O 'z b e k ist o n respublikasi oliy va 0 ‘rta m a xsus t a ’lim vazirlig1

o‘qlarida ellipsni quramiz (3.9-rasm). Bunda OX o‘qi bo‘ylab iy radiusini, OY
o‘qi bo‘ylab ix inersiya radiusini qo‘yamiz. Ellipsning tenglamasi:
Bu ellips (rasmga qarang) shaklning inersiya ellipsi deb ataladi.
Agar ikkita bosh inersiya o‘qlariga nisbatan inersiya momentlari teng
boMsa, inersiya ellipsi doiraga aylanadi. Bunda ogMrlik markazidan o‘tuvchi
barcha o‘qlarga nisbatan inersiya momentlari teng boMadi. Bunday kesim-
Bunday kesimlarga doira, halqa, kvadrat va boshqalar kiradi.
3.6. Tekis yuzalarning geometrik tavsiflarini kompyuterda
hisoblash algoritmi
Yuqorida keltirilgan bilimlar asosida geometrik tavsiflaming kompyuter­
da hisoblash algoritmini keltiramiz.
1. 
Kesimni sodda boMaklarga boMish, ularga tegishli axborotlami kom-
pyuterga kiritish, har bir yuza uchun statik momentlami aniqlash, ixtiyoriy
OXY o‘qlarga keltirish amallarini bajaramiz.
Faraz qilaylik, OX va OY o‘qlar qan-
daydir shaklning bosh inersiya o ‘qlarini
bildiradi. Bosh inersiya o‘qlariga nisbatan a
burchak ostida og'gan o‘qqa nisbatan inersi-
* ya momentini yozamiz (3.9-rasm.):
4 -
3.9-rasm.
I
и = h  cos: a  + h  sin
2
 or.
Tenglikning ikkala tomonini A ga
boMib, quyidagini hosil qilamiz:
гI = i] cos
2
 a + г
2
 sin’’ a
(3.29)
(3.30)
lar uchun ogMrlik markazidan o‘tuvchi barcha o‘q!ar bosh o‘qlar boMadi.

---

2. Berilgan kesim markazi (YCXC
) koordinatalarini aniqlaymiz.