Mirzo ulug’bek nomidagi o’zbekiston milliy universiteti

2. Salbiy indekslash
Python o'z ketma-ketligi uchun salbiy indekslash imkonini beradi.
-1 indeksi oxirgi elementga, -2 ikkinchi oxirgi elementga va hokazo. Masalan,
# accessing tuple elements using negative indexing
letters = ('p', 'r', 'o', 'g', 'r', 'a', 'm', 'i', 'z')

print(letters[-1]) # prints 'z'

print(letters[-3]) # prints 'm'
Yuqoridagi misolda,
letters[-1] - oxirgi elementga kirish
letters[-3] - oxirgi uchinchi elementga kirish
3. Kesish
Ikki nuqtani kesish operatori yordamida kortejdagi bir qator elementlarga kirishimiz mumkin :
# accessing tuple elements using slicing
my_tuple = ('p', 'r', 'o', 'g', 'r', 'a', 'm', 'i', 'z')

# elements 2nd to 4th index

print(my_tuple[1:4]) # prints ('r', 'o', 'g')

# elements beginning to 2nd

print(my_tuple[:-7]) # prints ('p', 'r')

# elements 8th to end

print(my_tuple[7:]) # prints ('i', 'z')

# elements beginning to end

print(my_tuple[:]) # Prints ('p', 'r', 'o', 'g', 'r', 'a', 'm', 'i', 'z')

Chiqish
('r', 'o', 'g')

('p', 'r')
('i', 'z')
('p', 'r', 'o', 'g', 'r', 'a', 'm', 'i', 'z')
Bu yerga,
my_tuple[1:4] indeks 1 dan indeks 3 gacha bo'lgan elementlarga ega kortejni qaytaradi .
my_tuple[:-7] boshidan indeks 2 gacha bo'lgan elementlarga ega kortejni qaytaradi .
my_tuple[7:] indeks 7 dan oxirigacha bo'lgan elementlardan iborat kortejni qaytaradi.
my_tuple[:] barcha kortej elementlarini qaytaradi.
Eslatma : Ro'yxatlarni bo'laklaganimizda, boshlang'ich indeksi inklyuziv bo'ladi, lekin yakuniy indeks eksklyuziv bo'ladi.
Python Tuple usullari
Python-da elementlarni qo'shish yoki olib tashlash usullari kortejda mavjud emas. Faqat quyidagi ikkita usul mavjud.
Python kortej usullariga ba'zi misollar:
my_tuple = ('a', 'p', 'p', 'l', 'e',)

print(my_tuple.count('p')) # prints 2

print(my_tuple.index('l')) # prints 3
Bu yerga,