Moliya” fanidan O’quv-uslubiy majmua bilim sohalari

Moliyaviy qaror vositalari
Vosita nomi	Formula	Nima haqida aytishi
Inventarizatsiya savdo prognozi foiz ko‘rsatkichi	inventarlar savdo Inventar — * prognozi prognozi lar savdo	Inventorlarni savdo prognozi uchun hisoblashda savdo foizi o‘zgarmasdir. Firma menejiri yangi fond miqdorini hisoblashda faol bo‘lgan yangi manbaaga ega bo‘lishi kerak.
Ixtiyoriy moliyalashtirish (DFN)	bashorat o'zgarish bashorat o'zgarish DFN - _ umumiy aktivlari o'z-o'zidan passiv prognozi	Biz inventarlar uchun har qanday aktiv yoki majburiyatdan foydalana olamiz,shunga ular farq qiladi. Fo‘ndlar va taqsimlanmagan foyda passiv ko‘payadi firmaning operatsion faoliyati natijasida.

Shuni esda tutish kerakki, sotish miqdori 6.667 % ga yetganda, firmaning DFNsi nolga teng bo‘ladi. Tashqi moliyaviy resurslari chegaralangan firmalar uchun 6.667 ning o‘rniga o‘zlari erisha oladigan darajani prognoz qilishlari juda muhim hisoblanadi.

4. 
   Naqd pul byudjetini tuzish va undan foydalanish
   

Naqd pul byudjeti, pro forma belgisida keladigan va Proforma balansi kabi, birmoliyaviy rejalashtirishning muhim vositasi hisoblanadi. Pul byudjet rejalashtirish davrida rejalashtirilgan har bir yil uchun batafsil naqd kirish va chiqish ro‘yxatini o‘z ichiga oladi.
Byudjet funksiyalari
Budjet kelajakniprognoz qilish hisoblanadi. Masalan, talabalar yakuniy imtihonga tayyorlanishi uchun boradigan kurslari uchun mablag‘ ajratib budjet tashkil qilishadi.Bu ham shunga yaqin desak adashmaymiz.
Budjet korxona uchun 3 ta asosiy funksiyani bajaradi:

1. 
   Ular kelajakda moliyalashtirish uchun miqdori va firmaning ehtiyojlarini moliyalashtirish vaqtni ko‘rsatadi.
   
2. 
   Ular byudjet raqamlarda haqiqiy yoki amaldagi raqamlar mos emasliginituzatish ishlarini olib uchun asos bo‘lib xizmat qiladi
   
3. 
   Byudjetlar ish faoliyatini baholash va nazorat qilish uchun ko‘rsatma beradi. Rejalar odamlar tomonidan tuziladi, byudjetlar o‘z navbatida, boshqaruv rejalarini amalga oshirish uchun mas'ul bo‘lgan ish faoliyatini baholash uchun foydalaniladi va ularning harakatlarini nazorat qiladi.
   

Naqd pul budjeti
Naqd pul byudjeti bo‘lajak pul oqimlarini batafsil rejasini ifodalaydi va to‘rt elementlardan tashkil topgan: naqd tushumlar, pul to‘lovlari, malum muddatda naqd pulni sof o‘zgarishi va yangi moliyalashtirish ehtiyojlari.
1- Misol. Naqd Pul byudjeti qurilishi
Naqd pul byudjeti foydalanish va uni qurishni ko‘rsatish uchun , Salco Mebel Kompaniyasini ko‘rib chiqamiz. , Bu maishiy mebel tarqatuvchi korxona hisoblanadi. Salco bu kelayotgan olti oy uchun bir oylik naqd pul budjetini tayyorlayapdi.( Yanvardan to Iyungacha 2014) .Kompaniyaning savdosi mart oylarida to May oyigacha yuqori mavsumiy bo‘ladi . Salco ning savdosi orqali 1- oyda taxminan taxminan 30 foizi sotuvga, 50 foizi keyingi 2 oy sotish orqali va qolgani keyingi uchinchi oy davomida to‘plangan. Salco kelajakdagi savdo pragnozini xaridlaridan oshirishni maqsad qilmoqda.
Umuman olganda xaridlar umumiy sotish hajmini 75%ga teng,va ikki oy oldin amalga oshiriladiTo‘lovlar ushbu oyda quyidagi xaridlar uchun amalga oshirildi.Misol uchun Janening savdolari 100.000$ ga baholandi; shunga ko‘ra aprel xaridlari 0.75 x 100.000$ = 75.000$. Tegishli ravishda, may oyi uchun xaridlar 75.000$ ga teng bo‘lib chiqdi. Haftalik maoshlar, oylik maoshlar, ijara haqlari va boshqa naqt pul xarajatlari 14.3 rasmda qayd qilinib, unda Salconing 2011 yil iyunida tugagan 6 oylik naqt pul budjeti ko‘rsatilgan. Qo‘shimcha budjet xarajatlari 14.000$ fevral oyidagi asbob-uskunalar va may oyidagi qarz to‘lovlari uchun ishlatildi. Iyunda 7.500$ lik foydasini uning Yanvardan iyungacha bo‘lgan 150,000$lik uzoq muddatli qarzi uchun to‘laydi. 12.000$ lik qisqa muddatli banknotaga yanvardan maygacha bo‘lgan muddat uchun 600$ ni mayda to‘laydi.
Ayni damda Salco 20,000$ lik naqd pul balansi mavjudva u minimum balans 10,000$ saqlab qolishni istamoqda. Qo‘shimcha qarz minimum balansning saqlanib qolishi uchun zarurligi esa 14.3 rasmda ko‘rsatib o‘tilgan.Qarz olish zarur bo‘lgan fondlar oydning boshidan o‘rin oladi. Olingan jamg‘armadagi daromad har bir oy yoki ikki oy uchun minimum 12 %ni tashkil qiladi va ushbu jamg‘armalar olingan oyning o‘zida to‘lanadi. Shunga ko‘ra, yanvar oyida olingan jamg‘armadagi to‘lov fevralda to‘lanadi hamda uning baravarligi yanvar oyi bilan bir xil 1 foizni tashkil qiladi.
16.3-jadval