♦ ijtimoiy faollik ko'rinishlarining kuchayishi (namoyishlar,
mitinglar, om m aviy chiqishlar); ♦ jinoyatchilikning o'sishi vahokazo.
Davlat ishsizlik sharoitlarida bir qator
ijtimoiy-iqtisodiy miiam-
molarni tartibga solishga qaratilgan murakkab vazifalar kompleksini
hal qilish zaruratiga duch keladi.
4. Ishsizlik bo‘vicha dav lat siyosati: klassik va keynscha
yo n d ash u v lar
Davlatning ishsizlikka nisbatan olib
boradigan siyosatiga kelsa,
bu yerda bir xil nuqtai nazar yo'qligini aytib o'tish joizdir. Ishsizlikka
va uni tartibga solish masalalariga klassik va keynscha yondashuvlar
mavjuddir. Bu qarashlar mehnat bozori faliyatini
klassiklar va keyn-
schilar tomonidan turlicha tushunishga asoslangan.
Klassik maktabda mehnat bozoridagi m uvozanat g'o yasi hukm-
ronlik qiladi. Har qanday bozordagi kabi. mehnat bozorida ham, agar
u o ‘z holiga tashlab qo'y ilsa,
muvozanat yuzaga keladi, iqtisodiyot esa
uzoq muddat mobaynida to" 1 iq bandlik darajasiga, y a ’ni
tabiiy
ishsizlik darajasiga intiladi. Ishlab chiqarishning tabiiy darajasi gipo-
tezasi (ishsizlikning tabiiy darajasi) amerikalik iqtisodchi M.Frid-
menga mansubdir. Agar so 'n ish davrida ishsizlik ortsa,
buni vaqtin-
chalik holat deb baholash lozim, jonlanish boshlangach,
mehnat
bozori o ‘zining tabiiy holatiga - to"liq bandlik darajasiga qaytadi.
Keyns maktabi vaki 1 lari tabiiy daraja gipotezasini inkor qiladilar
va unga muqobil ravishda ishsizlikning gisterezisi konsepsiyasini
ilgari suradilar.
Iqtisodiyotda
gisterezis
(yunon. «gisterezis» - ortda qolish) -
ayrim makroiqtisodiy chora-tadbirlarning uzoq vaqt saqlanib qoluvchi
oqibatlari, boshqacha qilib aytganda, tabiiy darajaga qaytmasligidir.
So'nish davridan so'ng. jonlanish davri kirib kelsa. y a ’ni ishsiz
likning dastlabki darajaga qaytishi uchun barcha sharoitlar y uzaga kelsa
2 2 0
