Gorizontal tahlil - alohida moliyaviy ko’rsatkichlarni o’zaro taqqoslash orqali moliyaviy holatdagi o’zgarishlarga baho berish usuli hisoblanadi. O’zgarishlar, mutlaq va nisbiy ifodalarda aniqlanadi. Moliyaviy hisobot elementlari va moddalarini, moliyaviy ko’rsatkichlarni gorizontal tahlili asosida ularning o’sish darajalariga baho beriladi.
Gorizontal tahlil - alohida moliyaviy ko’rsatkichlarni o’zaro taqqoslash orqali moliyaviy holatdagi o’zgarishlarga baho berish usuli hisoblanadi. O’zgarishlar, mutlaq va nisbiy ifodalarda aniqlanadi. Moliyaviy hisobot elementlari va moddalarini, moliyaviy ko’rsatkichlarni gorizontal tahlili asosida ularning o’sish darajalariga baho beriladi.
Moliyaviy tahlilda gorizontal tahlilning quyidagi shakllaridan foydalaniladi.
1.Hisobot davri moliyaviy ko’rsatkichlarni o’tgan yilning shu davri (dekada, oy, chorak) ko’rsatkichlari bilan taqqoslash;
2.Hisobotning moliyaviy ko’rsatkichlarini o’tgan yilning shu davri ko’rsatkichi bilan taqqoslash (masalan joriy davr 1-choragini o’tgan yilning 1-choragi bilan taqqoslash)
3-Bir necha yillar bo’yicha moliyaviy ko’rsatkichlarni taqqoslash.
Vertikal tahlil
gorizontal tahlilni to’ldiruvchi usuli sifatida moliyaviy hisobot elementlari, moddalarining tarkibiy jihatlariga baho berishni harakterlaydi. Ushbu jihatlarni moliyaviy hisobotlarning barcha shakllariga nisbatan qo’llash mumkin. Umumiy tarkibda yakka birliklarninng salomog’i va ularning o’zgarishlari asosida korxona moliyaviy holatini tashxislash yanada osonlashadi. Korxonani moliyaviy ahvolini anglash, bilishda asosiy jihatlar jami tarkibda birlik qatorlarni to’g’ri nisbatlashga qaratiladi.
