NəZDİNDƏ Qİda sənayesi kolleci SƏRBƏst iŞ Fənn: İaşə məhsullarının texnologiyası

Tomatlı göbələkli sous. Tomat-püre yağlda qovrulur və göbələkli hazır sousla birləşdirilir. Turşa-şirin göbələkli sous. Tomatlı göbələkli sousa şəkər tozu, seçilib yuyulmuş kişmiş, dənəsiz qara gavalı, dənəvər qara istiot əlavə edilib 10-15 dəq. bişirilir. Bişmənin sonunda dəfnə yarpağı əlavə edilir.
Yumurtalı-yağlı souslar. Yumurtalı-yağlı sousların tərkibi çoxlu miqdar yağ, yumurta və digər qidalı məhsullarla zəngindir. Sousların hazırlanmasında kərə yağının əvəzinə yeməkxana marqarinindən də istifadə edilə bilər. Yumurtalı-yağlı souslar bişmiş balıqla, bir sıra tərəvəz və yarmalı xörəklərlə süfrəyə verilir.
Tomatlı xamalı sous. Tomat-pürenin (ilkin həcminin yarısı qalana qədər) maye hissəsi isidilməklə buxarlandırılır. Xamalı sousla birləşdirilib 3-5 dəqiqə bişirilir, süzülür və yenidən qaynadılır.
Tünd (acı) tomatlı xamalı sous. Bu sous 1000 q-a 2 q qırmızı istiot əlavə edilməklə hazırlanır. Həmin sous dolma xörəklərinin yanında süfrəyə verilir.
Qıtıqotulu xamalı sous. Sürtkəcdən keçirilmiş qıtıqotu kəskin iyini kənarlaşdırmaqdan ötrü yağda qızdırılır, sirkə, dənəvər qara istiot, dəfnə yarpağı əlavə edilib 3-5 dəq. qaynadılır. Sonra dənəvər qara istiot və dəfnə yarpağı qarışıqdan kənarlaşdırılır, hazır xamalı sousla birləşdirilib qaynadılır. Sous bişmiş ət, dil, donuz budu əti, rulet və qızardılmış donuz əti xörəkləri ilə süfrəyə verilir.
Yağlı qatışıqlar. Yağlı qarışıqlar buterbrodların, ətli və balıqlı xörəklərin tərtibə salınmasında istifadə olunur. Yağlı qarışıqlara yaşıl yağ, kilkə, siyənək, xərçəng, pendir pastası, yumurta sarısı, brınza pendiri pastası aid edilir.
Yaşıl yağ. Yumşaldılmış kərə yağına xırdalanmış cəfəri göyü, limon şirəsi və ya limon duzu, duz əlavə edilib yaxşı qarışdırılır. Qarışığa kolbasa forması verilir və soyudulur. Hazırlanmış yağ tikəsi qızardılmış təbii ət qızartması xörəklərinin yanında süfrəyə verilir.
Xərçəng yağı. Bişmiş xərçənglərin zirehləri azacıq qurudulur və kərə yağı və az miqdar tomat püre ilə qarışdırılıb əzilir. Alınmış qarışıq qarışdırılmaqla 100-1050C temperaturda qızardılır. Bu prosesdə rəngləyici maddələr qrupundan olan karatinoidlər (tomatın tərkibindəki likopin və karotin, xərçəngin zirehindəki astaçin) yağda həll olaraq onu xüsusi gözəl bir rəngə boyayırlar. Yağ isti suya əlavə edilir, qaynadılır, isidilmə zəiflədilməklə qaynamamaq şərtilə bu temperaturda 25-30 dəq. saxlanılır. Bundan sonra kütlə süzülür və soyudulur. Bərkimiş xərçəng yağı səthdən yığılır və alt hissə təmizlənir. (30-40 zireh üçün 1 kq kərə yağı və 100 q tomat püre istifadə edilir.

3. 
   Ədəbiyyat siyahısı
   

1. 
   “İaşə məhsullarının istehsal Texnologiyası “ Mərdan Məhərrəm oğlu tağıyev Bakı – 2014
   
2. 
   Www.vikipedia.com/Souslar-haqqında/