çox əcnəbilər yaponları olduqca yüngül fikirli adamlar
saymağa
başladılar:
onlar
səbəbli-səbəbsiz
hey
gülümsəyirlər. Əcnəbilər bilmirlər ki, yapon adamının
gülümsəməsi böyük bir tarixi dövrün nəticəsidir. Bu
gülümsəmə samuray tərbiyəsinin kodeksidir (Yaponlar,
səh.159-164).
Mən
samuraylar
haqqında
şe’r
yazmağı
Yaponiyada özümə borc bildim:
|
