Müəllim: Cəfərov Yadigar Tələbə: Alıyev Rəvan Qrup

qurumların  rəhbərliyi  altında  7  işçi  qrupu  (Dövlət 

z

əmanətlərinin 

verilm

əsi 

il

ə 

bağlı, 

Şəbəkənin 

gücl

əndirilməsi və şəbəkəyə inteqrasiya ilə bağlı, Hüquqi və 

institusional 

m

əsələlərlə 

bağlı, 

Ekoloji 

və 

sosial 

qiym

ətləndirmə ilə bağlı, Tikintiyə icazə və istismara qəbul 

il

ə  bağlı, Torpaq  sahələrinin  ayrılması  ilə  bağlı və 

Layih

ələrin iqtisadi qiymətləndirilməsi ilə bağlı) yaradılıb. 

İcrasına  qərar  verilmiş  layihələrlə  yanaşı  digər  investisiya 

şirkətləri  ilə  əməkdaşlıq istiqamətində  danışıqlar  davam 

etdirilir. 

Eyni 

zamanda, 

ərazilər 

üzr

ə 

torpaqların 

mülkiyy

ətinin və təyinatının öyrənilməsi, bərpa olunan enerji 

m

ənbələri 

layih

ələrinin 

ətraf 

mühit

ə 

t

əsirinin 

qiym

ətləndirilməsi, 

ərazilər 

üzr

ə 

infrastrukturun 

mövcudluğunun öyrənilməsi və formalaşdırılması, sahələrin 

potensialının  ölçülməsi  və  məlumatların  toplanılması 

m

əqsədilə  ölçü  müşahidə  qurğularının  quraşdırılması 

istiqam

ətində  müvafiq  dövlət  qurumları  ilə  birgə  tədbirlər 

h

əyata keçirilir. 

2030-cu  il

ə  qədər  ölkənin  ümumi  enerji  balansında  bərpa 

olunan enerji üzr

ə qoyuluş gücünün 30%-ə çatdırılması əsas 

h

ədəf  kimi  müəyyən  edilmişdir. Bərpa  olunan  enerji 

m

ənbələri (külək və günəş) üzrə pilot layihələr çərçivəsində 

elektrik  stansiyalarının  elektrik  enerjisi  şəbəkəsinə 

qoşulması,  bərpa  olunan  enerji  mənbələrinin  elektrik 

enerjisi  şəbəkəsinə  inteqrasiyası  ilə  əlaqədar beynəlxalq 

m

əsləhətçi  şirkət  cəlb  edilməklə  “Azərbaycanda  bərpa 

olunan  enerji  layih

ələrinin  dəstəklənməsi  üçün  şəbəkənin 

gücl

əndirilməsi”  layihəsi  həyata  keçirilib. “VPC”  şirkəti 

t

ərəfindən hazırlanmış hesabata əsasən, qarşıya qoyulmuş 

---

30% h

ədəfinə nail olmaq üçün, 1500 MVt qoyuluş gücündə 

yeni b

ərpa olunan enerji stansiyaları quraşdırılmalıdır ki, bu 

ümumi gücün d

ə 2020-2022-ci illərdə 440 MVt, 2023-2025-ci 

ill

ərdə  460  MVt,  2026-2030-cu  illərdə  600  MVt  olmaqla  3 

dövrd

ə  şəbəkəyə  inteqrasiyası  məqsədəuyğun  hesab 

edilmişdir. Eyni zamanda bu hədəf üzrə dövlət investisiyası 

il

ə yanaşı, özəl, o cümlədən xarici investisiya hesabına yeni 

istehsal  gücl

ərinin  istifadəyə  verilməsi  istiqamətində 

t

ədbirlər həyata keçirilir. 

Asiya  İnkişaf  Bankının  dəstəyi  ilə  həyata  keçirilən  “Üzən 

gün

əş  panelləri  sisteminin  inkişafına  dair  biliklərin 

mübadil

əsi  və  texniki  yardım  dəstəyi”  pilot  layihəsi 

ç

ərçivəsində  Böyükşor  gölündə  100  kVt  gücə  malik 

fotovoltaik 

sistemin 

quraşdırılması, 

habelə 

gün

əş 

qurğularının  quraşdırılmasında  özəl  sektorun  iştirakının 

t

əşviqi  məqsədi  ilə  biznes  modellərinin  formalaşdırılması, 

t

əlimlər vasitəsi ilə milli potensialın gücləndirilməsi nəzərdə 

tutulur.  Layih

ənin  icrasının  2023-ci  ilin  mart  ayına  qədər 

başa çatdırılması planlaşdırılır. 

