Obodonlashtirish va transport

Janubda o'sadigan navlar issiqlikka eng ko'p
chidaydi.
 
safara, gledichiya, omorfa, katalpa va b. Shimoliy 
va 
o ‘rta kenglikda yashovchilar (qayin, jo ‘ka, zarang, archa va b.) 
issiqlikka kamroq chidaydi. O'simliklarning issiqlikka chidamliligi 
ko‘p jihatdan tuproqning namligi bilan bog‘liq. Tuproqning qurib 
qolishiga yo‘1 qo‘ymay, muntazam ravishda sug‘orib turib va 
o'sim liklarni doimiy ravishda zarur miqdordagi namlik bilan 
ta ’minlab, daraxtlar va butalarning issiqlikka chidamliligini ancha 
oshirishi mumkin.
Quruq tuproqda daraxt va butalarning issiqlikka chidamliligi
ancha pastdir.
 
Issiqlikka chidamlilik o'simliklarning morfologik 
xususiyatlariga, shuningdek, yoshiga va vegetatsiya davriga bog'liq. 
Yosh o'sim liklarda va vegetatsiya boshlanishida, daraxtlar va 
butalar yosh barglar bilan qoplangan paytda issiqlikka chidamlilik 
ancha past bo'ladi.
Y o ru g ‘lik . H a v o . T u p ro q . R e ly e f
Yorug'likka 
bo'lgan 
munosabatga 
ko'ra 
daraxtlar 
yorug'liksevar, soyaga chidamli va yarimsoyaga chidamli turlarga 
bo'linadi.
Y o ru g ‘lik s e v a r d a ra x tla r 
— saksovul, oq akatsiya, albitsiya, 
qayin, tilog'och, botqoq sarvi, Virjiniya qora archasi, yassi shoxli 
biota, oddiy qarag'ay, chinor, Qrim qarag'ayi, Pensilvaniya 
shumtoli (yasen), oddiy shumtol, Yaponiya safarasi, oq tut, past 
bo‘yli qayrag'och, zarang, Gretsiya yong‘og‘i, qora terak, oddiv 
nok, em an, butalar — grebenshik (turli xili), ingichga bargli lox, 
qum akatsiya, kumushrang chingil, amarfa, laburnum, spireya 
(turli), chetan (ryabina).
Y a rim so ya g a c h id a m li d a ra x tla r 
— kumushrang jo ‘ka, lola 
daraxti, skushpiya, oddiy chetan (ryabina), shumurt (cheremuxa), 
veymut qarag'ayi, yirik gulli mognoliya, qora olxa, oddiy qora 
archa; butalar — qor mevasi, sariq akatsiya, yapon behisi, yumaloq 
bargli do'lana, magoniya va bosliqaiar.
Yorug'lik, 
issiqlik 
o'simliklar 
hayotida 
energetik 
omil 
hisoblanadi. To'la yoritilganda o'stirish jarayonlari bostiriladi va 
o'simlik organizmining rivojlanish jarayonlari tezlashadi. Yorug'da 
o'suvchi daraxt navlari gullash davriga va meva tugish davriga 
oldinroq kiradi, ularning mevalari soyada o ‘sadiganIarga qaraganda 
m untazam va ko‘proq bo‘ladi.