nuqtaga nisbatan tashqi kuchlardan olingan m om entlar yig‘indisiga teng
bo'lishi zarur.
Ramaning har bir tuguni eguvchi m om entlar ta’sirida muvozanatda yo-
tishi kerak, buning uchun bir tugunga tutashgan rigel va ustundagi ordina
talar o'zaro teng bo'lishi lozim. Tugunlardagi ko'ndalang va bo'ylam a kuch
lar
alohida qaralganda, muvozanatda bo'lm aydi, biroq birgalikda qaralgan-
da tugun muvozanatda yotishi zarur. M, Q va N epyuralarini statik tek
shirish ulam ing to 'g 'ri qurilganiga kafolat bo'lolm aydi, chunki statik mu
vozanat shartlari nom a’lumlar xato topilgan taqdirda ham bajarilaveradi.
Buning sababi shundaki, ramaning tugal M epyurasi statik aniq asosiy sis
tema uchun qurilgan. Agar tashqi yuk va aniqlangan nom a’lumlar ta ’sirida
epyura to 'g 'r i qurilsa, u holda nom a’lum lam ing
istalgan qiymatida rama
statik muvozanat holatida bo'laveradi. N atijada nom a’lumlarni aniqlashda
y o'l qo'yilgan xato ochilmay qolaveradi.
D e fo rm a ts io n tek sh irish ortiq ch a n o m a ’lum larni an iq lash d a y o 'l
ko'yilgan xatolarni payqash imkonini beradi. Hisob natijalarini deformat
sion tekshirishda asosiy sistemalarga qurilgan birlik epyuralar
( M i , М
2
)
ramaning tugal M epyurasi bilan navbatm a - navbat ko'paytiriladi. Agar
ortiqcha nom a’lumlar to 'g 'ri
aniqlanib, epyuralar to 'g 'ri qurilgan bo'lsa,
bunday ko'paytm a nolga teng chiqadi.
10
.1.
misol. 10.13-rasm, a-da ko'rsatilgan rama kuch usulida hisob-
lansin. Rama elementlarining о ‘Ichamlari shaklda ко ‘rsatilsin.
Yechish.
Statik noaniq ramani kuch usulida hisoblash quyidagi tartibda
bajariladi:
1.
L=3K-Sh formulasi yordam ida ram aning
statik noaniqlik darajasi
aniqlanadi.
Konturlar soni K=2, shamirlar soni Sh=4, Л = 3- 2 - 4 = 2- Berilgan rama
ning statik noanialiq darajasi 2 ga teng ekan. 2. Asosiy sistem a tanlanadi.
Asosiy sistema variantlari b, v, g shakllarda ko'rsatilgan. Hisoblash uchun ular
ichidan eng qulayini tanlab olamiz. Bular ichida «G» varianti eng qulayidir.
3. Asosiy
sistemaga tashqi kuch ham da X, va
X 2
zo'riqishlarni qo'yib,
ekvivalent sisterrs hosil qilam iz (10.13-rasm , f). Ortiqcha bog'lanishlar
yo'nalishidagi ko'chishlar nolga^tengligini ifodalovchi kanonik tenglamalar
tuzamiz:
8
UX ] + Sr_X2 + A ]p =0;
^
Yüklə
Dostları ilə paylaş: