MILLIY HISOBLAR TIZIMI
Moddiy tovarlar ishlab chiqaruvchi tarmoqlarda YAICH ko’rsatkichi quyidagi tenglama orqali hisoblanadi:
bu yerda:
YAICH
M p Mi B Mh TICH TM,
bu yerda :
TM
TMZ0 TMZb
TMZo va TMZb- zaxiradagi tayyor mahsulotlarning hisobot davri oxiri va boshidagi qiymati;
∆ TICH - tugallanmagan ishlab chiqarish hajmlar qiymatining hisobot davrida o’zgarishi, quyidagicha hisoblanadi:
TICH TICH0 TICHb
Inflyatsiya yuqori bo’lgan davrda, YAICHni ishlab chiqarish davridagi bahoda baholashni ta’minlash uchun xolding foyda (zarar)ni hisoblash va YAICHdan uni ayirish kerak.
X M 0 M 1
bu yerda:
f z z
X f— xolding foydasi (+) yoki zarari (-)
M
z
0 - zaxiradagi sotishga olingan tovarning zaxiradan olinayotgan vaqtdagi bahosi qiymati;
z
M 1 — zaxiradan sotishga olingan tovarning zaxiraga jo’natilayotgan vaqtdagi
baho qiymati.
misol. Mebel ishlab chiqarish firmasi to’g’risida quyidagi ma’lumotlari berilgan (joriy bahoda, mln so’m):
T/r
|
Ko’rsatkichlar
|
Miqdori
|
1.
|
Tayyor mahsulot realizatsiyasi (TM)
|
680
|
2.
|
Firma o’zining ehtiyoji uchun ishlab chiqargan mahsulot (Mi)
|
20
|
3.
|
Barter usulida natura holida almashtirilgan mahsulotlar (B)
|
30
|
4.
|
Firma o’z xizmatchilariga mehnat haqi evaziga natural holda bergan
mahsuloti qiymati (Mh)
|
4
|
5.
|
Tugallanmagan ishlab chiqarish hajmlarining qoldig’i:
-hisobot davri boshida (TICHb)
-hisobot davri oxirida (TICH0)
|
44
54
|
6.
|
Tayyor mahsulotlar zaxirasining hajmi:
-hisobot davrining boshida (TMb)
-hisobot davrining oxirida (TM0)
|
104
120
|
Mebel firmasining hisobot davri uchun yalpi ishlab chiqarish hajmining qiymatini hisoblang.
Dostları ilə paylaş: |