―neft va gazni qayta ishlash texnologiyasi‖. 1 qism 5321300 – ―neft va neft-gazni qayta ishlash texnologiyasi‖ bakalavr ta‘lim yo‗nalishi uchun darslik

5.7-rasm. Vakuum termik gazoyl‘ ishlab chiqarish uchun termik qurilmasining 
texnologik sxemasi:
1,16,18-porshenli nasoslar; 2,3-quvurli pechlar; 4-reaksion kamera; 5,14-gaz-
ajratgichlar; 6,13-sovutgich-kondensator; 7-yuqori bosimli bug‗lantirgich; 8-10,15,19,24-
markazdan 
qochma 
nasoslar; 
11,17-rektifikatsiya 
kolonnasi; 
12-yuqori 
bosimli 
bug‗lantirgich; 20 issiqlik almashtirgich; 21-23-sovutgich. 

---

217 
Kreking mahsulotlari zmeyevik pechlaridan (2 va 3) chiqadi va 
chiqaruvchi reaksion kameraga (4) to‗planadi, u yerdan yuqori bosimli 
bug‗lantirishga (7) o‗tadi. Bu yerda aralashmadan suyuq kreking–qoldiq 
ajratiladi, undan keyin reduksion klapan orqali bug‗lantirish kolonnasiga past 
bosim bilan (12) kirib keladi.
Gazlar va bug‗lar bug‗lantirgichning (7) yuqori qismidan chiqariladi va 
pastki kolonnaga (11) yo‗naltiriladi, yuqori qismidan esa benzin fraksiyasi va 
gaz chiqib ketadi. Bug‗lar kondensatsiyalanadi, aralashma esa sovutgich-
kondensatorda (6) sovutiladi. Undan keyin esa gaz-suyuqlik aralashmasi gaz-
ajratgichda (5) gazga va benzin fraksiyasiga ajratiladi. Gaz fraksiyasi gaz 
qurilmasiga (GFQ) to‗planadi, benzinning balans miqdori-barqarorlashtirishga 
beriladi. Nasos (8) yordamida benzin sug‗orish uchun kolonnaning (11) 
yuqoridagi likopchasiga beriladi. Kolonnada (12) bosim pasaytirish hisobiga 
kreking-qoldiqdan gazoyl‘ fraksiyasi ajratiladi; kondensatsiyalanmagan bug‗lar 
kolonnadan (12) sovutish-kondensatorga (13) yo‗naltiriladi, kondensat esa qabul 
qilgichda (14) to‗planadi. 
Maqsadli mahsulot kolonnadan (12) olinadi, korrelyatsiya indeksini 95-100 
bo‗yicha termogazoyl‘ bunday holda 24 - 27 % (massa ulushi bo‗yicha) ni 
tashkil qiladi.