MüƏLLİF: MÖHSİn qəRAƏTİ TƏRCÜMƏ edəN: MƏHƏMMƏd azəRİ Entesharate Daneshe-hamedun Kitabın adı: Məsəllər

Sual 37: “Smeye sədr” nədir?

Cavab: Bu ifadə böyük ruha malik olmaq mə`nası daşıyır. Gövdəli ağaclar güclü küləklərə sinə gəldiyi halda, bu küləklər zərif fidanları kökündən qoparır.

Həzrət Əli (ə) buyurur: “Hər bir məs`uliyyətin qəbulu üçün böyük ruh əsas şərtdir.”²

Həzrət Musa (ə) peyğəmbərlik məqamına çatdıqdan sonra Allahdan bu ne`məti istəyir.<sup>3</sup> Amma Allah Musa istəməmişdən qabaq bu ne`məti ona əta etmişdi: “Məgər biz sənin köksünü açıb genişlətmədikmi?!”¹
Sual 38: İslamda keyfiyyət, yoxsa kəmiyyət əsas götürülür?

Cavab: İslamda bə`zən kəmiyyətə, bə`zən də keyfiyyətə əhəmiyyət verilir. Məsələn, camaat namazında adamların sayı nə qədər çox olarsa, savab da bir o qədər çox olar. Amma sədəqənin miqdarı yox, sədəqə verənin səmimiyyəti (ixlas) əsas götürülür. Əhli-beytin yetimlərə, miskinlərə və əsirlərə verdiyi sədəqələr miqdarına görə yox, onu verənlərin xalisliyinə görə yada salınır.

Bə`zi məqamlarda həm keyfiyyət, həm də kəmiyyət əsas sayılır. Məsələn, Qur’an həm çox zikr etməyi, həm də müt`i olmağı tapşırır.²

Sual 39: İslami cəmiyyət quruculuğunda cihadın rolu nədir?

Cavab: Belin ağız hissəsi daim iti və ağ yuxarı hissəsi isə qalın və qara olur. Cihad edən millət də öz gənclərini əldən verməsinə baxmayaraq daim üzüağdır. Amma zülmə boyun əyən xalqlar zahirən asayişdə olsalar da, say çoxluğuna baxmayaraq üzüqaradırlar.
Sual 40: Mükafat və əzab verilərkən şəxsiyyət nəzərə alınacaqmı?

Cavab: Qur`an peyğəmbərlərin xanımlarına buyurur: “Sizdən hansı biriniz açıq-aşkar çirkin iş görsə, onun əzabı ikiqat olar; Hər kim Allaha və rəsuluna itaət edib yaxşı işlər görsə, onun mükafatını ikiqat verərik.”³

Uca zirvəli dağların uçurumları da dərin olur. Hədisdə oxuyuruq: “Alimin bir günahı bağışlanana qədər cahilin yetmiş günahı bağışlanar.”⁴

Nə qədər yuxarı dırmansa insan,

Daha çox əzilər yıxılar zaman.

Sual 41: İslam cəmiyyətində rəhbərin rolu nədir?

Cavab: Hər bir hərəkət bir neçə ünsürdən ibarətdir: başlanğıc, yol, vasitə, bələdçi və məqsəd. Bu beş ünsür arasında bələdçi daha mühüm rol oynayır. Əgər bələdçi və ya rəhbər alim və pəhrizkar olarsa, yolçular yolunu azmaz.

Layiqli rəhbərə xalq itaət etsə, bütün çətinliklər həll olar. İynə iti, sap möhkəm bağlı olarsa, istənilən bir parçanı tikmək olar. Sap iynədən çıxdıqda isə ən nazik parçanı belə tikmək mümkünsüzdür. Sapsız iynə gecə-gündüz işləsə belə, faydasız olar. Mahir sürücü nasaz maşını tə`mir edib yoluna davam etdiyi kimi, peyğəmbərlər də ən çətin ictimai şəraitlərdə öz ümmətlərini tərbiyələndirə bilmişlər. Ləyaqətsiz rəhbər isə naşı sürücü kimi ən qiymətli avtomobili hərəkətə gətirə bilmədiyi tək, öz xalqını işığa çıxara bilmir.