2020-

ci  ilin  dekabr  ayında  Energetika  Nazirliyi  tərəfindən 

işğaldan azad edilmiş ərazilərin enerji təminatı məsələlərinin 

h

əllində  zəruri  koordinasiyanın  təmin  edilməsi  məqsədilə 

İdarələrarası  Mərkəzdə  “Enerji  təminatı  məsələləri”  işçi 

qrupunun 

yaradılması 

və 

“Yaşıl 

enerji 

zonası” 

konsepsiyasının  yaradılması  təklifi  irəli  sürülmüşdür.  Hal-

hazırda  sözügedən  işçi  qrup  yaradılmış  və  müvafiq 

konsepsiya  s

ənədinin  hazırlanması  istiqamətində  işlərin 

icrasına başlanılmışdır. 

22  fevral  2021-ci  il  tarixind

ə  Azərbaycan  Respublikasının 

Energetika 

Nazirliyi 

v

ə 

BP 

şirkəti  iri 

miqyasda 

karbonsuzlaşdırılmış  və  inteqrasiya  edilmiş  enerji  və 

n

əqliyyat  sistemləri,  o  cümlədən  Azərbaycanın  region  və 

şəhərlərində  bərpa  olunan  enerji  layihələri  üçün  tələb 

olunan  potensialın  və  şəraitin  qiymətləndirilməsi  üzrə 

əməkdaşlıq  etmək  məqsədilə  Anlaşma  Memorandumu 

imzalayıblar. Bu memorandum Azərbaycanın iqtisadiyyatın 

---

şaxələndirilməsi,  rəqabətli  enerji  bazarının  yaradılması, 

t

əmiz ətraf mühit və “yaşıl artım” ölkəsi, BP-nin isə 2020-ci 

ild

ə  “xalis  sıfır  emissiya”  hədəflərini  elan  etməsi 

kontekstind

ə  imzalanıb. Memoranduma  əsasən,  fəaliyyətin 

h

əyata  keçirilməsi  məqsədilə  “Rəhbər  Komitə”  və  “İşçi 

Qrupu”un yaradılması, Azərbaycanın müvafiq region və ya 

şəhərləri  üçün  karbonsuzlaşdırma  üzrə  “Baş  Plan”nın 

hazırlanması  nəzərdə  tutulur.  “Baş  Plan”  təmiz  enerji 

layih

ələri,  az  karbonlu  nəqliyyat,  yaşıl  binalar,  tullantıların 

idar

ə olunması, təmiz sənaye, təbii iqlim həlləri, inteqrasiyalı 

t

ərəfdaşlıqlar, 

həmçinin 

inteqrasiyalı 

və 

karbonsuzlaşdırılmış  enerji  və  nəqliyyat  sistemlərinin 

hazırlanması istiqamətlərini əhatə edəcəkdir. 

Qarabağ  və  ətraf  regionlarda  bərpa  olunan  enerji 

m

ənbələrinin  potensialının  qiymətləndirilməsi  üzrə  işlərin 

icrasına  başlanılıb.  İşğaldan  azad  edilmiş  ərazilər  üzrə  6 

rayonda  (Füzuli,  C

əbrayıl,  Zəngilan,  Qubadlı,  Laçın  və 

K

əlbəcər) Günəş Elektrik Stansiyalarının (GES) tikintisi üçün 

ümumi  potensialı  4000  MVt-dan  yüksək  qiymətləndirilən  8 

perspektiv 

ərazi  müəyyən  edilmişdir.  Laçın  və  Kəlbəcər 

rayonlarının  Ermənistanla  sərhəddə  yerləşən  dağlıq 

hiss

əsində 100 metr hündürlükdə küləyin orta illik sürətinin 

7-

8  m/s  olduğu  geniş  ərazilər  mövcuddur.  Bu  ərazilərin 

infrastruktur, coğrafi relyef və digər faktorlar nəzərə alınaraq 

ilkin kül

ək enerji potensialı 500 MVt-dək qiymətləndirilir. 

Ölk

əmizin  təbii  su  ehtiyatlarının  25%-nin  Qarabağ 

regionunda  formalaşdığını  nəzərə  alaraq  Tərtər,  Bazarçay, 

H

əkəri  kimi  əsas  çaylar  və  onların  qollarından  elektrik 

enerjisi  istehsalı  məqsədi  ilə  istifadə  perspektivləri 

Energetika  Nazirliyinin  v

ə  BOEMDA-nın  əməkdaşları 

t

ərəfindən nəzərdən keçirilib, regionda mövcud olan kiçik su 

elektrik stansiyaları haqqında məlumatlar toplanılıb. Mövcud 

su  elektrik  stansiyaları  əsasən  Tərtər,  Laçın  və  Kəlbəcər 

rayonlarının  ərazisində  yerləşir.  Bəzi  kiçik  su  elektrik 

stansiyalarında  təmir-bərpa  işlərinə  başlanması  üçün  artıq 

hazırlıq  işləri  görülür.  Laçın  rayonu  ərazisində  Həkəri  çayı 

---

üz

ərində  yerləşən  8  MVt  gücündə  “Güləbird”  Su  Elektrik 

Stansiyası artıq istifadəyə verilib.