Neyromarketingdan foydalanish asosida mahsulotlar savdosini oshirish yo’llari
Neyromarketingdan
foydalanish asosida
mahsulotlar savdosini
oshirish yo’llari
Abduvaliyev Boburbek
1. Neyromarketing nazariy-uslubiy asoslari
02
2. Xalqaro va O’zbekiston tajribada neyromarketing
Kurs ishi m
а
vzusining dolz
а
rbligi.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida korxona faoliyatlarida qo’llanilib kelinayotgan ko’plab marketing
strategiyalari, qo’llanish uslubiyatlari mavjud, ammo ahamiyatga ega bo'lgan narsa, ular
korxonalar xalqaro tajribalardan foydalangan holda marketingdan keng ko’lamda,
to’laqonli foydalanilmayotgani. Xalqaro tajribalardan kelib chiqgan holda, marketingning
yangi yo’nalishlaridan biri sifatida qabul qiligan, fan sifatida o’rganilish yo’lga qo’yilgan
tarmoqlaridan biri neyromarketingdi. Neyromarketing haqdida kurs ishi davomida
tanishib chiqamiz.
Kurs ishining m
а
qs
а
di.
Kurs ishi davomida, neyromarketingni fan sifatida o’rganilishi, uslubiyatlari haqida, xalqaro
va O’zbekiston bozorlarida o’z sih faoliyatini olib borayotgan savdo uylari tajribalari
misolida qo’llanishi haqida o’rganib chiqamiz.
03
Kirish
04
1. Neyromarketing nazariy-uslubiy asoslari
Neyromarketing - nevrologiya va marketingni birlashtiradi. Olimlar inson
miyasining ishi uchun 3 ta tizim javobgar ekanligini aniqladilar:
1
2
3
Neokorteks – murakkab fikrlash, mantiq va yozma ko‘nikmalarni
rivojlantirish uchun;
Limbik tizim – o‘rganish uchun mo‘ljallangan, qisqa muddatli va
uzoq muddatli xotirani shakllantirishda ishtirok etadi,
shuningdek his tuyg‘ularni boshqaradi;
Retikulyar – miya instinktlari uchundir
05
Neyromarketingni biznesingizda qo’llash uslublari
1
2
3
4
5
Yoqimli tasurot qoldiring
Maqsadli auditoriyangizni aniqlang
Sotib olish jarayonini qulayroq qiling
Narx belgilashda neyromarketing
yondashuvlarini qo‘llang
Imtiyozlar ko‘rinadigan bo‘lishi kerak
07
2. Xalqaro va O’zbekiston tajribada neyromarketing
Dastlab ovqatlanish joylarini to’g’ri tanlash mufoqiyat kalitlaridan biri bo’ldi.
Filiallarini imkon qadar to’g’ri joylashtirishga erishdi. Ishga, o’qishga ketayotgan
haridorlari uchun, hayvonot bog’iga, muzeylarga, istirohat bog’lariga aylanishga
chiqgan har bir haridorlari uchun qulay joyda joylashgan. Istalgan vaziyatda
mahsulotlarini xarid qilishga imkon yaratildi.
Haridorlariga faqatgina to’g’ri joyda joylashishi bilan qulayliklar yaratibgina
qolmay, harid qilgan mahsulotlarni sifatli yetkazib berish xizmatini ham yo’lga
qo’yishdi. 24 soat 7 kun davomida ish faoliyatini tashkil etdi va ko’plab ish o’rinlarini
yaratib berdi.
2022 yildagi ma’lumotlarga ko’ra EVOS ning filiallari
41 taga yetganini ko’rsatmoqda.
08
Savdolar bo’yicha dunyoda ikkinchi tez ovqatlanish tarmog’i va eng yirik tovuq
restorani hisoblanadi. Tashkil topganiga 75 yildan ham ko’proq vaqt o’tgan bo’lsada hali
ham qovurulgan tovuq mahsulotlari o’ziga xos retsepti bilan mijozlari orasida mashhur.
KFCning barcha davlatlarda birdek mashhur bo’lib ketishiga, demografik
segmentatsiyadan to’g’ri foydalanishi yordam berdi. Aks holda ko’plab retseptlari sabab
asosan musulmon xalq istiqomat qiladigan davlatlarda o’z filliallariga ega bo’lmas edi.
KFC mahsulotlarining ko’plab retseptlarida cho’chqa go’shti va cho’chqa go’shtidan
tayyorlanadigan souslar o’rin olgan bo’lib, asosiy retseptlaridagi tarkibiy qismlaridan biri
hisoblanadi!!!
