Tekislikda biror harakat yordamida birini ikkinchisiga ko‘chirish mumkin bo‘lgan shakllar teng deyiladi.
Tekislikda biror vektor va ixtiyoriy nuqta berilgan bo‘lsin. Agar nuqta uchun shart bajarilsa, nuqta nuqtaga vektor bo‘ylab parallel ko‘chirilgan deb ataladi.
Agar tekislikda berilgan shaklning har bir nuqtasi vektor bo‘ylab ko‘chirilsa, yangi shakl hosil bo‘ladi. Bu holda shakl shaklga parallel ko‘chirilgan deyiladi. Parallel ko‘chirishda shaklning har bir nuqtasi bir xil yo‘nalishda bir xil masofaga ko‘chirilgan bo‘ladi.
Parallel ko‘chirish
Ushbu rasmdagi delfin ham vektor
bo‘ylab parallel ko‘chirilgan.
Ravshanki, parallel ko‘chirish harakatdir. Shuning uchun ham, parallel ko‘chirishda to‘g‘ri chiziq-to‘g‘ri chiziqqa, nur-nurga, kesma-unga teng kesmaga ko‘chadi.
Masala yechish
Aytaylik, vektor bo‘ylab parallel ko‘chirishda shaklning nuqtasi va shaklning nuqtasi ga o‘tsin.
Unda ta’rifga ko‘ra quyidagiga egamiz: yoki .
Bu tengliklar parallel ko‘chirish formulalari deb ataladi.
1-masala. vektor bo‘ylab parallel ko‘chirishda nuqta qaysi nuqtaga ko‘chadi?
Yechish. Yuqoridagi parallel ko‘chirish formulalaridan foydalanamiz:
Javob:
Masala yechish
15.1. vektor bo‘ylab parallel ko‘chirishda nuqta qaysi nuqtaga ko‘chadi?
Yechish. Parallel ko‘chirish formulalaridan foydalanamiz:
Javob: 15.2. Parallel ko‘chirishda nuqta nuqtaga ko‘chdi. Parallel ko‘chirish qaysi vektor bo‘ylab amalga oshirilgan?
Yechish. Parallel ko‘chirish formulalaridan foydalanamiz: