Modül beslenmenin değerlendiRİlmesi Modül Adı

Osteoporoz (Kemik Erimesi)

Osteoporoz kemiklerden kalsiyum kaybının artması sonucunda, kemik mineral yoğunluğunun azalmasıyla kemiklerin kolaylıkla kırılması ile tanısı konulabilen metabolik bir kemik hastalığıdır. Kemik ve kaslardaki bu kayıplar; boy kısalması, kemiklerin kırılganlığında artış, deri altı yağ tabakasının incelmesi, diş kayıpları, bacaklarda eğrilik ve şekil bozuklukları ve kamburluk gibi değişikliklere neden olur.

Osteoporoz Tıbbi Beslenme Tedavisi İlkeleri

• 
  Her bir öğünde 4 ana besin grubundan bir besinin mutlaka bulundurulması gereklidir.
  
• 
  Özellikle kalsiyumdan zengin olan süt, yoğurt, peynir, kefir gibi yiyeceklerin tüketiminin artırılarak kalsiyum ihtiyacının kemiklerden çekilerek karşılanması önlenmelidir.
  
• 
  Haftada en az iki kez balık tüketilmelidir. 
  
• 
  Soya fasülyesi ve diğer soya ürünlerine beslenme tedavisinde haftada en az bir kez yer verilmelidir.
  
• 
  Her gün ortalama 3-5 porsiyon meyve, 2-3 porsiyon sebze tüketilmelidir.
  
• 
  Yeterli D vitamini sağlamak kemik yoğunluğunu artırır. Bu nedenle her gün en az 15 dakika doğrudan güneşlenilmelidir.
  
• 
  Doymuş yağ içeriği yüksek yiyecekler azaltılmalıdır.
  
• 
  Kafein alımı en aza indirilmeli mümkünse tüketilmemelidir.
  
• 
  Alınan ilaçlarla yiyeceklerin etkileşimi konusunda doktor ve diyetisyene mutlaka danışılmalıdır.
  

KAYNAKLAR

1. Çevik A. Evde Sağlık Hizmeti Alan Yaşlı Hastalarda Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi ve Beslenme Durumunun Laboratuar Parametreleri Üzerine Olan Etkisinin İrdelenmesi. Konuralp Tıp Dergisi. 2014;2014(3):31-7.

2. CİĞEROĞLU DB, KARADAĞ A. Determination of Problems of the Patients Depending on Enteral Tube Feeding at Home and Their Interventions for Those Problems. Turkish Journal of Research & Development in Nursing. 2012;14(3).

3. Gok Metin Z. Enteral Feeding Complications and Nursing Care Interventions2015. 28-32 p.

4. Gündoğdu H. Evde nütrisyon desteği. İç Hastalıkları Dergisi. 2010;17:257-67.

5. Gürkan A, Gülseven B. Enteral Beslenme: Bakimda Güncel Yaklaşimlar. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences. 2013;16(2).

6. Kucuk EO, Kapucu S. Malnutrition in Elderly Staying in Nursing Homes. Huzurevinde Kalan Yaşlılarda Malnutrisyon. 2017;9(3):46-51.

7. Oğuz I, KANDEMİR A, ERİŞEN MA, FİDAN C. Evde sağlık hizmeti alan hastaların profili ve sunulan hizmetin değerlendirilmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2016;19(2).

8. Özden D, Karagözoğlu Ş, Güler N, Bülbüloğlu S. Evde Enteral Tüple Beslenen Hastaların Beslenmeye İlişkin Yaşadığı Sorunlar ve Yakınlarının Bakım Yükü. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2016;9(4).

9. Özer E, Kapucu S. Yaşlılarda görülen yetersiz beslenme ve risk faktörleri. Akademik Geriatri Dergisi. 2013;5:5-11.

10. ÖZKARA A, KASIM İ. Evde Bakım Gerektiren Hastalarda Beslenme. Turkiye Klinikleri Journal of Family Medicine Special Topics. 2014;5(6):56-60.

11. Taşdelen P, Ateş M. Evde bakım gerektiren hastaların bakım gereksinimleri ile bakım verenlerin yükünün değerlendirilmesi. Hemşirelikte eğitim ve araştırma dergisi. 2012;9(3):22-9.

12. 
    Sørensen RT, Rasmussen RS, Overgaard K,Lerche A, Johansen AM, LindhardtT. Dysphagia screening and intensified oral hygiene reduce pneumonia after stroke. J NeurosciNurs 2013;45(3):139-46.
    
13. 
    SIGN119:Management of patients with stroke: identification and management of dysphagia: A national clinical guideline. June 2010. www.sign.ac.uk/guidelines/fulltext/50/ index.ht ml.
    
14. 
    PERRY L, McLAREN S. Nutritional support in acute stroke: the impact of eviden- ce-based guidelines. Clinical Nutrition. 2003;22(3):283-293.
    
15. 
    Perry L, Hamilton S, Williams J, Jones S. Nursing interventions for improving nutritional status and outcomes of stroke patients: descriptive reviews of processes and outcomes. Worldviews Evid Based Nurs. Feb 2013;10(1):17-40.
    
