O 'z b e k ist o n respublikasi oliy va 0 ‘rta m a xsus t a ’lim vazirlig1


səhifə70/301
tarix27.12.2023
ölçüsü
#199904
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   301
Materiallar qarshiligi (2)

3.1. Geometrik tavsiflar
Ko‘pgina konstruksiyalarni loyihalashda shunday holat boMadiki, kons­
truksiyalarni hisoblashda bizga ma’lum boMgan kesimning yuzasi va boshqa
tavsiflar bilan ishlashga to‘g‘ri keladi. Bu qo'shimcha parametrlar - S -
statik moment, J - inersiya momenti, W - qarshilik momenti, r - inersiya
radiusi kabi tavsiflardir. Bular konstruksiyalarni tashqi kuchlarga nisbatan
qarshilik ko‘rsatish qobiliyatini aniqlashda muhim vosita sanaladi. Biz shu
tavsiflarni aniqlashni o‘rganamiz. Demak, tekis shakllaming asosiy geometrik
tavsiflariga ulaming yuzasi, biror o‘qqa nisbatan statik momenti, inersiya
momenti, qutb inersiya momenti, o‘zaro perpendikular o‘qlarga nisbatan
markazdan qochirma inersiya momenti hamda shu o ‘qlarga nisbatan qarshi­
lik momenti kiradi.
1. Statik momentlar
Statik moment deb tekis yuzaning ma’lum o‘qgacha boMgan masofaga
ko‘paytmasini aytiladi. Statik moment uzunlik birligining uchinchi daraja-
sida oMchanadi va mustahkamlik shartini tekshirishda, kesim markazini
topishda foydalaniladi. Tekis shaklning
o‘qqa nisbatan inersiya momenti, qutb in­
ersiya momenti J p doimo musbat ishorali
boMadi. Statik moment va markazdan qo­
chirma inersiya momenti musbat yoki man-
fiy ishorali boMishi mumkin. Ixtiyoriy yu­
zaning statik momentini topish uchun 3.1-
rasmda A yuzaga ega boMgan tekis shakl,
x va у koordinata o‘qlari tasvirlangan.
Yuzani ichida ixtiyoriy dA elementar yuza- 
3. l-rasm.


cha ajratilgan. Berilgan shaklning yuzasi elementar yuzachalarning
yig‘indisiga teng, ya’ni:
Shaklning biror o‘qqa nisbatan statik momenti undagi barcha elementar

Yüklə

Dostları ilə paylaş:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   301




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin