―neft va gazni qayta ishlash texnologiyasi‖. 1 qism 5321300 – ―neft va neft-gazni qayta ishlash texnologiyasi‖ bakalavr ta‘lim yo‗nalishi uchun darslik

10.9-rasm. Gudronlarni suyuq propan bilan ikki bosqichli deasfaltizatsiyalash 
qurilmasining texnologik sxemasi: 
1,2,12,13,27,30,35-nasoslar; 3,6,14,25,26,36-sovutgichlar; 4,15-qizdirgichlar; 5,16-qabul 
qilgichlar; 7,17-havoli sovutish apparatlari; 8-reduksion klapan; 9-qatorli bug‗li 
qizdirgichlar; 10,18-kolonnalar; 11-sarf rostligich; 19-quvurli pech; 20,23-bug‗lantirgich; 
24-ajratgich; 28-kompressor; 29,31,34-bug‗lantirish kolonnalari; 32-tomchi ajratgich; 33-
tomchi tutqich. 
Shu 
yerda 
sovuq 
suv 
bilan 
suv 
bug‗lari 
kontaktlashib 
kondensatsiyalanadi, past bosimli propan bug‗lari tomchi ajratgich (32) o‗tib 
kompressor (28) yordamida 1,7-1,8 MPa bosim bilan siqiladi. Shu bosim ostida 
propan bug‗lari kondensator-sovutgichda (17) kondensatsiyalanadi. Bitum 
deasfaltizator eritmadan ajratilgandan keyin bug‗lantirish kolonnasidan 
chiqqandan keyin nasos (35) yordamida sovutgich (36) orqali rezervuarga 
yo‗naltiriladi.Kondensator - sovutgichga (7) bitum deasfaltizatorning 
tomchilarini kirib borishini oldini olish uchun ajratgichdan (24) chiqadigan 
propan bug‗lari odatda gorizontal silindrik tomchi-urilma orqali o‗tkazib 
yuboriladi. Vodorod sul‘fidni chiqarib yuborish uchun propan bug‗larining bir 
qismi ishqor suvli eritma bilan to‗ldirilgan (tomchi urilma va ishqorli tozalash 

---

432 
kolonnasi ko‗rsatilmagan) kolonna orqali o‗tadi. 
Neftni gudronni propanli ikki pog‗onali deasfaltizatsiyalashning natijalari 
keltirilgan [bu gudronning guruhli tarkibi: asfaltenlarni tarkibi 7,7 % (massaga 
nisbatan), smola 18,8 % (massaga nisbatan) va uglevodorodning komponentlari 
73,5 % (massaga nisbatan)]: 
10.10-jadval 
Quyida qurilmaning kolonnalaridagi va bug‗lantirgichlaridagi haroratning