Molekulyar biologiya fəNNİ ÜZRƏ doktororanturaya qəbul imtahaninin suallari

MOLEKULYAR BİOLOGİYA FƏNNİ ÜZRƏ DOKTORORANTURAYA QƏBUL İMTAHANININ SUALLARI

1. 
   Molekulyar biologiyanın tarixi, predmeti. Elmin inkisafının əsas mərhələləri. Əsas prinsipal elmi кəşflər.
   
2. 
   Nuklein turşularının genetik rolunun sübutu və Uotson-Krik tərəfindən DNT-nin ikiqat spiral modelini qurmağa кöməк edən elmi kəşflərin xronologiyası.
   
3. 
   «Molekulyar biologiyanın mərkəzi ehkamı» postulatı.
   
4. 
   Molekulyar biologiyanın əsas metodları: mikroskopiya, rentgen-struktur analiz, radioaktiv izotoplar, ultrasentrifugalaşdırma, xromotografiya, elektroforez, elektrofokuslasma, hüceyrə kulturası, hüceyrəsiz sistemlər, monoklonal anticisimlar, Nozern-blot analiz və Sauzern-blot analiz, Polimeraz zəncir reaksiyası metodu.
   
5. 
   Nuklein tursuları va onların ilkin qurulusu.
   
6. 
   Nuklein turşularının komponentlərinin konformasiyaları.
   
7. 
   Nuklein turşularında heterotsiklik əsaslar arasında qarşılıqlı təsir.
   
8. 
   DNT-nin komponentləri. Ikiqat DNT zəncıri, onun В formasının əsas parametrləri.
   
9. 
   DNT molekulunun A, C, D, Z və digər alternativ formaları, onların bəzi fiziki-kimyəvi parametrlərinin müqayisəsi və bir formadan digərinə keçid şəraiti.
   
10. 
    DNT-nin denaturasiyası və renaturasiyası, molekulyar hibridləşmə metodu.
    
11. 
    DNT-nin superspirallaşması, topoizomerazalar.
    
12. 
    RNT molekulunun növləri va hüceyrədə funksional rolu
    
13. 
    Zülalların quruluş səviyyələri. Amin tursuları va onların təsnifatı.
    
14. 
    Qlobulyar va fibrilyar zülallar. Zülalların funksiyaları.
    
15. 
    Genetik kod va onun xüsusiyyətləri. Muşahidə olunan кənaraçıxmalar.
    
16. 
    DNT-nin replikasiyası və onun əsas prinsipləri.
    
17. 
    Replikasiyanın polukonservativ xarakterini sübut edən Mezelson - Stal təcrübələri.
    
18. 
    Matrisa, praymer va praymasoma anlayışları.
    
19. 
    Kornberq tərəfindən DNT-polimerazanın kəşfi və DNT-polimeraza I, II, III –ün subvahid tərkibi və funksiyaları.
    
20. 
    Replikasiyanın start sahəsinin (origin) qurulusu. Replikator anlayışı.
    
21. 
    Replikasiyanın inisiasiya kompleksinin yaranması.
    
22. 
    DNT-nin in vivo replikasiyasının sxemi: Reyci Okazakinin kəsilən antiparalel replikasiya sxemi.
    
23. 
    M13 faqının çoxalmasi sxemi və фХ174 faqı (va yaxud Diyirlənən həlqə, D-ilgəyi sxemləri).
    
24. 
    DNT-nin replikasiyasının topoloji problemləri. Topoizomerazalar va ssb zülalları.
    
25. 
    E.Coli DNT-sinin replikasiyasının müasir sxemi.
    
26. 
    DNT-liqaza fermenti va onun işləmə mexanizmi.
    
27. 
    Eukariotların DNT polimeraza fermentləri və onların funksiyaları.
    
28. 
    Eukariot DNT-sinin replikasiyasının fərqli xüsusiyyətləri.
    
29. 
    Eukariotlarda xromosom DNT-si sonluqlarının replikasiyası.
    
30. 
    DNT molekulunun zədələnmələrinin formaları. DNT zədələnmələrinin birbaşa reparasiyası.
    
31. 
    DNT polimeraza III ilə səhvlərin bərpa edilməsi replikasiya səviyyəsində reparasiyadır.
    
32. 
    DNT molekulunda pirimidin dimerlərinin bərpasının fotoreaktivasiya mexanizmi.
    
33. 
    Prokariotlarda replikasiyaya qədər olan eksizyon reparasiya mexanizminin mərhələləri.
    
34. 
    Eukariotlarda DNT-nin eksizyon reparasiyası
    
35. 
    Modifikasiya olunmuş əsasların eksizyon reparasiyası.
    
36. 
    Replikasiyadan sonrakı reparasiya və yaxud rekombinasion reparasiya.
    
37. 
    Mismetç reparasiya.
    
38. 
    «SOS» reparasiya va yaxud induksion reparasiya.
    
39. 
    Transkripsiya. Transkripsiyanın prinsipləri. Operon haqqında anlayış.
    
40. 
    E.Coli-nin RNT-polimerazalarının subvahid tərkibi.
    
41. 
    Promotorun quruluş xüsusiyyətləri.
    
42. 
    Transkripsiyanın elonqasiya va terminasiya mərhələləri
    
43. 
    Prokariotlarda transkripsiyanın tənzimlənməsi: Jakob va Mononun neqativ və pozitiv induksiya sxemləri.
    
44. 
    Prokariotlarda transkripsiyanın tənzimlənməsi: neqativ va pozitiv repressiya sxemləri. Lac – və ya trp - operonun pozitiv nəzarət işi. Attenyuasiya.
    
45. 
    Eukariotlarda transkripsiya və onun fərqli xüsusiyyətləri.
    
46. 
    Enhanserlər, saylenserlər və insulyatorlar.
    
47. 
    Eukariotlarda RNT-nin yetişməsi - prosessinq:kep-(papaq) tikilməsi və poliadenilləşmə.
    
48. 
    Splaysinq: alternativ, trans və avtosplaysinq, snRNT-nin splaysinqdə rolu və mRNT səviyyəsində redaktə etmə.
    
49. 
    Zülalların biosintezi, ribosomun katalitik mərkəzləri və onların funksiyaları.
    
50. 
    Amin turşulaların aktivləşməsi, amin turşuların öz nRNT-nə birləşməsi reaksiyalari.
    
51. 
    Zülalların biosintezinin jnisiasiya mərhələsi və inisiasiya faktorlari.
    
52. 
    Zülalları biosintezinin elonqasiya mərhələsi və elonqasiya faktorları.
    
53. 
    Zülalların biosintezinin terminasiya mərhələsi və terminasiya faktorları.
    
54. 
    Prokariot va eukariot genomlarının təşkilinin ümumi və fərqli cəhətləri.
    
55. 
    Genomun quruluşu: onun ölçüsü; eukariot genomunun «artiqliği» - C-value fenomeni.
    
56. 
    Interspersiyalar va onların tipləri. Satellit DNT-si.
    
57. 
    Xromatin, ümumi tərkibi. Heteroxromatin və euxromatin anlayişları.
    
58. 
    Xromatinin zülal komponentləri: histon və qeyri-histon zülallar və onlarin funksiyaları.
    
59. 
    Xromatinin nukleosom, solenoid, ilgək və metafaza xromosomları səviyyələrdə təşkili.
    
60. 
    Nüvədənkənar DNT-lər.