Mübariz Yusifov
тш
lə doydura bilməməsindən, yəni öz məiyyətinin ac və y a la
vac qalmasından bəhs edir:
Bu şah çanaq-çanaq pullar bağışlar
Bir də dəstə-dəstə qullar bağışlar
O camdan ki, Cəmşid qıymaz özünə
Bəxş edər qullardan h ər gün yüzünə.
O bircə fərmanla bir qala alar
Bircə qəsidəyə ölkə bağışlar.
Milçəyi doydursa bizim hökmdar
Mahmudun filindən qüvvətli olar.
L-M, 2004. 42.
Nizami cəmiyyətdə əzab çəkən insanların təəssüratını
onların deyə bilməyəcəyi dil ilə hökmdara çatdırır. Nizami
padşaha xitabda onun əhalini qul etdiyini və insanlann bundan
onlann şad və azad olduğunu elə bədii dil ilə canlandınr ki,
hökmdar bunu məsxərə kimi anlaya bilmir. Ancaq arif
insanlar duyur ki, burada padşah təriflənmir, əksinə onun
riyakarlığı göstərilir:
Günəşin taxtından taxtın ucadır
Cəmşidin taxtından taxtın qocadır.
Sənin idrakınla dünya abaddır
Sənə qul olmaqla insan azaddır.
L-M, 2004, 43.
Bu misralann hər biri hökmdara ağır bir zərbədir. Yəni
ancaq Allahın taxtı günəşin taxtından uca ola bilər, hər hansı
bir hökmdann yox. Axsitanm idrakı dünyanı necə abad edə bi
lər? Əksinə, onun idrakı ilə elə dünya xaraba qalıb. Sonuncu
misrada isə qul və azad təzadı var. Qul olan quldur, necə ola
bilər ki, qul azad olsun?
«Yeddi gözəl» poemasında • hökmdann tərifi oxşar
motivlərlə ifadə olunur. Əvvəl şah təriflənir, sonra isə
eyhamlı fikirlər canlandırılır:
66 2 ^ *
Dostları ilə paylaş: |