O ’zbekiston respublikasi oliy va o ’rta maxsus ta'lim vazirligi nizomiy nomli toshkent davlat pedagogika universiteti

3. Axloqiy tarbiyaning asosiy printsiplari (tamoyillari)
va metodlari
*
Ahloqiy tarbiyaning asosiy tamoyillari quyidagilarni o’z ichiga oladi: 
•
- g’oyaviy va tarbiya ishining ma'lum maqsadga qaratilganligi;
- ta'lim-tarbiya ishiga bola shaxsini xurmat kilgan xolda yondashish;
- axloqiy tarbiya ishini hayot va zamon bilan birga olib borish;
- bolalarning faolligi;
- oila va MTMlarining tarbiyaviy ta’sirining birligi;
- bola shaxsidagi ijobiy sifatlarga suyanish;
- bola shaxsini har tomonlama rivojianishini ko’zda tutish.
Axloqiy tarbiya printsiplarini pedagogik shart-sharoit bilan qo’shib amaga 
oshirish bolaning axloqiy rivojlanishiga samarali ta'sir etadi.
Axloqiy tarbiya metodlari. 
Maktabgacha ta'lim yoshidagi bolalarga axloqiy 
larbiya bcrishda har xil metod va usullami qo’liash muhim aliamiyatga egadir. 
Axloqiy tarbiya metodlari - bolalarning ahloqiy tasavvur va bilimlarni egallab 
olishga qaratilgan faoliyat usulidir.
72

---

Ahloqiy tarbiya metodlari
1
-guruh 
i
- 
, 
J
2-guruh 
j
3-guruh 
j
i
I
^
1
Axloqiy ongni.
Madaniy xulq-
Axloqiy his
axloqiy tasavvur va
atvor, ijobiy
tuyg’ular va
bilimlarni, ularni
munosabatlarni
munosabatlarni
bajarish xoxishini
shakllantirishga
rag'batlanti-rishga
shakl-lantirishga
qaratilgan
qaratilgan
qara-tilgan
metodlar.
yordamchi
metodlar.
metodlar.
YUqorida keltirilgan hamma metodlar orqali bolalarga axloqiy norma va 
qoidalar, ijtimoiy hayot voqealari urgatiladi. Ularda axloqiy tasavvur va tushunchalar 
shaklljmtiriladi.
^Bu guruh metodlariga qo’yiladigan asosiy talablar:
Bolalarning yaxshilik, yomonlik- to’g’risidagi tasavvurlarini e'tiborga olish; 
axloqiy xulq-atvor normalarini muxokama kilish uchun maxsus yaratilgan vaziyatda 
bolalarning o’zlarini faol qatnashtirish; bar bir bolaning his-tuyg’usiga ehtiyotlik 
bilan munosabatda bo’lish.
Bolani noo’rin tanqid qilish, uning ustidan kulish, unga nisbatan e'tiborsizlik 
qilish ka'tiyan man qilinadi. Hamma metodlardan izchillik bilan kompleks ravishda 
foydalaniladi.