N. M. AĞABƏyli

 
Əhəng-putsolan sementi 
Əhənglə aktiv mineral əlavənin birlikdə üyüdülməsindən və ya 
həmin  materialların  qabaqcadan  üyüdülərək  mükəmməl  surətdə 
qarışdırılmasından  alınan  hidravlik  yapışdırıcı  maddəyə  əhəng-put-
solan  sementi  deyilir.  Bu  sementin  tərkibi  10

30  %  əhəngdən  və 
70

90  %  əlavədən  ibarət  olur.  Göründüyü  kimi  əhəng-putsolan  ya-
pışdırıcısı klinkersiz sementdir.  
Tutma  vaxtını  tənzimləmək  üçün  üyüdülmə  yaxud  qarışdırma 
zamanı  ona  5  %-ə  qədər  gips  və  ya  portlandsement  əlavə  olunur. 
Əhəngi sönmüş və sönməmiş halda götürmək olar.  

---

 
 
 
 
135 
135 
Əhəng-putsolan sementi hazırlamaq üçün trepel, diatomit, sün-
gər, trass və tuflardan istifadə oluna bilər. 
Əhəng-putsolan  sementi  adi  portlandsementə  nisbətən  xeyli 
yüngül  olur.  Onun  həqiqi  sıxlığı  işlədilən  əlavənin  növündən  asılı 
olaraq  2200

2700  kq/m
3
-dur.  Sıxlaşdırılmamış  halda  tökmə  sıxlığı 
500

800,  sıxlaşdırılmış  halda  isə  800

1200  kq/m
3
-dur.  Narınlığı  elə 
olmalıdır ki, onu 008 №-li ələkdən keçirdikdə alınan qalıq 15 %-dən 
çox  olmasın.  Ümumiyyətlə,  əhəng-putsolan  sementinin  aktivliyi  çox 
olsun deyə o, daha narın üyüdülməlidir. 
Əhəng-putsolan  sementi  əsasən  yeraltı  və  sualtı  şəraitdə  is-
tismar  edilən  aşağı  markalı  beton  və  məhlullar,  habelə  istilik-nəm 
şəraitində  yüksək  təzyiq  altında  bərkiyən  beton  daşlar  üçün  işlədilir. 
Ondan yerüstü tikintilərdə də istifadə etmək olar. Bu şərtlə ki, bərkimə 
dövründə mümkün qədər uzunmüddət nəm şərait yaradılsın.