Mustaqil ish Mavzu: Qattiq diskning asosiy bloklari va ishlash prinsplari ata(ide), scsi va Fire Wire qattiq disklar interfeysi. Bajardi: 710-20 “kif” guruh talabasi Ahmadjonov R. A
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-HORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYLARI UNIVERSITETI
FARG’ONA FILLIALI
Mustaqil ish
Mavzu: Qattiq diskning asosiy bloklari va ishlash prinsplari ATA(IDE), SCSI va Fire Wire qattiq disklar interfeysi.
Vinchester (ing. Hard Disk — qattiq disk) — kompyuterdagi barcha dastur va maʼlumotlar saqlanadigan xotira qurilmasi.
Qattiq magnit disklardagi yigʻuvchilar Vinchester nomi ostidagi qattiq magnit disklardagi yigʻuvchilar (QMDY) SHKlarda keng tarqalgan. Vinchester atamasi sigʻimi 16 Mbayt (IBM, 1973-yil) boʻlgan qattiq disk birinchi modelining jargoni nomidan kelib chiqqan boʻlib, u har biri 30 ta sektordan iborat 30 ta yoʻlkaga egadir. Bu maʼlum boʻlgan “Vinchester” ov miltigʻini “30/30” kalibri bilan aynan mos keladi. Bu yigʻuvchilarda bitta yoki bir nechta qattiq disklar boʻlib, ular alyuminiy yoki kremniy qorishmasidan tayyorlangan va ferrilok bilan qoplangan, germetik yopiq korpusga oʻqish-yozish magnit kallagi bloki joylashtirilgandir. Bu yigʻuvchilarning sigʻimi olinmaydigan konstruksiya hisobiga erishiladigan oʻta yuqori yozish zichligi tufayli bir necha ming megabaytgacha yetadi; ular tezkoriligi ham EMDY ga nisbatan juda yuqoridir. 1997-yildagi eng katta qiymatlar: sigʻimi 9000 Mbayt (1997-yilga sigʻim standarti — 1200 Mbayt); aylanish tezligi — 8000 ayl/min; murojaat qilish vaqti — 5 ms; transferi — 17 bayt/s. QMDY juda rang — barangdir. Disk diametri koʻpincha 3,5” (89 mm), lekin boshqalari ham bordir, xususan 5,25” (133 mm) va 1,8” (45 mm) ham bor. Diskovodning eng koʻp tarqalgan korpusining balandligi stol usti SHK larda- 25 mm, mashina — serverlarda — 41 mm, ixcham SHK larda −12 mm va b. Zamonaviy vinchesterlarda zonali yozish usuli ishlatila boshlandi. Bu holatda diskning butun yuzasi bir nechta zonalarga boʻlinadi, shu bilan birga sektorlarning tashqi zonalariga ichkisiga nisbatan koʻproq qiymatlar joylashadi. Bu, xususan, qattiq disklarning sigʻimini taxminan 30% oshirish imkonini beradi.
