Nizomiy nomidagi davlat pedagogika universiteti tabiiy fanlar fakulteti
1 2
Zoologiya 5-mt| Miksotrof
|
Ba'zi bir evglenasimonlar birdaniga ikki xil avtotrof (fotosintez) va geterotrof (saprofit) oziqlanish xususiyatiga ega. | ||
|
| |||
|
11. |
Paramila |
Ayrim o'simliksimon xivchinlilar xlorofilini tamoman yo'qotib, organik moddalarga boy bo'lgan muhitda yashashga moslashgan. Yashil xivchinlilar fotosintez jarayonida kraxmal yoki unga o'xshaydigan karbonsuvlar (masalan, раramila) sintez qiladi. Ularning sitoplazmasida kraxmal va unga o'xshash bo'lgan paramila to'planadi. |
|
|
12. |
Ayirish organellasi |
Chuchuk suvlarda hayot kechiradigan xivchinlilarda osmoregulyatsiya va ayirish vazifasini qisqaruvchi vakuollar bajaradi. Dengizlarda yashovchi va parazit turlarida qisqaruvchi vakuollar bo'lmaydi. |
|
|
13. |
Jinsiz ko’payishi |
Ko'pchilik xivchinlilar faqat ikkiga bo'linish orqali jinssiz ko'payadi, bunda dastlab yadro mitoz usulda bo'linadi, so'ng tanasi oldingi tomondan orqaga qarab asta-sekin bo'linadi. Xivchini esa yosh hujayralardan biriga o'tadi, ikkinchisida esa yangidan hosil bo'ladi. Boshqa hollarda bo'linayotgan hujayraning xivchini tushib ketib, yosh hujayralarda yangidan hosil bo'lishi mumkin. |
|
|
14. |
palintomiya |
Bir qancha hollarda hayvonlar sista davrida ham ko'payadi. Bu vaqtda ular xivchinini tashlab, yumaloqlanadi va tana sirtiga pishiq qobiq ishlab chiqarib, sista hosil qiladi. Sista ichida hayvon tanasi bir necha marta ketma-ket bo'linadi. Hayvon tanasi o'smasdan bo'linganidan juda kichik hujayralar hosil bo'ladi. Hujayralarni shu usulda yiriklashmasdan ketma-ket bo'linishi palintomiya deyiladi. Palintomiya ko'p hujayralilar tuxum hujayralarining maydalanishiga o'xshab ketadi. |
|
|
15. |
Peganema, Urceolus |
Evglenasimonlarning ayrim turlari xlorofilini tamoman yo'qotganligi sababli avtotrof oziqlanish xususiyatiga ega emas. Ulardan ba'zilari saprofit oziqlansa, boshqalari esa (masalan, Peganema, Urceolus avlodlari turlari) oziq moddalarni yutib, haqiqiy hayvonlar singari oziqlanishga o'tgan. |
|
|
16. |
avtotrof |
Yorug'lik va zarur kimyoviy elementlar yetarli bo'lganida ular avtotrof oziqlanadi, ya'ni yashil o'simliklar singari fotosintez qiladi. |
|
|
17. |
geterotrof |
Evglenalar organik moddalar yetarli bo'lgan qorong'i muhitga o'tkazilganda xlorofillni yo'qotib, rangsizlanadi. Endi ular atrofdagi muhitdan tayyor organik birikmalarni pellikulasi orqali shimib ola boshlaydi, ya'ni saprofit (geterotrof) oziqlanishga o'tadi. |
|
|
18. |
filogenezi |
organik olam taraqqiyotining tuban bosqichlarida hayvonlar bilan o'simliklarning ozig'lanish usuli o'rtasida keskin farq bo'lmaydi. Bu hodisa ularning bitta umumiy ajdoddan kelib chiqishini ko'rsatadi. |
|
|
19. |
hajmi |
Uzunligi 50-60 mkm, kengligi 14-18 mkm keladi. |
|
|
20. |
flagellum |
Flagellum bilan bir qatorda, yashil og’iz yashil euglenada joylashgan bo’lib, uning yordamida organik zarralarni yutib yubordi. | |
Yüklə 18,66 Kb.
Dostları ilə paylaş:
1 2