Mustaqil ish mavzu: Ishlab chiqarish va xodimlarni boshqarish

MUSTAQIL ISH Mavzu:Ishlab chiqarish va xodimlarni boshqarish

Bajardi:141a-20 guruh talabasi Abdurahmonov F.

Tekshirdi:Ibragimova S.

Reja:

• Ishlab chiqarisgni boshqarish
• Xodimlarni boshqarish
• Menejer mehnati va uning xususiyatlari

Ishlab chiqarishni boshqarish

• Ishlab chiqarishni boshqarish deganda ishlab chiqarish doirasiga amalga oshiriladigan rahbarlik, tashkilotchilik va ma’muriy harakterdagi alohida faoliyat tushuniladi.

Ishlab chiqarishni boshqarish 2 turga ajratiladi

• ijtimoiy-iqtisodiy;
• tashkiliy-texnik

Korxonani boshqarish - bu xo`jalik rahbar organlari, korxona ma’muriyati hamda jamoat tashkilotlarining iqtisodiy va sotsial natijalarga erishishni ko’zda tutgan holda kishilar jamoasiga, ular orqali ishlab chiqarishning moddiy-buyum unsurlariga, ularning o`zaro amal qilishini uyushtirish uchun aniq maqsad yo`nalishida tartibli ta’sir ko`rsatishdir.

• Korxonani boshqarish - bu xo`jalik rahbar organlari, korxona ma’muriyati hamda jamoat tashkilotlarining iqtisodiy va sotsial natijalarga erishishni ko’zda tutgan holda kishilar jamoasiga, ular orqali ishlab chiqarishning moddiy-buyum unsurlariga, ularning o`zaro amal qilishini uyushtirish uchun aniq maqsad yo`nalishida tartibli ta’sir ko`rsatishdir.

Boshqariluvchi yoki boshqaruv obekti ko`p qirrali ishlab chiqarish jarayoni bo`lib u:

• · moddiy va texnikaviy tayyorgarlik (asosiy va aylanma fondlari);
• · tashkiliy meҳnat tayyorlarligi (kadrlarni tanlash, ishga qabul qilish, joy-joyiga qo`yish o`qitish va hokazolar);
• · xizmat ko`rsatishni tashkil qilish (energiya berish, ta’mirlash, tashish va ҳokazo);
• · mahsulot ishlab chiqarishning bevosita jarayoni va uni sotishni tashkil qilishni o`z ichiga oladi;

Boshqaruvchi yoki boshqaruv subekti -

• bu bir gurux kishilar hamda boshqaruv organlaridan iborat bo`lib, turli shakllar, usullar va texnikaviy vositalar yordamida boshqariluvchi oboektga ta’sir o`tkazadi. Boshqarish obektlari bo`lmasa, uning subektlari ham bo`lmaydi. Demak, boshqaruvchi ichki tizimning negizida boshqaruvchi kichki tizim yotadi.

Korxonada band bo`lgan barcha xodimlar ikki toifadan iborat:

• Korxonada band bo`lgan barcha xodimlar ikki toifadan iborat:
• · ishlab chiqaruvchilar yoki xizmat ko`rsatuvchilar;
• · boshqaruvchilar (raxbarlar, mutaxassis-menejerlar);

Xodimlarni, ya`ni inson omilini boshqarish quyidagi jixatlarni boshqarishni o`z ichiga oladi:

• · xodimlarni rejalashtirish;
• · tanlov, ishga qabul va ishdan bo`shatish;
• · kadrlarni lavozim va professional, ma’muriy o`sishni rejalashtirish;
• · maoqul uy sharoiti va ijtimoiy-ruxiy muhitni yaratish;
• · xodimlarni boshqarishdagi xarajatlar va ularni samaradorligini baxolash;
• · motivlashtirish;
• · ma`suliyat va vakolat;
• · ixtiloflar, nizolarni xal qilish.

Xodimlarni rejalashtirish - bu inson omiliga bo`lgan extiyojni oldindan aniqlashdir.

• Bu jarayon 3 bosqichdan iborat:
• 1. Mavjud xodimlarni baxolash
• 2. Istiqbolda xodimlarni mehnatga bo`lgan talabini rejalashtirish.
• 3. Xodimlarni rivojlantirish dasturini ishlab chiqish.

Menejer mehnati va uning xususiyatlari

• Menejerning mehnati, tovar ishlab chiqaruvchilarning mehnatini ajralmas qismi, menejmentning funktsiyalari operativ bajarilishi to`g`ri tashkil qilinishiga bog`liq bo`ladi va ishlab chiqarish natijasiga ta`sir ko`rsatadi.
• Menejerning mehnati aqliy, ijodiy xarakterlarni o`zida mujassam etadi.
• Boshqaruv mehnatini ishchilari bevosita moddiy ta`sir ko`rsatmaydi, ammo ularning mehnati samarali bo`ladi.
• Boshqaruv mehnatini natijasi egri hisoblanadi, agar ishlab chiqarish faoliyati mehnat kollektivining ko`rsatkichlari bilan boshqaruvchilik mehnatining o`ziga xos xususiyati ham qiyin, bir xillari uni aniq o`lchovini belgilash mumkin emas.
• Boshqaruvchilik mehnatining predmeti ishlab chiqarishning moddiy elementi emas, balki axborot, har-xil hujjatlar, boshqaruv echimlari ҳisoblanadi.

Korxonalarda menejer mehnati ko`pgina masalalarni hal qilishga qaratilgan bo`ladi:

• – texnik, ya`ni uskunalardan foydalanishi, ishlab chiqarish maydonlari bilan bog’liq, ishlab chiqarishni tashkillashtirish va x.k.;
• – texnologik, ya`ni loyixalashtirish va texnologik jarayonlarni takomillashtirish bilan bog’liq;
• – iqtisodiy, ya`ni korxona ichki va tashqi muhitida iqtisodiy munosabatlarni takomillashtirishdir;
• – tashkiliy, ya`ni ishlab chiqarish va meҳnatni tashkil qilishda boshqaruv strukturasini takomillashtirish bilan bog’liq;
• – ijtimoiy, ya`ni ijtimoiy munosabatlarni takomillashtirish bilan bog’liq va x.k.