MüMİn sekman, Kişisel gelişim ve

Garantili bir şekilde bunalıma girip başarısız 
olmanın yolları!
Şimdi  bu  kriterleri  toplu  olarak  ele  alalım  ve  'garantili  bir 
şekilde  başarısız  olmak'  için  başımıza  gelenleri  nasıl  yorumla­
mamız  gerektiğini  belirleyelim.  Aşağıda  önereceğim  yolu  kulla­
nanlar  'bonus'  olarak,  başkalarını  bunalıma  sokma  imkânı  da 
kazanacaktır!  Yorum  biçimi  bir  seçimdir.  İster  depresyonu  seçersi­
niz, ister motivasyonu.
Garantili  bunalım  için,  istediğiniz  sonucu  alamadığınız  her 
denemenizi,  "Ben  hiçbir  şeyi  beceremem  zaten,"  diye  kendinize 
açıklayabilirsiniz!  Böylece  başarısızlığı  geçici  değil  kalıcı,  dışsal 
değil  içsel,  değişebilir  değil  değişmez  nedenlere  bağlayarak  kendi­
nizi başarıya bloke edersiniz.
Garantili  bir  şekilde  bunalıma  girmek  için  maruz  kaldığınız 
kötü  durumun  açıklamasını  kendinize  geçici  değil  sürekli,  her­
kesin  başına  gelen  değil  sadece  sizin  başınıza  gelen,  hayatınızın  bir 
alanında  değil  her  alanında  geçerli  olan,  dıştan  değil  içten  kaynak­
lanan  bir  tarzda  yapın.  Bu  yorum  biçimi  çaresizliği  dibine  kadar 
yaşamanızı sağlayacaktır.
İnsanlar  seçtikleri  bu  yorum  biçimine  göre  iyimser  ya  da 
kötümser  olarak  tanımlanırlar.  Atışı  basket  olmayınca,  "Bugün 
çok  şanssızım,"  diyen  kişi,  başarısızlığı  dışsal  (şans)  ve  değişe­
bilir  bir  duruma  bağlamıştır.  Bu  iyimser  yorum  tarzıdır.  "Çalış­
madım,  olmadı,"  deseydi,  gene  içsel  (çaba)  ve  değişebilir  bir 
nedene bağlamış olurdu. Bu da iyimser bir yorumdur.
56

---

Bir  atış  basket  olmayınca,  atışı  kaçıran  kişi,  "Ben  beceriksi­
zin  tekiyim,  zaten  hiçbir  işi  başaramıyorum,  yaşlandığımda  da 
başarısız  biri  olarak  evimdeki  köpek  tarafından  yenmiş  halde 
bulunacağım!"  derse  bu  kötümser  yorum  tarzıdır.  Başımıza 
gelen  olayların  bir  kısmı  bizim  kontrolümüzde  değildir  ama  o 
olayları  yorumlama  biçimimize  dikkat  ederek  o  olayın  kendimiz 
üzerindeki etkisini yönetmek elimizdedir.
Öğrenilmiş  çaresizlik  belli  bir  tarzda  düşünmenin  sonucudur, 
bu  yüzden  ancak  düşünme  biçimi  değiştirilerek  ortadan  kaldırıla­
bilir.  Öğrenilmiş  çaresizliği  üreten  düşünme  biçimini  (paradig­
ma) görmek, ondan kurtulmanın ilk adımıdır.
Şimdi  bu  teknikleri  kullanma  zamanı.  Geçmişte  yaşadığınız 
çaresizlik  durumlarını  bu  yeni  öğrendikleriniz  ışığında  yeniden 
yorumlamaya  ne  dersiniz?  Eğer  gelecekte  öğrenilmiş  çaresizlik 
yaşayabileceğiniz  bir  durumla  karşılaşırsanız,  eminim  yapaca­
ğınız iç yorumların farkında olacaksınız.