Ergashev Jasur
MMT-85i
Uzbekonomics#
Mavzu: Bank kreditlari va kapital bozor Bu podkastda Behzod va Botir aka investitsiyalarni jalb qilishda kapital bozor va bank kreditlari
va ularning bir biridan farqi haqida gaplsahishibdi.Kapital bozori korxonani qanaqadur ulushini
sotib olish.Kredit bozorida esa insonlar uy xojaliklari yoki korxonalar kapitalni kredit orqali
bankdan olishi tushuniladi.Bank kreditlash tizimi O'zbekistonga o'xshash endi rivojalanayotgan
mamlakatlarda keng tarqalgan hamda kopchilik bankdan kredit oladi .
Yana bir bank haqidagi ajoyib fikrni Behzod aka aytib otdi bu Bugungi 100 so'm ertangi 100
so'mdan qadrliroq.Ertangi kundagi 100 so'mni bugungi kundagi 100 so'm qiluvchi institut bu
bank deb aytib o'tdi.Ya'ni kimgadur hozirgi vaqtda 100 so'm kerak ertangi kunda esa yana
kimgadur 100so'm+x kerak. Mana shu jarayonni amalga oshiradigan tashkilot bu bank.Banklar
sizga qanaqadur garov evaziga pul beradi.
Kapital bozorda esa kapital bilan ta'minlaydigan institut siz bilan riskni bo'lishadi va qanchadir
ulushni sotib oladi.Kapital bozordan pul jalb qilish natijasida siz korxonangizni malum bir
ulushini bergan bolasiz.Kapital bozor siz bilan risklarni taqsimlaydi va kelajakda korxonangiz zor
bolib ketsa foydadan malum bir qismini olib turadi. Bank kreditlaridan foydalanadigan bolsangiz
banklarga sizni korxonangizni yurib ketishi ularni qiziqtirmaydi olingan pulni qaytarsangiz
yetarli. Kelajakda korxonangiz zor bolib ketsa ham foydangizga sherik bolmaydi. Banklarning
risklik darajasi kapital bozorga nisbatan past chunki ular sizga pul berayotgan vaqtda sizdan
olayotgan summangizga nisbat garov qoyishingizni soraydi agar olingan pulni qaytara
olmasangiz ham garovni hisoblab olishadi. Shunga yarasha foyda ham malum bir darajada
cheklangan olingan pul va uning foizini qaytarsangiz yetarli . Kapital bozorda esa zarar 0 gacha
bolishi mumkin foyda esa cheksiz bolishi mumkin. Sababi kapital bozorda sizga pul berayotgan
vaqtda sizdan hech qanday garov talab etilmaydi shuning uchun bularni risklik darajasi 0 gacha.
Foyda ham shunga yarasha agar korxonangiz eng zori bolib ketsa foyda olib turadi. Shuning
uchun ham yangi ochilayotgan korxonalar kapital bozordan investitsiya jalb qilishni ustun deb
bilishadi.