Oʻz tarkibiga yoʻlkalarni va sektorlarni olgan disk strukturasini magnit tashuvchida tasvirlash uchun unda fizik, yoki past darajali formatlash deb ataladigan jarayon bajarilishi kerak (physical, yoki 1ow-1evel formatting) Bu jarayonni bajarish paytida nazoratchi tashuvchiga xizmatchi maʼlumotni yozadi, u sektorda disk silindrlarini belgilashni aniqlaydi va ularni nomerlaydi. Past darajali formatlash diskni ishlatish jarayonida buzuq sektorlarga murojaat qilishni inkor qilish uchun ularni markirovka qilib ham chiqadi. Maksimal sigʻim va qiymatlarni uzatish tezligi yigʻuvchi ishlaydigan interfeysga bogʻliqdir (diskli interfeyslar oldingi paragrafda koʻrib chiqilgan). Standart aylanish tezligi, masalan, EIDE interfeysi uchun — 3600, 4500 va 5400 ayl/min. Protsessorning disklar bilan maʼlumotlar almashish tezligini oshirish uchun QMDY ni keshlash kerak, disklar uchun kesh xotira asosiy xotira uchun keshning funktsional vazifasi kabi vazifaga egadir, yaʼni diskka yozilayotgan yoki undan oʻqilayotgan maʼlumotlarni qisqa vaqt saqlash uchun tez harakatlanadigan xotira buferi boʻlib xizmat qiladi. Kesh-xotira diskovodga nisbatan sozlangan boʻlishi mumkin, tezkor xotirada dasturi yoʻl bilan yaratilishi ham mumkin (masalan, Microsoft Samartdrive drayveri bilan). Protsessorning disk kesh xotirasi bilan maʼlumotlarni almashish tezligi 100 Mbayt/s ga yetishi mumkin. SHKda odatda bitta, kam hollarda bir nechta qattiq magnit disklardagi yigʻuvchilar boʻladi. Lekin MS DOS da dastur vositalari bilan bitta fizik disk bir nechta “mantiqiy” disklarga boʻlinishi mumkin; shu bilan birga bitta yigʻuvchida bir nechta QMD imitatsiya qilinadi. Olinadigan vinchesterlar ham ishlatiladi — ularning sigʻimi odatda 1 Gbaytdan oshmaydi. Yaqin kunda SAMSUNG kompaniyasi toʻrt liniyali qattiq disklarni ishlab chiqarmoqda. Spin Point TP80, Spin Point PL 40, Spin Point V80 va Spin Point VL40. P80 va VL 40 seriyasi platin aylanish tezligi 7200 ob/min, V80 va VL40seriyasidagi disklar aylanishi 5400 ob/min. Pl40 va VL40 seriyali disklar past profelli, ularning konstruksiyasida bitta disk va bitta kallak ishlatiladi. Har xil xarakteristikali texnika va katta sigʻimli xotiraga saqlashi, koʻplab foydalanuvchilarni qondiradi. Hamma modellarda 80Gbaytli keng yozuvchi plastina qoʻllaniladi. Gidro dinamikli podshivkasi, NotseGuard va SillentDeek shovqin beruvchi firma texnologiyasi, shuningdek SSB va Impact Guord zarbalardan saqlash texnologiyasi. SP 1604N disk asosiy texnik xarakteristikalari 1 jadvalda keltirilgan. JADVAL Konstruktorlarga, disk ishini past- shovqin darajasi 27db dan oshmasligiga erishildi. Bunda kutish rejimida 27db va 1 qidirish rejimida 28 dbga erishildi. Testlar uchun firm Warc ning TM100-23 versiyasidagi disk berilgan. Yangi vinchesterning imkoniyatlarini tekshirish uchun SHK tarkibiga quyidagi konfiguratsiya testlar oʻtkazildi: Intel Pentium 1700 (400Mgs) professori; Asosiy platasi Albatron RX45
