Mühazirə MÖvzu 1 sağlam həyat təRZĠNĠnformalaġmasi, XƏSTƏLĠKLƏRĠn profġlaktġkasi mövzu 2

Yadda saxlamalı:Əgǝr zondu yeridǝn vaxt xǝstǝ öskürmǝyǝ, boğulmağa başlayırsa vǝ sifǝti 
göyǝrirsǝ, tez zondu çıxarmaq lazımdır-bu onu göstǝrir ki, zond traxeyaya düşmüşdür.
6) zondu lazım olan nahiyǝyǝ qǝdǝr yeritdikdǝn sonra, onun kǝsik ucuna qıf taxılır, xǝstǝnin dizi 
sǝviyyǝsinǝ endiririk. Əgǝr qıfdan mǝdǝ möhtǝviyyatı gǝlǝrsǝ, bu onu göstǝrir ki, zond mǝdǝyǝ 
düşmüşdür;
7) qıfı xǝstǝnin dizi sǝviyyǝsindǝ tutaraq ona 1 litrǝ qǝdǝr su tökün; 
8) qıfı yavaş-yavaş yuxarı qaldırın vǝ sonra da hǝmin qaydada endirin; 
9) qıfın içindǝkilǝri lǝyǝnin içinǝ boşaldın; 
10) 7, 8 vǝ 9 bǝndlǝrdǝki qıfdan tǝmiz su gǝlǝnǝ qǝdǝr davam etdirin; 
11) mǝdǝni yuyub qurtardıqdan sonra isǝ zondu mǝdǝdǝn çıxarın. Zondun vǝ qıfın xarici vǝ daxili 
sǝthlǝrini tǝmiz-tǝmiz yuyun.

---

Fənn: Tibb bacısının iĢi 
 
ġöbə: “Mamalıq iĢi” 
2 nömrəli Bakı Baza Tibb Kolleci 
 96 
Qıcqırma-döş sümüyü arxasında vǝ epiqastral nahiyǝnin yuxarı hissǝsindǝ yandırma hissi ilǝ özünü 
büruzǝ verir. Buna sǝbǝb mǝdǝ turşusunun yemǝk borusuna atılmasıdır.
Gǝyirmǝ-periodik olaraq mǝdǝnin saya ǝzǝlǝsinin yığılması nǝticǝsindǝ qǝflǝtǝn ağız boşluğuna 
hava, qaz, bǝzǝn qida qalığının gǝlmǝsidir.
Qusma-bu mǝdǝ möhtǝviyyatının qeyri-iradi olaraq ağız boşluğundan bayıra atılmasıdır. Qusmadan 
ǝvvǝl çox zaman ürǝkbulanma baş verir. Qusma mǝdǝ mǝnşǝli olduqda, ondan sonra xǝstǝnin vǝziyyǝti 
yaxşılaşır.
Beyin mǝnşǝli qusma zamanı (insult, hipertonik kriz, beyin şişlǝri) isǝ yaxşılaşma baş vermir. 
Xǝstǝnin vǝziyyǝti qusma zamanı ağır olur vǝ tibb bacısı ona kömǝk etmǝyi bacarmalıdır: 
1) xǝstǝ otuzdurulur (xǝstǝnin vǝziyyǝti imkan verǝrsǝ) vǝ ona müşǝmbǝ döşlük geyindirilir; 
2) ayaqlarının arasına lǝyǝn vǝ ya vedrǝ qoyulur; 
3) xǝstǝnin alnına ǝlinizi qoyaraq onun başını saxlayın; 
4) qusmadan sonra su verin ki, xǝstǝ ağzını yaxalasın vǝ sifǝtini dǝsmalla silin; 
5) qusuntu kütlǝlǝrini hǝkim gǝlǝnǝ qǝdǝr lǝyǝndǝ saxlayın.