Muqobil energiya manbalari

O‘lchash natijalari (2 – jadvalga yoziladi)
2- jadval

№	O‘lchamlar o‘rni	O‘lchamlar vaqti	O‘lchamlar kattaligi
1
2
3
4
5

Hisobotlarni tayyorlash

1. 
   Berilgan laboratoriya ishiga zarur bo‗lgan ma‘lumotlarni ko‗rib chiqish.
   
2. 
   Ishning nomi va uning maqsadi. 3.Lyuksmetrlar haqida batafsil ma‘lumot berilsin. 4.Tajriba natijalari bo‗yicha 2-jadvalni to‗ldiring.
   

5. Xulosa yozish.

Nazorat savollari

1. 
   Yoritilganlik qanday asbob bilan o‗lchanadi?
   
2. 
   Lyuksmetrda nima maqsadda nasadkalar qo‗llaniladi?
   
3. 
   Lyuksmetrning boshqa konstruksiyalari bormi?
   
4. 
   Lyuksmetr asbobini ishlash prinsipini tushintirib bering?
   

6. - LABORATORIYA ISHI MASOFAVIY DT-8862 VA DT-8863 INFRAQIZIL

TERMOMETR (PIROMETR)NING TUZILISHI VA ISHLASH PRINSIPINI O‘RGANISH

Ishdan maqsad

Kontaktsiz ishlaydigan infraqizil termometrning (pirometr) DT- 8862 va DT-8863 ish jarayoni va konstruktiv tuzilishi bilan tanishish.

Qisqacha nazariy ma’lumot

Yo‗qoluvchan tolali optik pirometr deb atalishiga asosiy sabab, bu turdagi asboblar asosan yonayotgan jismning yorug‗ligi va volfram tolaning turi bog‗liqligiga asoslanib ishlashidir.
Yo‗qoluvchan tolaning optik pirometrning ishlash usuli yonayotgan jismning yorug‗ligi bilan va shu asbob ichida joylashtirilgan lampaning volfram tolasining tarqatayotgan nuri yorug‗ligi tenglashiga asoslangan.

O‘lchash vositasi turi	O‘lchash vositalarining turli tumanligi	Davomli foydalanish chegarasi
1	2	3	4
Pirometrla r	Kvazimonoxoromati k	700	6000
	Spektral nisbatli pirometrlar	300	2800
	To‗liq nurlanishli pirometrlar	50	3500

1-rasm. Optik pirometr quyidagi qismlardan tashkil topgan:

1-ob‘ektiv; 2-okulyar; 3- qizil svetofiltr; 4-volfram tola;5-teleskop; 6- reostat; 7- nur yutuvchi oyna; 8- o‗lchagich asbob; 9- yoqish bloki.
Qiziyotgan jismning haroratini o‗lchash uchun asbobning teleskopini shu muhitga qaratiladi. Reostat bilan volfram tolaning cho‗g‗lanishi moslab turiladi. Shunda moslashish davomida xuddi volfram tola yo‗qolgandek bo‗ladi, bu esa volfram tolaning o‗lchanayotgan muhit haroratiga mos keladi. Shunda reostat orqali moslashni to‗xtatib, shkaladan o‗lchanayotgan muhitdagi jismning harorati necha gradusga tengligi yozib olinadi.Optik pirometr ikki shkalali qilib ishlangan. Agar 1400 ⁰C dan yuqori haroratlarni o‗lchash kerak bo‗lsa, u holda pirometrik lampa oldiga nur yutuvchi oyna qo‗yiladi va haroratni yuqori shkaladan o‗lchanadi. Optik pirometr bilan muhit oralig‗i 7 m gacha bo‗lishi shart. O‗lchash chegrasi 800-6000 ⁰C.