Har qanday zahiraga axlat to'sqinlik qiladi - zaxiralashni talab qilmaydigan ma'lumotlar, ammo ular asosiy ma'lumotlar qatoriga aralashib, yaratilish vaqtini va zaxira faylining yakuniy hajmini oshiradi. Chivinlarni kotletlardan ajratishning birinchi qoidasi qattiq diskda kommunal kvartirani ko'paytirish emas. Eng kamida, OT alohida mantiqiy diskda yashashi kerak va ideal holda har bir turdagi ma'lumotlar o'z bo'limi yoki eng yomoni, papkani ajratishi kerak. Bu zaxira nusxalarini o'rnatish jarayonini sezilarli darajada osonlashtiradi. Tizim diskining klassik "axlati" bu tarkibni saqlash uchun mo'ljallangan hiberfil.sys faylidir. tasodifiy kirish xotirasi kutish rejimida, pagefile.sys, brauzer va o'yin keshi. Hiberfil.sys va pagefile.sys bir lahzalikdir, lekin standart tizim konfiguratsiyasida ular 2,5 baravar ko'p operativ xotirani egallaydi. Afsuski, hiberfil.sys bilan hech narsa qila olmaysiz - uning joylashuvi tizim yadrosi tomonidan qattiq kodlangan va uni uzatib bo'lmaydi. Yagona yo'l - "Kutish rejimi" ni qo'lda o'chirib qo'yish va zaxira nusxasini yaratishdan oldin uni qayta yoqish. Displey fayli muntazam bo'lishi mumkin Windows vositalari ikkiga bo'linadi: tizim diskida qat'iy cheklangan o'lchamli kichik faylni qoldiring va boshqa mantiqiy yoki jismoniy diskda qo'shimcha pagefile.sys yarating (ikkinchisi, aytmoqchi, umumiy tizim ish faoliyatini oshirish uchun ham foydalidir), Masalan, xuddi shu zahirada. Shu bilan birga, u erda brauzer keshini o'tkazishingiz mumkin. Diskda bo'sh joy uchun juda och bo'lgan, lekin doimiylikni talab qilmaydigan o'yinlarga kelsak, ularni tizim diskidan ajratishning oqlangan usuli mavjud. "O'yin" mantiqiy qismini yaratish va uni papka sifatida o'rnatish kifoya, masalan C: \ Games, muntazam vositalar"Kompyuter boshqaruvi". Mantiqan, bu papka boshqasidan hech qanday farq qilmaydi va "qo'shimcha" bo'limi kam harfni egallamaydi. Natijada, tizim diskining sektorlar bo'yicha zaxira nusxalari og'ir yukdan xalos bo'ladi. virtual haqiqatlar, bu ularning (zaxira) hajmiga foydali ta'sir ko'rsatadi.
Bundan tashqari, bitta noziklikni hisobga olish kerak Windows ishlayotgan... Bu sektorlar boʻyicha qismlarni klonlashda qattiq disk imzolari bilan bogʻliq maʼlum muammodir [Forum.ixbt.com/topic.cgi?id=22:22723 ga qarang], DriveImage XML, Acronis True Image va boshqa koʻpgina dasturlar. Yomonlikning ildizi shundaki, Windows XP unga ulangan barcha qattiq disklarni eslab qoladi va ularga alifbo harflarini yoki NTFS bo'limlaridagi papkalarga yo'llarni tayinlaydi. Tizimni o'tkazishda yangi disk(yoki zaxira mavzusiga nisbatan, zaxira nusxasini yangisiga qayta tiklash mumkin qattiq disk marhumni almashtirish uchun sotib olingan) ba'zida "klonlangan" Windows XP yuklash vaqtida yangi tizim drayveriga C harfidan (yoki ilgari mos keladigan harfdan) farq qiladigan vaziyat yuzaga keladi. tizim diski). Natijada, tizim bema'ni holatga tushib qoladi, shuning uchun bir nuqtada u "yo'q joydan" yuklanayotganini tushunadi. Muammoni hal qilish juda oddiy: keyingi zaxira nusxasini yaratishdan oldin, Windows XP ni keyingi yuklashda yana barcha harflarni qayta belgilashga majbur qilishingiz kerak. Bunga "HKEY_LOCAL_MACHINE \ SYSTEM \ MountedDevices" ro'yxatga olish kitobi bo'limining parametrlarini o'chirish orqali erishiladi. Natijada, zahiradan tiklangan tasvirni birinchi yuklashda haydovchi harflari sukut bo'yicha o'rnatiladi va tizim yuklanishi kafolatlanadi. To'g'ri, siz kompyuteringizning barcha mantiqiy drayvlari va flesh-disklariga harflarni qo'lda qayta belgilashingiz kerak bo'ladi, ammo tizimning oson "tirilishi" uchun siz bunga chidashingiz mumkin. Har safar ishchi tizimingiz tasvirini olgandan so'ng harflar "uchib ketmasligi" uchun tozalashdan oldin qayd etilgan ro'yxatga olish kitobi bo'limini saqlab qo'yish va zaxiralash tugagandan so'ng uni tiklash kifoya.