Muhammad al Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnalogiyalari unversituti

Muhammad al Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnalogiyalari unversituti
Boshqaruv tamoyillari fani

Amaliy ish

Bajardi:BOZOROVA. D
Tekshirdi:Nosirova Zulfiya
Reja

1. 
   O’zbegistonda boshqaruv modeli
   
2. 
   Rossiyada boshqaruv modeli
   
3. 
   O’zbegiston va Rossiya boshqaruv modellarining bir biridan farqi
   

O’zbegistonda boshqaruv modeli
O'zbekistonda xodimlarni boshqarishda "Ishchilar bilan hamkorlik" prinsipi asosida amalga oshiriladigan model mavjud. Bu modelda, xodimlar va boshqaruv organlari o'rtasidagi hamkorlik, qat'iy rejalashtirilgan ish tartibi, xodimlarga qadrlanish va rivojlanish imkoniyatlari, motivatsiya tizimi va yuqori samaradorlikni ta'minlashga asoslangan.O'zbekistonda xodimlarni boshqarish modelining asosiy tamoyillari quyidagilardir:1.Hamkorlik: Xodimlar bilan ishbilarmonlik, boshqaruv organlari va boshqaruvchilar o'rtasidagi samarador hamkorlikni ta'minlash maqsadga muvofiq amalga oshiriladi. Boshqaruv organlari xodimlar bilan maslahatlashish, ularga qo'llab-quvvatlash va ularning fikr va takliflarini hisobga oladilar.2.Rivojlanish imkoniyatlari: Xodimlarga o'zlarini rivojlantirish uchun imkoniyatlar taqdim etiladi. Bu imkoniyatlar o'quv kurslari, treninglar, seminarlar, mentorlik dasturlari va kariyer yo'nalishlarda rivojlanishni o'z ichiga oladi.3.Motivatsiya tizimi: Xodimlarni rag'batlantirish va ularga motivatsiya berishning muhim ahamiyati beriladi. Ular uchun tanlov va takdir etish, maqsadlar va vazifalar bilan belgilanish, samaradorlikni baholash tizimi kabi vositalar ishlatiladi.4.Rejalashtirilgan ish tartibi: Xodimlarga qat'iy rejalashtirilgan ish tartibi beriladi. Ish tartibida vazifalar, muddatlar va natijalar belgilanadi. Bunday tartib orqali xodimlar ishlarini tashkillashtirishi va samarador bo'lishi uchun yo'l ochiladi.5.Boshqaruv organlarining ko'rsatkichlari: Boshqaruv organlari xodimlar faoliyatini baholash, samaradorlikni oshirish va muammolarni yechishda ko'rsatkichlardan foydalanadi. Bunday ko'rsatkichlar yillik hisobotlar, anketalar, muloqotlar va boshqa boshqaruv vositalari orqali olinadi.O'zbekistonda xodimlarni boshqarish modeli, xodimlar bilan hamkorlik, rivojlanish imkoniyatlari, motivatsiya tizimi va rejalashtirilgan ish tartibi asosida samaradorlikni oshirishga qaratilgan. Bu model davlat boshqaruvi organlari, korxona va tashkilotlarda amalga oshiriladi.

Rossiyada boshqaruv modeli

Rossiyada xodimlarni boshqarishda "Hierarchical" (iqtisodiy) modeli amalga oshiriladi. Bu modelda, boshqa davlatlardagi kabi, birinchi bosqichdagi hodimlar (masalan, direktorlar) quyidagi bosqichdagi hodimlarni boshqaradi. Bu davlat boshqaruv modeli, Rossiyadagi korporativ tizimlari va ish joylarida keng tarqalgan.Rossiyada xodimlarni boshqarish modelining asosiy tamoyillari quyidagilardir:1.Iqtisodiy boshqaruv: Rossiyada xodimlarni boshqarishning asosiy tamoyillaridan biri iqtisodiy boshqaruvdir. Bu modelda, barcha qarorlar yuqori bosqichdagi hodimlar tomonidan qabul qilinadi va ular quyidagi bosqichdagi hodimlarga o'z topshirishlarini berishadi.2.Boshqaruv organlari: Rossiyada, boshqaruv organlari tizimi o'rnatilgan. Bu organlar, muvofiqlik sohasida faoliyat yuritadigan xodimlarni boshqarishda yordam beradi.3.Rivojlanish imkoniyatlari: Rossiyada xodimlarga rivojlanish imkoniyatlari taqdim etiladi. Bu imkoniyatlar o'quv kurslari, treninglar, seminarlar va kariyer yo'nalishlarida rivojlanishni o'z ichiga oladi.4.Motivatsiya tizimi: Rossiyadagi motivatsiya tizimi, maosh va bonus tizimiga asoslangan. Xodimlar uchun maoshlar, bonuslar va ijtimoiy sohada baholash tizimlari ishlatiladi.5.Rejalashtirish: Rossiyadagi xodimlar rejalashtirilgan ish tartibida ishlashadi. Barcha vazifalar yuqori bosqichdagi hodimlar tomonidan belgilanadi va ular quyidagi bosqichdagi hodimlarga topshiriladi.Rossiyada xodimlarni boshqarishda iqtisodiy boshqaruv tizimi o'ziga xosdir va bu tizim Rossiyadagi korporativ tizimlarda keng tarqalgan.

O'zbekiston va Rossiya hodimlarni boshqarish modellarining bir biridan farqlari quyidagilardir:

1.O'zbekistonda hodimlarni boshqarishda "Ishchilar bilan hamkorlik" prinsipi asosida amalga oshiriladigan model mavjud. Bu modelda, xodimlar va boshqaruv organlari o'rtasidagi hamkorlik, qat'iy rejalashtirilgan ish tartibi, xodimlarga qadrlanish va rivojlanish imkoniyatlari, motivatsiya tizimi va yuqori samaradorlikni ta'minlashga asoslangan.
2.Rossiya esa iqtisodiy boshqaruv modelini qo'llab-quvvatlaydi. Bu modelda, barcha qarorlar yuqori bosqichdagi hodimlar tomonidan qabul qilinadi va ular quyidagi bosqichdagi hodimlarga o'z topshirishlarini berishadi. Boshqaruv organlari tizimi o'rnatilgan va muvofiqlik sohasida faoliyat yuritadigan xodimlarni boshqarishda yordam beradi. Motivatsiya tizimi, maosh va bonus tizimiga asoslangan.
3.O'zbekistonda xodimlarni boshqarishda mahalliy hokimlar va tuman hokimlari ham muhim o'rin tutadi. Hokimlar, mahalliy va tuman darajalarida ishlaydilar va mahalliy xalqaro munosabatlarni boshqarish, moliyaviy siyosatni belgilash va ijtimoiy sohada ish yuritishda katta ahamiyatga ega bo'ladi. Rossiya esa bu tizimdan uzoqlashtirilgan holda, xodimlar uchun maoshlar, bonuslar va ijtimoiy sohada baholash tizimi kabi vositalar ishlatiladi.
4.O'zbekistonda xodimlarga rivojlanish imkoniyatlari taqdim etiladi. Bu imkoniyatlar o'quv kurslari, treninglar, seminarlar va kariyer yo'nalishlarida rivojlanishni o'z ichiga oladi. Rossiya esa xodimlarga rivojlanish imkoniyatlari taqdim etishning yanada kamligi bilan bog'liq.Bularning yanada ko'p farqlari mavjud, lekin har ikki mamlakatda ham xodimlarni boshqarishning maqsadi yuqori samaradorlik va faollikni ta'minlashga asoslangan.