Mövzu Entomologiya və kənd təsərrüfatı bitkilərinə zərərverən canlılar haqqında anlayış, onların növ tərkibi, çoxalma və inkişafı. Zədə və zərər. Plan



Yüklə 265,2 Kb.
səhifə9/84
tarix03.03.2023
ölçüsü265,2 Kb.
#86539
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   84
entomologiya

I. Aqrotexniki mübarizə üsulu

Kənd təsərrüfatı bitkiləri zərərvericilərinə qarşı mübarizədə istifadə edilən mübarizə üsulları içərisində əsas yeri aqrotexniki mübarizə üsulu tutur.


Zərərvericilərin miqdarının azalmasında aşağıdakı aqrotexnpiki tədbirlər tətbiq edilir:
1. Növbəli əkin – sisteminin tətbiqi nəticəsində zərərvericilərin miqdarı azalır. Məlumdur ki, bir sıra zərərvericilər bir bitki fəsiləsinə mənsub olan (monofaq) və yaxud bir neçə qohum bitki ilə (oliqofaq) qidalanır.
Müəyyən bir tarlada bir neçə il daldbadal eyni bir bitki əkilərsə, o zaman həmin bitki ilə qidalanan zərərvericilərin miqdarı kütləvi surətdə çoxalır və bitkiyə böyük zərər vurur.
Düzgün növbəli əkin sisteminin tətbiqi nəticəsində zərərvericinin çoxu xüsusilə monofaq və oliqofaq zərərvericilər məhv olur. Məlumdur ki, yonca yarpaq uzunburun böcəyi bir neçə il ərzində çoxalır və onun sürfəsi monofaq olduğundan, yəni yalnız yonca bitkisi ilə qidalandığından o, bitki üzəroində yaşayır. Odur ki, bir tarlada yonca uzun müddət saxlandıqda zərərvericinin sürfələri artıb çoxalır və kəskin surətdə zərər vurur. Ona görə də 5-6 illik yonca əkinində 1-2 illiklərə nisbətən sürfənin miqdarı artır və bitki çox zədələnir.
2. Torpağın becərilməsi – Torpağın dərin şum edilməsi nəticəsində bitkilərin inkişafı üçün bütün prosesləri yaratmaqla, torpaqda olan pambıq sovkasının puplarına, məftil qurdlarına, danadişiyə, lövhəbığ böcəklərin sürfələrinə və s. zrərvericilərə yaşayış üçün əlverişli olmayan şərait yaradır və onlara müəyyən qədər öldürücü təsir edir.
Torpağın becərilməsi zərərvericilərə aşağıdakı istiqamətdə təsir edir:
- Zərərvericilərin qida mənbəsini ləğv etməklə bitkilərin alaqlardan təmizlənməst, bitki qalıqlarının məhv edilməsi;
- Zərərvericiyə bilavasitə mexaniki təsir göstərir. Belə ki, becərmə alətləri ilə zərərverici mexaniki surətdə əzilir və ya zədələnir. Bundan başqa zərərvericinin torpaq səthinə çıxan yolu pozulur və torpağın dərin qatına düşərək oradan çıxa bilmir.
Bundan başqa cərgəaraları becərildikdə də yuxarıda göstərilən proseslər təkrar olur, zərərvericilərin inkişafı pozulur və onlar normal yaşaya bilmirlər.

Yüklə 265,2 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   84




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin