Neriman Qurban indd
Yüklə 2,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
“Bir gün yeməyimi verib yarım saatlığa getdi, mən də yuxula-
dım, – otuz il sonra xatırlayacaqdı. – Yuxuda gördüm ki, artır- mamızda bir çıraq var; kimsə mənə dedi ki, bu çıraqlar üç idi, ikisi sındı. Bu sözü eşidər-eşitməz o bir dənə çıraq da düşüb sındı. Ayıl- dım. Anam gəlmişdi. Yuxunu ona danışdım, bir söz demədi...” Sən demə, həmin gün yeganə dayısı dünyasını dəyişibmiş, Seyid Əziz qardaş itkisinə ağlagəlməz iradəsilə tab gətirib, oğlunu düşünmüşdü... Belə vaxtda hoyuna çəmənzəminlilər yetişdilər: Həsənxan, Nifti və Fərəc ondan ötrü qardaşa, ailə üçün arxa-dayağa çevrildilər, Mir Yusifi dartıb ölümün pəncəsindən aldılar. Onda anasına söz vermişdi ki, bir vaxt yazı-pozu adamı olsa, çəmənzəminlilərin bu yaxşılığını unutmayacaq. Heç unutma- dı da...
Onda xəstəlikdən qalxıb nə vaxtdan bəri beynini qurcala- yan bir işi görmüş – əlifba islahatı aparmışdı. Fikrincə, iyirmi doqquz hərfdən ibarət əlifba oxuyub-yazmağı asanlaşdıra- caq, müəllimlər də, şagirdlər də bu xidmətinə görə onun adı- nı hörmətlə çəkəcəkdilər.
325 Onda bir neçə il idi ki, Əhməd bəy Ağayev “Kaspi” qəzetinin dəvətilə Bakıya getmişdi, məktəbdə dərs verməklə bərabər, qəzetdə Şərqə dair sanballı, maraqlı oxunan məqalələr çap etdirirdi, sonra Əli bəy Hüseynzadəylə birgə “Həyat”, həmin ilin axırındasa “İrşad” qəzetinin nəşrinə nail olmuşdu... Onda Qori Müəllimlər Seminariyasını bitirib Hadrut da dərs deyən Üzeyir bəy ermənilərin təhdidləri üzündən çıxıb Bakıya getməli olmuşdu: kəndin ağsaqqalları onu çətinliklə aradan çıxarıb Yevlaxa çatdıra bilmişdilər; o da “İrşad” qəzetində felyetonçu və tərcüməçi kimi çalışmağa başlamışdı... Onda Məmməd bəyin oğlu Zülfüqar da Gəncə Sənət məktəbində dərs deyirdi, amma Mir Əbülhəsən kimi cavanca yaşında sağalmaz xəstəliyə düçar olmuş, həkim, dava-dərman kömək eləməmişdi. Zülfüqar bəy Mirzəhəsən qəbiristanlığında dəfn olunanda Mir Yusif hələ yataqdaydı, ona son borcunu verməyə imkan tapmamışdı... Onda Şuşada qırğın təzədən başlamışdı, Mir Yusif yenə Kərim bəyə kömək göstərirdi. Hökumətsə qarışıqlığın əsl gü- nahkarlarının cəzalandırılmasını tələb elədiyinə görə, Haşım bəyin tutulub sürgün edilməsi barədə qərar vermişdi. Xəstə olduğundan qubernatorun razılığıyla sürgünə göndərilməsi təxirə salınsa da, sağalan kimi Stavropola yola salınmışdı. Amma sürgün həyatı uzun çəkməmiş, 1906-cı ilin ortalarında azad olunub Şuşaya qayıtmış, sonra Bakıya getmişdi, “İrşad” qəzetində işləyirdi... Onda Bakıya, yeganə ümid yeri olan həmyerlisi, dostu Hü- seyn Mirzəcamalova məktub yazıb düşdüyü vəziyyəti, oxu- maq istədiyini bildirmişdi... ...Sonralar tez-tez fikirləşirdi: o vaxt Bakıdakı qarabağlılar Şuşa realnı məktəbinin bağlanmasından, on doqquz şagirdin naəlac qalmasından narahat olmasaydlılar, əl-ayağa düşüb Hacı Zeynalabdin Tağıyevə üz tutmasaydılar, taleyi necə
326 olardı, görəsən? Yəqin, anasını, bacı-qardaşını da götürüb Aşqabada, qohumlarının yanına gedər, alverə qurşanar, ta- mam başqa ömür yaşayardı. Amma Hacı canişin Vorontsov- Daşkova məktub göndərib onların Bakı realnı məktəbinə köçürülməsi üçün icazə aldı. O günlərinin birində Bakıdan, Hüseyn Mirzəcamalovdan teleqram aldı: “Kərim bəy Mehmandarovdan iyirmi manat al və Yüklə 2,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|