3. Ətrafların maksimal bükülüb qanaxmanı saxlamaq üsulu. Ətrafları maksimum bükdükdə
büküş yerlərindən keçən damarlar sıxılır. Damarları daha möhkəm sıxmaq üçün büküş yerinə topa
pambıq, bükülmüş parça, istənilən elastik əşya qoymaq olar.
4. Yaraya sıxıcı sarğı qoyulması . Adətən yaranın üzərinə steril tənzif qoyub üstündən bintlə sıxıcı
sarğı qoyurlar. Venoz və kiçik arterial qanaxmalarda yara üzərinə sıxıcı sarğı qoyub ətrafı yuxarı
qaldırmaq qanaxmanı dayandırır.
5. Turnanın qoyulması .Qeyd etmək lazımdır ki, güclü qanaxma olduqda sıxıcı sarğı onu saxlaya
bilmir. Belə halda ətrafa qan axan yerdən yuxarı turna qoyulur. Lakin turnanı düzgün qoymadıqda
damarları, sinirləri və toxumaları zədələyir, onların qidalanmasını pozur. Turna kimi həm uzunluğu 1-
1,5m olan standart zolaq şəkilli rezin turnadan, həm də əlaltı vasitələrdən:bel kəməri, enli tənzif, burulmuş
dəsmal, nazik rezin şlanq, bağ, lent, parça zolağı və s istifadə etmək olar.
Turnanı yalnız bazu və bud nahiyəsinə qanayan yaradan yuxarı qoymaq olar. Toxumaları
zədələməsin deyə altina əvvəlcə paltar və ya bükülmüş dəsmal sarımaq lazımdır. Qış aylarında 1,yayda
yarım saatdan artıq turnanı saxlamaq olmaz. Daha uzun müddət artıq saxlamaq lazım gələrsə, onu 5-10
dəq. boşaltmaq, bu zaman yaraya əllə təzyiq etmək, sonra yenidən turnanı sıxmaq olar. Turna qoyulan
vaxtı dəqiq üzərinə yazmaq lazımdır.
Burun qanaxması-xüsusilə məktəb təcrübəsində tez-tez rast gəlinir. Bunun səbəbi uşaqların
tənəffüslərdə dəhlizdə qaçan zaman öz hərəkətlərini tənzimləyə bilməməsi və toqquşmasıdır.
Ġlk yardım: uşağı oturdub boynunu əyin, başını azca aşağı salın ki, qan udlağa və mədəyə getməsin.
Burun pərlərini 10dəq. ərzində sıxın və burnun kökünə soyuq kompres və ya buz qoyun. 10 dəq sonra
əlinizi buraxın. Əgər qanaxma davam edərsə yenə 10 dəq sixin. Bunu 3 dəfə etdikdən sonra qanaxma
davam edərsə uşaq mütləq xəstəxanaya çatdırılmalıdır. Uşaq huşunu itirsə onu yanı üstə uzatmaq və
dərhal təcili yardım çağırmaq lazımdır.