18 000 ga yaqin fillilariga ega
750 000 dan ortiq ishchi kuchiga ega
120 dan ortiq mamlakatlarda
filiallariga mavjud
09
1880 yilda Shveytsariya tovar belgilarini himoya qilish to'g'risidagi qonun kuchga
kirganidan keyin Tissot birinchi o'zining logotipini ro'yxatdan o'tkazdi. Keyin brendning
evolyutsiyasidan so'ng u ko'plab o'zgarishlarga duch keldi.
Tissot tomonidan ishlab chiqarilgan birinchi reklama filmlari bozorlari xilma-xilligi
tufayli 1940-yillarda kinoteatrlarda bir necha tillarda namoyish etilgan.
160 dan ortiq mamlakatlarda do
ʻ
konlari mavjud bo
ʻ
lib, faqatgina Hindistondagi 300
dan ortiq Tissot do
ʻ
konlari hamkorlari va distribyutorlari mavjud
Tissot - velosport, mototsikl, qilichbozlik va xokkey bo'yicha jahon chempionatlari
uchun bundan tashqari, u 1957 yilda Devis kubogi va 1938 yilda Shveytsariyadagi
chang'i sportida reklamalariga homiylik qildi.
Tissot, shuningdek, 1930-yillarda Omega bilan birlashib, hamma tomonidan
qidirilgan yuqori sifatli soatlarni yaratdi. Tissot, shuningdek, quyosh energiyasidan
quvvat oladigan T-Touch Expert Solar bilan bir qatorda birinchi sensorli soat bo'lgan
T-touchni ham yaratdi. Kompaniya an'anaga ko'ra Innovator bo'lish maqsadiga juda
sodiqdir. Tissot ishlab chiqaradigan soatlar Swatch Group tomonidan ishlab
chiqariladigan o'rta darajadagi bozor mahsulotlariga kiradi.
10
Casio - dunyodagi yetakchi maishiy elektronika kompaniyalaridan
biri. Yaponiya sanoati birinchi navbatda innovatsiyalar va tejamkor vositalar
bilan elektron mahsulotlar ishlab chiqarishga moyil. Ushbu tendentsiyani
davom ettirgan holda Casio o'zining marketing aralashmasida iste'molchi
elektron mahsulotlar, jumladan Casio kalkulyatorlari, raqamli qo'l soatlari,
musiqa asboblari, raqamli kameralar, proyektorlar, kompyuterlar, mobil
telefonlar, bosma tizimlar, o'yin pristavkalari elektron mahsulotlar ehtiyojlarini
qondiradigan keng turdagi mahsulotlarga ega. Eng mashhur Casio
mahsulotlariga soatlar va kalkulyatorlar toifalari kiradi. Casio uchun asosiy va
ilmiy kalkulyator seriyalariga talab katta bo'ldi va turli ilovalar uchun zarur
bo'lgan turli modellarni ishlab chiqarishga muvaffaq bo'ldi
11
Xulosa
Neyromarketingning eng samarali ishlanmalari reklama biznesi va chakana savdoda qo'llaniladi.
Hatto mahsulotning qadoqlanishi yoki taqdimotidagi kichik o'zgarishlar ham uning savdosiga
keskin ta'sir qilishi mumkin.
Haridorlaning tanlovni amalga oshirish jarayonida asab tizimida yuz berayotgan o‘zgarishlarni
o‘rganish oddiy hol bo‘lmaganligi uchun ko‘p mablag‘ talab etiladigan jarayon hisoblanadi. Shu
sababdan ham ko‘plab mablag‘lar evaziga, yuqorida aytib o‘tganimizdek yirik kompaniyalar o‘z ish
faoliyati davomida neyrobiologiyadan foydalanishadi. Harid qilishda xohish istakni uyg‘otish bilan
bog‘liq tadqiqotlar hatto alohida kichik toifada – neyromarketingda ham ajratilgan.
Kurs ishidagi keltirilgan misollar shuni ko’rsatadiki, xalqaro tajribalarda ham ranglar
kombinatsiyalaridan to’g’ri foydalanish kompaniyalarning ravnaqi uchun yordam berishini
uchratishimiz mumkin bo’ladi.
Neyromarketingni o’z biznesimisda qo’llash yo’llari haqida ham foydali ma’lumotlar keltirilgan
bo’lib, tajribalar asosida o’z isbotini topgan.
http://hozir.org
Dostları ilə paylaş: |