Moddalar almashinuvining fiziologik as

novateurpublication.org 
Temir tanada to'planishi mumkin. Uning uchun bunday "depolar" taloq, jigar va 
suyak iligidir.
Temir, ayniqsa, balog'at yoshiga kirgan qizlar va yosh bolalar uchun kerak. Tanadagi 
temir tanqisligi kamqonlikning rivojlanishiga va tananing himoya kuch-larini 
bostirishga olib kelishi mumkin.
Temir go'sht, jigar (ayniqsa, cho'chqa go'shti), 
yurak, miya, tuxum sarig'i, qo'ziqorin, loviya, no'xat, sarimsoq, xren, lavlagi, sabzi, 
pomidor, qovoq, oq karam, salat, ismaloqda mavjud. 
Temir tanqisligi nafas olish fermentlarining faolligini pasaytiradi, bu esa 
to'qimalarning nafas olishining buzilishiga, temir tanqisligi anemiyasining 
(anemiya) rivojlanishiga olib kelishi mumkin
. 
Tez vazn yo'qotishga qaratilgan 
ko'plab moda dietalari temir tanqisligiga olib keladi. Haddan tashqari temir jigar va 
ovqat hazm qilish funktsiyasini buzishi mumkin. 
M i s
(Cu)- Misning organizmdagi roli juda katta.
Tanadagi mis suyaklar va 
mushaklarda, miya, qon, buyraklar va jigarda to'plangan. Inson tanasida 75-150 mg 
mis, miya va jigarda eng yuqori konsentratsiya, mushaklar va suyaklarda taxminan 
50% bo’ladi. Avvalo, u bizga kerak bo'lgan ko'plab oqsillar va fermentlarni 
qurishda, shuningdek hujayralar va to'qimalarning o'sishi va rivojlanishi 
jarayonlarida faol ishtirok etadi.
Mis normal gematopoez jarayoni va immunitet tizimining ishlashi uchun 
zarurdir. Mis qizil qon tanachalarini ishlab chiqarishda ishtirok etadi. Mis zahiradan 
temirni ajratib oladi, uning so'rilishini va gemoglobin ishlab chiqarishini 
rag'batlantiradi. Mis mushaklarga kislorod yetkazib berishda ham ishtirok etadi. 
Kuchli jismoniy faollik paytida qon aylanish tezligi oshadi. Mis tufayli qon tomirlari 
to'g'ri shaklga ega bo'lib, uzoq vaqt davomida mustahkam va elastik bo'lib qoladi. 
Mis elastin hosil bo'lishiga hissa qo'shadi - qon tomirlari uchun ramka vazifasini 
bajaradigan ichki qatlamni hosil qiluvchi biriktiruvchi to'qima. Shuningdek, u 
hujayralarni normal metabolizm uchun zarur bo'lgan barcha moddalar bilan 
ta'minlash funktsiyasini bajaradi: bu mis temirni jigardan kerakli joyga olib boradi, 
qon tarkibini va barcha organlar va to'qimalarning normal holatini saqlaydi. 
Mis yog'larning, uglevodlarning parchalanishida, prostaglandin sintezida ishtirok 
etadi va insulinning normal ishlashi va faollashishiga hissa qo'shadi. Prostaglandin 
organizmdagi turli funktsiyalarni, jumladan yurak mushaklarining qisqarishini, 
yaralarni davolashni va qon bosimini tartibga soladi. Mis, shuningdek, uglevodlar 
va oqsillarni utilizatsiya qilish jarayoniga hissa qo'shadi. Mis skelet suyaklarining 
oqsil tuzilishini shakllantirish uchun zarur bo'lgan kollagen sintezida ishtirok etadi. 
suyaklarimiz sog'lom va kuchli. Suyaklari mo'rt bo'lgan va sinishga moyil bo'lgan 
odamlar uchun ko'pincha ratsionga mis qo'shimchalarini kiritish kifoya qiladi - va 
sinishlar to'xtaydi, chunki minerallar yuvilishini to'xtatadi, suyak to'qimalari 

---

88