16. 
    Hagg M, Tibbling L. Effect of IQoro(R) training on impaired postural control and oropharyngeal motor function in patients with dysphagia after stroke. Acta Otolaryngol. Jul 2016;136(7):742-748.
    
17. 
    Hamidon BB, Abdullah SA, Zawawi MF, Sukumar N, Aminuddin A, Raymond AA. A prospective comparison of percutaneous endoscopic gastrostomy and nasogastric tube feeding in patients with acute dysphagic stroke. Med J Malaysia. Mar 2006;61(1):59-66.
    
18. 
    Foley NC, Martin RE, Salter KL, Teasell RW. A review of the relationship between dysphagia and malnutrition following stroke. J Rehabil Med. Sep 2009;41(9):707-713.
    
19. 
    Abou-Elsaad T. Effect of diet variables on the biomechanical measures of swallowing in stroke patients. International Congress Series. 2003/10/01/ 2003;1240:683-688.
    
20. 
    Bath PM, Bath FJ, Smithard DG. Interventions for dysphagia in acute stroke. Cochrane Database Syst Rev. 2000(2):Cd000323.
    
21. 
    Baylow HE, Goldfarb R, Taveira CH, Steinberg RS. Accuracy of clinical judgment of the chin-down posture for dysphagia during the clinical/bedside assessment as corroborated by videofluoroscopy in adults with acute stroke. Dysphagia. Dec 2009;24(4):423-433.
    
22. 
    Carnaby G, Hankey GJ, Pizzi J. Behavioural intervention for dysphagia in acute stroke: a randomised controlled trial. Lancet Neurol. Jan 2006;5(1):31-37.
    
23. 
    Yeh S-J, Huang K-Y, Wang T-G, Chen Y-C, Chen C-H, Tang S-C, et al. Dysphagia screening decreases pneumonia in acute stroke patients admitted to the stroke intensive care unit. Journal of the Neurological Sciences. 2011;306(1):38-41.
    
24. 
    Middleton S, McElduff P, Ward J, Grimshaw JM, Dale S, D'Este C, et al. Implementation of evidence-based treatment protocols to manage fever, hyperglycaemia, and swallowing dysfunction in acute stroke (QASC): a cluster randomised controlled trial. Lancet (London, England). 2011;378(9804):1699-706.
    
25. 
    Lin LC, Wang SC, Chen SH, Wang TG, Chen MY, Wu SC. Efficacy of swallowing training for residents following stroke. Journal of advanced nursing. 2003;44(5):469-78.
    
26. 
    Schrock JW, Lou L, Ball BAW, Van Etten J. The use of an emergency department dysphagia screen is associated with decreased pneumonia in acute strokes. The American Journal of Emergency Medicine. 2018;36(12):2152-4.
    
27. 
    Titsworth WL, Abram J, Fullerton A, Hester J, Guin P, Waters MF, et al. Prospective quality initiative to maximize dysphagia screening reduces hospital-acquired pneumonia prevalence in patients with stroke. Stroke. 2013;44(11):3154-60.
    
28. 
    Gündoğdu, H. (2006).Yaşlılıkta Beslenme Durumu ve Nütrisyon Desteği. Türkiye Klinikleri Dergisi, 2(44), 10-19.
    
29. 
    Neva, L., Pasvogel, A. (2003). The influence of protein-calorie malnutrition in quality of life in nursing home. The Journals of Gerontology, 2(58), 159.
    
30. 
    Rakıcıoğlu, N. (2006). Malnutrisyon ve Yaşlanma Anoreksisi. Arıoğul, S. (Ed). Geriatri ve Gerontoloji.(s. 373-385). Ankara. Nobel Tıp Kitabevi.
    
31. 
    Guıgoz, Y. (2006). The Mını Nutrıtıonal Assessment (Mna®) revıew of the lıterature – What does ıt tell us? The Journal of Nutrition, Health & Aging, 10 (6), 466- 487.
    
32. 
    Suominen, M., Muurinen, S., Routasalo, P., Soini, H., Suur-Uski, I., Peiponen, A., ve diğerleri. (2005). Malnutrition and associated factors among aged residents in all nursing homes in Helsinki. European Journal of Clinical Nutrition , 59, 578–583
    
33. 
    Kama, N A., Göçmen, E. (1995). Hastalıklarda beslenme durumunun değerlendirilmesi. Türkiye Klinik Tıp Bilimleri, 15
    
34. 
    Kaya, E., Temel, O., Çelik, P., Şakar, A., Özyurt, B., Yorgancıoğlu, A. (2006). Kronik obstrüktif akciğer hastalığında hastalık şiddeti ile beslenme durumu ilişkisi. Akciğer Arşivi, 7, 45- 48.
    
35. 
    Aslan, D., Şengelen., M., Bilir, N. (2008) Yaşlılık döneminde beslenme sorunları ve yaklaşımlar. Ankara: Öncü Basımevi.